Жаҳон чемпионати-2022

Қатар (20 ноябрь — 18 декабрь)

Ўтган учрашувлар

Финал
18.12.2022
20:00 Аргентина 3-3 Франция
3-урин учун
17.12.2022
20:00 Хорватия 2-1 Марокаш
Ярим финал
15.12.2022
00:00 Франция 2-0 Марокаш
14.12.2022
00:00 Аргентина 3-0 Хорватия
Чорак финал
11.12.2022
00:00 Англия 1-2 Франция
10.12.2022
20:00 Марокаш 1-0 Португалия
00:00 Нидерландия 2-2 Аргентина
09.12.2022
20:00 Хорватия 1-1 Бразилия
Нимчорак финал
07.12.2022
00:00 Португалия 6-1 Швейцария
06.12.2022
20:00 Марокаш 0-0 Испания

Тўпурарлар

ИСМ-ШАРИФИ ЖАМОА ГОЛ
1 Килиан Мбаппе Франция 8
2 Лионель Месси Аргентина 7
3 Оливье Жиру Франция 4
4 Хулиан Альварес Аргентина 4
5 Ришарлисон Бразилия 3
6 Гонсалу Рамуш Португалия 3
7 Маркус Рэшфорд Англия 3
8 Коди Гакпо Нидерландия 3
9 Алваро Мората Испания 3
10 Эннер Валенсия Эквадор 3
тўлиқ жадвал »

Қатар-2022 ҳақида сиз билмаган маълумотлар

— Бу йилги Жаҳон чемпионати Ўрта Шарқда ўтаётган илк ва энг йирик мусобақа саналади. Минтақанинг ўта иссиқлиги сабаб, турнир ноябрь-декабрь ойларига кўчирилган.

— Мусобақа мезбонлари ЖЧдаги ягона дебютант жамоа саналади.

— Ушбу мундиал 32 та жамоа қатнашадиган мусобақанинг сўнггиси бўлади. 2026 йилдан бошлаб ФИФА жамоалар сонини 48 тага оширади (АҚШ-Канада-Мексика).

— Қатарда ноябрнинг ўртача ҳарорати 26 даражани ташкил этади. Декабрда эса ҳарорат 21 даражагача пасаяди.

— Ҳар бир жамоа жами 26 та футболчи билан турнирга келиши керак. Шулардан 15 таси захира ўйинчилари бўлади.

— Турнир ўтадиган 8 та стадион атиги 48 мил масофага жойлаштирилган. Уларнинг энг шимоли "Ал-Байт", энг жануби эса "Ал-Жануб" стадиони билан тугайди.

— Уэльс терма жамоаси ўз тарихида иккинчи марта ЖЧда иштирок этмоқда. Улар сўнгги бор 1958 йил, бундан 64 йил олдин, Пеле Швеция дарвозаси ишғол қилганида мусобақа жадвалида бўлган.

— Дунё бўйлаб кўплаб мухлислар кичкина давлатга оқиб келиши сабабли, Қатардаги меҳмонхоналар нархи ўта баланд бўлади ва бир кечага 3000 фунтдан тушади.

— Жаҳон чемпионатининг финал чиптасида олтин кукуни бўлади.

— Қатардаги турнирнинг энг оддий чиптаси нархи 529 фунтдан 1408 фунтга кўтарилган.

— 32 та жамоа бир соврин учун кураш олиб боради. Ўша соврин - олтин кубок 1974 йилда италиялик сангтарош Сильвио Гаццанига томонидан ишланган. Унинг бўйи 36,5 сантиметрни, оғирлиги эса 6,175 граммни ташкил этади.

— Турнирнинг энг йирик стадиони "Лусаил" ўйингоҳи бўлиб, у Қатар пойтахти Доҳадан 23 километр шимолда жойлашган. Ушбу стадионда мундиалнинг жами 10 та ўйини бўлиб ўтади. Улар ичида финал баҳси ҳам мавжуд.

— Қатарга 1 миллиондан ортиқ сайёҳ келиши кутилмоқда. Турнир учун эса жами 2,45 миллион дона чипта сотилди.

