Футбол – мухлислар учун ўйналади. Аммо ўзбек футболидаги сўнгги 3-4 йилдан хулоса чиқарадиган бўлсак, футбол бизда мухлисларнинг асабини эговлаш, уларни миллионлар ўйинидан совутиш мақсадида ўйналмоқдами деган тасаввур пайдо бўлмоқда.
Етакчи клубларимизнинг Осиё Чемпионлар Лигасидаги муваффақиятсизлиги ҳақида эҳтирослар совигач, ортиқча ҳис-ҳаяжонга берилмасдан фикр юритишга ҳар қанча ҳаракат қилмай, эплай олмадим. Аламли, шармандали натижалар қайд этилганига деярли бир ҳафта бўлди, аммо ҳамон унинг мухлислар қалбига етказган озори, жароҳати битгани йўқ. Мен футбол билимдони ёки мутахассиси эмасман. Лекин оддий ишқибоз сифатида рўй берган воеаларга ўз муносабатимни билдиришни фуқаролик бурчим деб билдим.
Ўтган ҳафтада ОЧЛнинг гуруҳ босқич ўйинлари ниҳоясига етди ва унда қатнашган тўрттала жамоамиз ҳам мусобақадаги иштирокини якунлади. Тўғри, «Бунёдкор» ва «Локомотив»нинг кейинги босқичга чиқа олмаслиги аввалроқ маълум бўлиб улгурганди. Шу боисдан ўзбек футбол мухлислари умид ила «Насаф» ҳамда «Пахтакор»га кўз тикишди. Боиси «аждарлар» ва «шерлар» ғалаба қозонган тақдирларидагина плей-офф йўлланмасига эга чиқиш учун имкониятни сақлаб қолишарди. Аммо якунда кўпминг сонли ўзбек футбол фанатларининг умидлари яна саробга айланди (ачинарлиси, бу ҳолат сўнгги вақтларда одат тусига кириб улгурди).
«Насаф» ўз майдонида қанчалик ҳужумкор ўйин кўрсатишга уринмасин, улардан наф чиқара олмади. Айрим вазиятда футболчиларга омад етишмади, баъзан эса маҳорат, баъзан ҳакам бунга халақит берди.
«Пахтакор» эса ғалаба қозониши шарт бўлган ўйинда аламли мағлубиятга учради. Гуруҳдан чиқиш ҳуқуқидан мосуво бўлиб улгурган, шу сабабли Тошкентга етакчи ўйинчиларисиз, шунчаки расмиятчилик учун ташриф буюрган Саудиянинг «Ал-Шабоб» жамоаси қийинчиликсиз ғалабани илиб кетди. Агар меҳмонлар сўнгги турда фақат уч очко умидида майдонга тушганларида нима бўларди, бу ҳақда ўйлашни ҳам истамайман.
Клубларимизнинг қониқарсиз натижасини таҳлил қилишга уринар эканман, дастлаб ОФК бизга 3+1 кўринишида йўлланма тақдим қилиб адашдими ёки бизнинг асл савиямизни бутун Осиёга кўз-кўз қилиш учун атайлаб шундай йўл тутдими деган савол мени қийнай бошлади.
Осиё Футбол Конфедерациясининг асл мақсади нима бўлгани менга қоронғу, аммо шуниси аниқки, биз ҳозирча ОФКнинг бундай чақириғига тайёр эмас эканмиз. Олдинлари ОЧЛда араб жамоалари сонини кўп-ку, нега биздан фақат бир ёки икки иштирокчигина қатнашади деб ёш болалардек хархаша қилиб юрардик. Бугун шуни билдикки, аслида футболимизнинг ҳозирги савияси билан ўша кам сонли йўлланмаларга ҳам муносиб эмас эканмиз. Агар яқин орада вазият ўнгланмайдиган, футболга, ўз ишига бўлган муносабат ўзгармайдиган бўлса, келаси мавсум учун бизга яримта йўлланма ҳам кўплик қилади. Халқаро мусобақада юрт шаъни, ватан ор-номусини ер билан битта қилгандан кўра, тинчгина қатнашмай қўя қолган афзал.
ОЧЛдаги тўрттала клубимиз мисолида муваффақиятсизларимизга қуйидаги муаммолар сабаб бўлаётганини паймадим:
бизда яримта вазиятни голга айлантирадиган ҳужумчилар йўқ;
дарвозабонларимиз ўйинига барқарорлик етишмайди;
ҳимоячиларимиз орқа чизиқда ақлли ўйин кўрсата олишмайди, боз устига автогол муаллифи бўлиш ҳадисини ўзлаштириб олишди;
ярим ҳимоячиларимиз тўпни фақат орқага оширадилар. Ностандарт, креатив фикрлайдиган, биргина қарори билан баҳс тақдирини ҳал қилиб юборадиган футболчиларнинг дийдорига анчадан бери муштоқмиз;
мураббийларимиз ўйинчиларга: «югур, тўпни эгаллаб ол» деб кўрсатма беришдан бошқа нарсани билишмайди;
ўзбек футболчиларидан бир бош устун бўлган малакали хорижлик ўйинчларни эса кундузи чироқ ёқиб учрата олмаймиз.
Аммо футболимизнинг ҳозирги турғунлик ҳолатини фақат юқоридаги сабаблар билан боғлаш адолатдан бўлмайди. Футболимизда ислоҳотлар қилиш фурсати етилиб улгурди.
Сўнгги 4-5 йилдан бери «футболимиз ривожланяпти, турли ёш тоифасидаги терма жамоаларимиз ЖЧда ўйнаяпти» қабилидаги баландпарвоз сўзларни айтиб, кўксимизга уриб мақтаниш, ён-веримиздаги ёки араб жамоаларини бармоғимиз билан кўрсатиб, ўзимизни улардан баланд тутиш ҳолати шу даражада оммалашиб кетдики, натижада бундай лоқайдлик ва бепарволик кайфияти ўз оёғимизга болта уриш даражасига етди.
Расмий учрашувларда нафақат клублар, балки турли ёш тоифасидаги терма жамоалар ва миллий терма жамоамиз ҳам ғалаба деган нарсани аллақачон унутиб қўйди. Дуранг қайд этилгудек бўлса, жамоамиз ғалабага эришгандек қарши олмоқдамиз, чек-чегараси кўринмаётган мағлубиятлар ҳақида эса гапирмаса ҳам бўлади.
Тўғри, менинг қоралаганларим билан вазият ўзгариб қолмайди. Аммо онгли инсон ҳамиша эртанги куни бугунидан ҳам тотли, омад ва муваффақиятларга бой бўлишига ишониб яшайди. Мен ҳам футболимизнинг келажагидан қайғуриб фикрларимни баён этдим. Зеро, ўзбек футболининг «ўлииши»га шунчаки томошабин сифатида қараб туришга ҳеч кимнинг ҳаққи йўқ.
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Пахтакор
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
