Ҳаммасига хотин айбдор. Бугун Ўзбекистон – Уммон ўйнаркан, тилвизорда футбол кўраман деб ишхонадан зўрға рухсат олиб, уйга эртароқ келгандим. Ишхонадаги қизлар бошлиққа ёпишволишса бўладими, “бизгаям рухсат берасиз” деб. Ўзиям ярим соат лекция ўқибман – “Уммон” ашулачи артислар гуруҳи эмас, футбол жамоаси деган мавзуда.

Уйга келиб диванга шундоқ чўзилмоқчи бўлганимда, кенайингиз “ахлатни ким ташлаб келади а?” деб челакни шундоқ қўлимга тутқазди. Ҳа майли, деб кўчага чиқсам, Носир “носфуруш”ни учратдим. Совуқ хабарниям ўша турқи совуқдан эшитдим. Нима эмиш, бугун Олмалиқ шаҳрида ўтказиладиган Ўзбекистон ва Уммон терма жамоалари ўртасидаги ўйин ўзимизнинг “Спорт” каналида жонли эфирда олиб берилмасмуш.

Бугун Ўзбекистон чемпионатининг навбатдаги мавсумига якун ясалди. Муросасиз курашларга бой бўлган сўнгги тур ўйинларидан кейин Тошкентнинг “Бунёдкор” клуби ўз тарихида 5-марта чемпионлик шоҳсупасига кўтарилди. Ўтган йилларга қараганада бу чемпионликка эришиш “қалдирғочлар” учун осон бўлмади. “Бунёдкор” клуби Зоминда “Сўғдиёна”га қарши майдонга тушиб, 2:0 ҳисобида ғалаба қозонди ва ўз таъқибчиси Локомотивни фақат 1 очко ортда қолдира олди холос. “Сўғдиёна” – “Бунёдкор” учрашуви якунига етгач, 2013 йилги чемпионга ЎзПФЛ бош директори Фарҳод Магометов чемпионлик кубогини топширди. Энди, шундай ёки тахминан шундай хабар-мақолалар бугун ва эртадан бошлаб спортга оид ва оид бўлмаган ОАВ саҳифаларидан ўрин олади.

Ўзбекистон терма жамоаси ЖЧ-2014 саралаш ўйинларининг Осиё плей-офф босқичи, жавоб учрашувида Иордания терма жамоасига пенальтилар сериясида имкониятни бой берди. Энди футболчиларимиз жаҳон чемпионатида фақат томошабин сифатида иштирок этишлари мумкинлиги ойдинлашди. Иордания эса қитъалараро плей-офф босқичига йўл олиб, Жанубий Америкалик рақибини кутадиган бўлди.

Шу йилнинг 20 август куни Қозоғистон пойтахти Остона шаҳрида Қарағанданинг “Шахтёр” ва Шотландиянинг “Селтик” клуби ўртасида Европа чемпионлар лигаси плей-офф баҳсларининг дастлабки учрашуви бўлиб ўтди. Унда кутилмаганда “Шахтёр” клуби 2:0 ҳисобида ғалаба қозонди. Аммо энг қизиқ воқеа ўйиндан бир кун олдин юз берди. “Шахтёр” клуби вакиллари мусулмонларнинг одатига мос равишда, яхши ният билан, қўй олиб келиб, мулла иштирокида стадионликда қурбонлик қилишди.