— Қатарнинг аҳолиси сони 2,5 миллион киши. Улар 11 минг километр-квадрат ҳудудда истиқомат қилади.

— 2022 йилги мундиалнинг умумий соврин жамғармаси 385 миллион фунтни ташкил этади. Шундан 36 миллион фунтни финалда ғалаба қозонган жамоа олади.

— Бу йилги Жаҳон чемпионатини дунё бўйлаб жами 5 миллиарддан ортиқ инсон томоша қилиши кутилмоқда. Бу дегани, сайёра аҳолисининг учдан икки қисмидир.

— Қатар йирик турнирга тайёргарлик кўриш учун 185 миллиард фунт сарфлади. Шундан 33 миллиард фунт Доҳа шаҳрида метро қуриш учун кетган. 14 миллиард фунт "Ҳамад Халқаро Аеропорти"га, 6 миллиард эса стадионлар қуришга сарф этилган.

------------------

Қатар-2022 рамзлари ҳақида

2022 йилги Жаҳон чемпионати эмблемаси

Қатарда бўлиб ўтадиган 2022 йилги жаҳон чемпионати эмблемаси қизил нақшли саккиз рақамга ўралган оқ ҳалқадир. Саккиз рақами турнирда ўйинлар ўтказиладиган стадионлар сонига ишорадир. Эмблема шунингдек, чексизлик белгисини ҳам англатади.

“Жаҳон чемпионати логотипи ушбу турнирнинг минтақадаги одамлар тақдирига узоқ муддатли таъсирини акс эттиради. Бундан ташқари, эмблеманинг юқори қисми ғолиб оладиган асосий кубок шаклига ўхшайди”, — дея тушунтирди ЖЧ-2022 ташкилий қўмитаси.

2022 йилги жаҳон чемпионатининг расмий тўпи

Жаҳон чемпионатининг расмий тўпи “Ал Риҳла” деб номланди, бу арабча "саёҳат" деган маънони англатади.

Унинг яратувчилари фикрича, Адидас томонидан тақдим этилган янги тўп ҳозирги кунгача ишлаб чиқарилган топлар орасида энг тез ва энг аниғи ҳисобланар экан. Ушбу эффектга эришиш учун тўп CTR-Core технологиясидан фойдаланган ҳолда яратилган. Бу тўп ичидаги кичик ядро бўлиб, аниқлик ва мувозанатни яхшилаши керак.

2022 йилги расмий тўпнинг умумий сотувининг 1 фоизи профессионал футболчилар ва мураббийларни бутун дунё бўйлаб футбол хайрияларини қўллаб-қувватлаш учун ўз маошларининг бир фоизини жамоавий фондга ўтказишга ундайдиган “Common Goal” ҳаракатини қўллаб-қувватлашга йўналтирилади.

2022 йилги Жаҳон чемпионатининг рамзи

Қатарда бўлиб ўтадиган 2022 йилги жаҳон чемпионатининг маскотига Лаиб номли учар гилам бўлди. Қизиғи шундаки, арабчада бу "жуда яхши ўйинчи" деган маънони англатади. Шунингдек, у араб мамлакатларидаги анъанавий эркаклар бош кийими куфияга ўхшайди.

Лаибнинг дизайнини тайёрлаган инсонлар уни "таърифлаб бўлмайдиган маскотларнинг параллель оламидан" келган, деб ном беришган. "Мен ўз орзуларига эришиш йўлида ўз ниятига эга, меҳнатсевар ва интилувчан ҳар қандай одамни севги билан қўллаб-қувватлайман", - дейди у ФИФА веб-сайтидаги видеода.

“Лаиб барчани ўзига ишонишга ундайди. У барчага футбол қувончини олиб келади”, - дейилади ФИФА расмий сайтида.

2022 йилги Жаҳон чемпионати мадҳияси

Март ойи охирида Доҳада бўлиб ўтган турнирга қуръа ташлаш маросимида Қатарда бўлиб ўтадиган ЖЧ-2022 расмий мадҳияси тақдим этилди. Бу америкалик қўшиқчи Тринидад Кардона, Афробеат юлдузи Давидо ва қатарлик қўшиқчи Аиша томонидан ижро этилган Ҳайя Ҳайя (Биргаликда яхшироқ) қўшиғи эди.

