Хайрулла Ҳамидов мақоласи: Хиллсборо фожиаси

Хиллсборо фожеаси деб тарихга кирган ҳодисани эшитганлар бордир?! Бу воқеа “Ливерпуль” мухлислари дилини ҳамон вайрон этиб келади.

1989 йили 15 апрель, Шеффилддаги “Хилссборо” стадионида “Нотингем Форест” ҳамда “Ливерпуль” иштирокидаги учрашув чоғи полициянинг йўл қўйган хатоси, ливерпуллик мухлисларнинг бир тарафга ёмғирдек ёғилишлари ва стадионнинг абгор ҳолати 96 кишининг ҳаётига зомин бўлди. Тиқилинчда шу куни 82 киши вафот этган бўлса, 14 киши ва 14 ёшли Ли Николь тўрт кун ўтиб касалхонада жон таслим қилди. Тўрт кил давомида сунъий нафас улашувчи аппарат ёрдамида ўликлар сафига кирмаган 22 ёшли Тони Бланд 1993 йили охирги – 96-ўлган инсон сифатида тарихга кирди ва шу билан бу фожеанинг аниқ қурбонлар сони маълум бўлди.

Тиқилинчда ҳалок бўлганлар ичида ўйинга билет олган, бироқ баъзи сабаблар билан дўстига билетни илинган Стивен Уиттл ҳам бўлиши мумкин эди. Ливерпулнинг ашаддий мухлиси дўстининг ўлимида ўзини айбдор санаб, 2011 йили ўзини поезд тагига ташлаган.

Тиқилинчда “Ливерпуль” клуби сардори Стивен Жеррарднинг укаси, ўша пайти 10 ёш бўлган Жон-Пол Жилхули ҳам ўлган. Фожианинг энг ёш қурбони айнан Жондир. Шунингдек, клубнинг яна бир аъзоси Кевин Бароннинг акаси 67 ёшли Жеррард Барон ҳам бу кеча уйига тирик қайтмаган. “Хиллсборо” стадионида икки опа-сингил, уч ака-ука, ота ва ўғил вафот этганини эслашнинг ўзи ҳодисанинг оғирлигини кўрсатади.

Бу фожеа кейин ҳам ўз таъсирини йўқотмаган. 10 йил давомида тиқилинчдан омон чиққан уч киши ўзини ўлдирган, биттаси 8 йил руҳий касалхонада даволанган. Маълум бўлишича, ўша ерда бўлган кўпчилик ҳаётини кейинчалик ичкиликка боғлаб ўтказган, кўпгина никоҳлар барбод бўлган.

Агар ўз вақтида тиқилинч кузатилган пайтда тез ёрдам кареталари стадионга киритилганида қурбонлар сони бу қадар кўпайиб кетмасди, дейишади. Афсуски, полиция фақатгина ўз раҳбарининг рухсатини кутган, бу вақтда эса вазият янада оғирлашиб кетган.

Тўрт кун ўтиб Британияда ўз вазнига эга бўлган катта нашрлардан бири The Sun олд муқовасида сенсацион чиқиш қилади. Асл ҳақиқат деб номланган мақоланинг хулосаси шундай эди:

1. Фожиада тўлган секторга ёғилиб кирган “Ливерпул”нинг пиён фанатлари айбдорлар.

2. “Ливерпуль” мухлислари полицияга халақит беришган, ўт ўчирувчиларга имкон беришмаган ва ўлган дўстларининг чўнтакларини кавлашдек мараз ишларга қўл уришган.

3. Фанатлар сунъий нафас бераётган полиция ходимларини калтаклашган.

Асл ҳужжатлар ва гувоҳликлар бу иддаоларни инкор қилса-да, редакция узр сўрамаган. Газеталар жанги ҳалигача давом этади – Мерсисайдда кўпчилик The Sunни принцип нуқтаи назаридан сотиб олмайди.

Хайрулла ҲАМИДОВ.