2013 йил 18 август куни футбол тарихида янги саҳифа очилди. Англия премьер лигаси мусобақасининг дастлабки турида “Челси” ўз майдонида “Халл Сити” билан куч синашиб, 2:0 ҳисобида ғалаба қозонди. “Оламшумул” воқеа ўйиннинг 45-дақиқасида юз берди. “Челси” ҳимоячиси Бранислав Ивановичнинг зарбасидан сўнг “Халл Сити” посбони ўз дарвозасига кириб кетаётган тўпни қайтаришга муваффақ бўлди. Бироқ бу вазиятда барчага дарвозабон тўпни дарвоза чизиғи ичидан қайтаргандек ва гол бўлгандек туюлди. Бош ҳакам пинагини бузмасдан, гол бўлмагани ва ўйинни давом эттириш кераклигини кўрсатди. Орадан сал ўтгач мухлислар такрорий лавҳа орқали ҳақиқатдан ҳам гол бўлмагани ва ҳакамнинг қарори тўғри эканини билиб олишди. Бош ҳакамга бу вазиятда “голни автоматик аниқлайдиган тизим” – “Hawk-Eye” ёрдамга келди.

Кеча Ўзбекистон телевидениесининг “Спорт” телеканалида “Футбол шарҳи” кўрсатуви эфирга узатилди. Унда Ўзбекистон футбол федерацияси президенти Мираброр Зуфарович Усмонов иштирок этиб, кўрсатув бошловчиси Зафар Имомхўжаевнинг саволларига жавоб бериб ўтди.

Кўрсатув давомида Мираброр Зуфарович бир қатор мавзуларга, шу жумладан Ўзбекистон терма жамоаси бош мураббийи Миржалол Қосимов шаънига айтилган ҳақоратлар, ёшлар терма жамоамизнинг жаҳон чемпионатидаги иштирокидан норозилар, терма жамоалар марказини ислоҳ қилиш ва уни бошлиғи Асқар Толибжоновни ишдан олишга чақириқлар каби мавзуларга тўхталиб ўтди. Бу ишларда Stadion.uz ходимлари – Олимхўжа Бўронов, Қахрамон Асланов ва Шухрат Шокиржонов айбланди. Шунингдек сайтимиз ходими бўлмаган Бобур Акмалов номи ҳам тилга олинди.

Бу кўрсатув юзасидан мен "Футбол шарҳи"га чақириқ: "Эрматов мавзуси айбдорлари ким?" деган ном остида мақоламни блогда эълон қилган эдим.

Бугун шу мақоламни узвий мантиқий давоми сифатида, бошқа мавзуларни қамраб олган яна бир қисмини эътиборингизга ҳавола эатаман.

Бугун Ўзбекистон телевидениесининг “Спорт” телеканалида “Футбол шарҳи” кўрсатуви эфирга узатилди. Унда Ўзбекистон футбол федерацияси президенти Мираброр Зуфарович Усмонов иштирок этиб, кўрсатув бошловчиси Зафар Имомхўжаевнинг саволларига жавоб бериб ўтди. Кўпчилик қатори, мен ҳам уни катта қизиқиш билан томоша қилдим.

Кеча Ўзбекистон чемпионатининг биринчи давра ўйинларига якун ясалди. Сўнгги турнинг марказий ўйинида, Тошкентда, “Бунёдкор” ва “Локомотив” клублари куч синашдилар. ФИФА рефериси Равшан Эрматов бошқариб борган бу ўйин 1:1 ҳисобидаги дуранг натижа билан якунланди. Ўйиндан кейин бўлиб ўтган матбуот анжуманига “Бунёдкор” клубининг катта мураббий Мурод Отажонов ғазаб отига минган ҳолда ташриф буюрди.У “Бунёдкор” клубининг ғалаба қозонмаганига Равшан Эрматовни бош айбдор қилиб кўрсатди. Кейин эса анжуманда қатнашган ва қатнашмаган журналистлар тўғрисида ҳам гапириб ўтди.

Мурод Отажонов гап орасида (диққат!): “Масалан, ўзбек журналистлари нега Уткин каби мақола ёза олмайди?” - деди.