“Америка, Африка ва Яқин Шарқ овозларини бирлаштирган ушбу қўшиқ футбол қандай қилиб дунёни бирлаштириши мумкинлигини англатади. ФИФАнинг янгиланган мусиқий стратегиясининг бир қисми сифатида кўп қўшиқли саундтрек мухлисларни ҳар қачонгидан ҳам кўпроқ Жаҳон чемпионати руҳига яқинлаштиради”, — деди ФИФА бош тижорат директори Кей Мадати.

---------------------------------------
Қатар-2022 ҳақида бошқа маълумотлар

2022 йилги жаҳон чемпионати мухлисларни қизиқарли қарама-қаршиликлар ва голлар билан хурсанд қилишда давом этмоқда. Ҳар бир жаҳон чемпионати тарихий воқеа, Қатардаги жаҳон чемпионати ҳам бундан мустасно эмас. Келинг - ҳозир бўлиб ўтаётган ЖЧ-2022 ҳақидаги энг қизиқарли фактларни кўриб чиқамиз!

Яқин Шарқдаги илк жаҳон чемпионати

Қатар Яқин Шарқда жаҳон чемпионатига мезбонлик қилган биринчи давлатга айланди. Қолаверса, жаҳон чемпионати Осиёда иккинчи марта ўтказилмоқда. Бу биринчи марта 2002 йилда, Япония ва Жанубий Корея биргаликда Жаҳон чемпионатини ташкил қилган ва мезбонлик қилган пайтда содир бўлган. Ўшанда Бразилия финалда Германияни мағлуб этиб, жаҳон чемпиони бўлган эди.

Тарихдаги биринчи қишки чемпионат

2022 йилги жаҳон чемпионати тарихдаги биринчи қишки жаҳон чемпионати ҳисобланади. Қатарда ёз жуда юқори ҳарорат бўлиб, у сельсий бўйича 50 даражага етиши мумкин. Бундай шароитда ҳар қандай глобал тадбирни ўтказиш деярли имконсиз деб ҳисобланади. Шундай қилиб, ФИФА Жаҳон чемпионати одатдаги ёзги мавсумдан кўчирилди.

Энг кичик мезбон давлат

Қатар ҳам географик, ҳам аҳоли сони бўйича жаҳон чемпионатига мезбонлик қилган энг кичик давлатга айланди. Қатар 11 000 квадрат километр майдонга эга кичик давлат. 1930 йилги футбол бўйича жаҳон чемпионати пайтида Уругвай аҳолиси тахминан 3,5 миллион киши эди. 2,6 миллион аҳолига эга Қатар бу кўрсаткич бўйича Лотин Америкаси давлатининг рекордини янгилади.

Дебютант мезбон

Қатар ушбу турнирда дебютант ҳисобланган жаҳон чемпионатининг биринчи мезбонига айланди. Мамлакат 1963 йилдан бери ФИФА аъзоси ҳисобланади. Ўшандан бери Қатар жаҳон чемпионатига чиқиш учун муваффақиятсиз уринишди. Маҳаллий жамоа 1990 йилда ғалаба қозонишга яқин келган, аммо саралашнинг сўнгги босқичидан ўта олмади. Шу тариқа Қатар мундиалда иштирок этмаган биринчи мезбон давлатга айланди.

Бир нечта ареналар

Қатар жаҳон чемпионати ўйинлари учун атиги 8 та стадион ажратган. Бу жаҳон чемпионати учун ареналар сони бўйича иккинчи энг кичик ҳисобланади. 1978 йилда Аргентина жаҳон чемпионатига атиги олтита стадион билан мезбонлик қилган. Лекин бу ўзининг афзалликларига эга. Қатардаги барча 8 та стадион 60 км радиусда жойлашган бўлиб, бу тарихдаги энг ихчам жаҳон чемпионати ҳисобланади. Мухлислар бир жойдан иккинчи жойга бир ярим соатдан камроқ вақт ичида етиб олишлари мумкин. Қатардаги мусобақани ўтказиш учун танланган саккизта майдондан фақат биттаси таъмирланган ва еттитаси нолдан қурилган.