Футбол мураббийи - нақадар оғир ва масъулиятли касб. Айниқса миллий терма жамоа бош мураббийлиги – миллат шаъни ва обрўси босими остида турадиган ўта қийин лавозим! Бундай босимни ҳар ким ҳам кўтара олмайди, ҳар ким ҳам унга чидайвермайди. Бразилия терма жамоасини жаҳон чемпиони қила олган Луиз Фелипе Сколари: “Бразилия терма жамоасининг бош мураббийлик лавозими – Бразилия президенти бўлишдан ҳам оғир касб. Бу лавозимда сенга ҳамма ақл ўргатади, босим уюштиради” – деган.
Ақл ўргатиш ҳамманинг қўлидан келсада, мураббийлик касбини фақат саноқли шахсларгина қойиллатиб эплайдилар. Уларнинг аксарияти футболчилик фаолияти даврида кўзга кўринарли ютуқларга эриша олмаганлар, баъзилари эса ҳатто футбол билан жиддий шуғулланмаганлар, футболни юқори савияда ўйнамаганлар. Ва аксинча, ўз даврининг ажойиб футболчиси бўлган, футбол майдонларида бетакрор қобилият намоён этган шахслар – мураббийлик фаолиятида ношудлиги, уқувсизлиги, инқирозлари билан из қолдирганлар. Бугунги суҳбатимиз ана шундай футболчи – мураббийлар хақида бўлади.

Нью-Йорк – Америка Қўшма Штатларининг энг катта шаҳри, спорт, маданият ва бизнес маркази. Нью-Йоркда пул топишнинг жуда кўп йўллари, имкониятлари бор. Шулардан бири спорт мусобақалари, санъат томошалари ва кўнгилочар тадбирларга чипталарни олиб сотишдир.

2013 йилнинг 24 май куни миттигина Гибралтар ҳудуди – УЕФАнинг тўлақонли аъзосига айланиб, Евро-2016 саралаш ўйинларида иштирок этиш ҳуқуқини қўлга киритди. Шу ҳақдаги қарор УЕФАнинг Лондондаги конгрессида бир овоздан қабул қилинди ва Гибралтар УЕФАнинг 54-аъзосига айланди. Келинг, Европа футбол оиласининг кичкина, лекин жуда “қайсар” фарзанди, жаҳон ва Европа чемпионатининг амалдаги ғолиби норозилигига сабабчи бўлган бу ҳудуд билан яқиндан танишайлик.  

Яқинда футбол мухлислари орасида “Спорт” телеканали бундан буён хорижий чемпионат ўйинларини тўғридан-тўғри намойиш этмас экан” деган совуқ хабар тарқалди. Ҳеч ким расмий равишда буни эълон қилмаган бўлса-да, сўнгги кунларда бу телеканал орқали хориж чемпионатларининг бир қанча муҳим ўйинларини кўрсатилмай қолиши, бу миш-мишларни ҳақиқатга яқин эканини билдириб қўйди.

Бугун интернет кенгликларида Озарбойжон, Грузия ва Қозоғистон қўшма чемпионати лойиҳаси тез орада УЕФА ташкилотига тақдим этилажаки ҳақида хабар тарқалди. Бундан аввал Литва, Латвия ва Эстония – Болтиқбўйи мамлакатларининг қўшма чемпионати, Россия ва Украина эса МДҲ қўшма чемпионати лойиҳасини омма эътиборига ҳавола қилишган эди.

Шу ўринда Ўзбекистон футбол федерацияси ҳам фурсатни бой бермасдан, ички чемпионатимизни тубдан ислоҳ қилиши ва Осиё миқёсида қўшма чемпионат тузиш таклифи билан чиқиш вақти етди деб ҳисоблайман.

Терма жамоалар ўртасида ўтказиладиган футбол учрашувларига меҳрим ўзгача. Айниқса ўйин олдидан давлат мадҳияларини янграши, футболчилар, мураббийлар штаби ва мухлисларни жўр овоз бўлиб уни куйлаши менга ёқади. Бу тартибни ким тадбиқ этганини билмадиму, лекин мадҳия ўйинга ўзгача – тантанавор рух бағишлайди, спортчиларни Ватан шаънини ҳимоя қилишга, курашга чорлайди, қалбларни тўлқинлантиради.