Кондиционерли стадионлар

Йил охирида ҳам Қатарда юқори ҳарорат кузатилиши мумкин. Ушбу муаммони ҳал қилиш учун инновацион ечим ишлаб чиқилган. Жаҳон чемпионати илк бор кондиционерли стадионларда ўтказилмоқда. Қатардаги барча 8 аренада кондиционер мавжуд. Бу эса мухлисларга ўйинларни қулай томоша қилиш имконини беради ва футболчиларнинг майдонда ўйнаши учун етарли шароит яратади. Дастлабки ҳисоб-китобларга кўра, трибуналар тўла бўлса ҳам, стадионлардаги ҳаво ҳарорати 25 даражадан юқори бўлмаслиги керак.

Тарихдаги энг қиммат Жаҳон чемпионати

Инфратузилма, янги стадионлар қуриш ва эскиларини таъмирлаш, жаҳон чемпионатини ўтказиш учун сарфланган маблағни қўшиб, Қатарга 220 миллиард долларга тушди, бу эса у тарихдаги энг қимматга айланди. Бу Бразилия 2014-йилги футбол бўйича жаҳон чемпионатини ўтказиш учун сарфлаган маблағдан тахминан 14,6 баравар кўпдир. 2022 йилги жаҳон чемпионати 2008 йилда бошланган Натион Висион лойиҳасининг бир қисмидир. Қатар 2030 йилги Осиё ўйинларига мезбонлик қилиш ҳуқуқини қўлга киритди ва жаҳон чемпионати муваффақиятли ўтса, 2036 йилги Олимпиада ўйинларига мезбонлик қилиш учун даъвогарлик қилиши кутилмоқда.

Бошқа қизиқарли фактлар

2022 йилги жаҳон чемпионатининг энг қиммат жамоаси Англия ҳисобланади. Унинг таркиби 1,5 миллиард еврога баҳоланмоқда. Қатар энг арзон таркибга эга – 14,9 миллион евро.

Жаҳон чемпионатидаги энг қиммат футболчи Килиан Мбаппе ҳисобланади. Франция терма жамоаси ҳужумчиси 160 миллион еврога баҳоланмоқда.

ЖЧ-2022нинг энг ёш футболчиси Германия терма жамоаси ҳужумчиси Юсуф Мукоко ҳисобланади. Немис футболчиси турнир бошланишига бир кун қолганида 18 ёшга тўлди. Энг кекса футболчи 40 ёшли Мексика терма жамоаси дарвозабони Алфредо Талавера.

Жаҳон чемпионатидаги энг ёш мураббий Лионель Скалони ҳисобланади. Аргентиналик мураббий 44 ёшда. Энг кекса мураббий Луи ван Гал. Нидерландиялик мураббий 71 ёшда.

Гана 2022 йилги жаҳон чемпионатида энг ёш терма жамоага эга. Футболчиларнинг ўртача ёши 24,7 ёш. Энг кекса жамоа Эрон жамоасига тегишли. Футболчиларнинг ўртача ёши 28,9 ёш.

Сенегал жаҳон чемпионатида бутунлай хорижлик таркибга эга ягона жамоадир. Барча ўйинчилар турли лигаларда ўйнайди, лекин ўз мамлакати чемпионатида эмас.

Томас Мюллер иштирокчи футболчилар ўртасида жаҳон чемпионатларида энг яхши тўпурар ҳисобланади. Германия терма жамоаси ярим ҳимоячиси жаҳон чемпионатида 10 та гол урган. Унинг энг яқин таъқибчилари - Луис Суарес ва Криштиану Роналду. Ҳар икки футболчи ҳисобида 7 тадан гол бор.

© STADION.UZ
Барча ҳуқуқлар ҳимояланган. Сайт материалларидан тўлиқ ёки қисман фойдаланилганда веб-сайт манзили кўрсатилиши шарт.
Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлигининг интернет-ОАВ гувоҳномаси №0917.

Блогдаги материаллар учун блог эгаси, хабарлар остидаги фикрлар учун фойдаланувчининг ўзи жавобгар.