Таржимон - ҳар қандай гуруҳ ёки муассасадаги муҳим хизматчи. Айниқса, футбол клубларида. Хориждан келган легионерларнинг энг яхши сирдоши, деярли ўнг қўли. Ҳатто футбол юлдузлари ҳам унинг кўмагига муҳтожлар. Қуйидаги мақола Россия РФПЛдаги хорижлик футболчилар ва уларнинг тилмочлари иштирокида юз берган қизиқарли воқеалар ҳақида.
Ян М~Вила: Тилмочнинг тортишуви, «таъмагирлик» ва болта
25 йиллик ҳаёти давомида бу футболчи бир неча марта гоҳ мураббийлар, гоҳ жамоадошлари билан жанжаллашиш орқали турли жамоаларда иштирок этганди. Баҳорда у «Динамо» сафида машғулотларга киришган бўлсада, ёзда бошқа клубга ўтишни мўлжаллаётганди. Бироқ жамоа раҳбариятидаги ўзгаришлар туфайли директорлар кенгаши франциялик футболчи билан тузилган шартномани визасиз қолдирди.
Шунингдек, француз тили бўйича таржимонлик қилган Игорь Царушни ҳам «Динамо»нинг аввалги мутасаддилари ишга олишганди. У жамоада тобора кўпайиб бораётган француз тилида сўзлашувчи легионерларга ёрдам бериши зарур эди. Айтиш мумкинки, Игорь ўзига юкланган вазифани адо этаётганди. Лекин маълум ўзгаришлардан сўнг аввалги келишувлар ўз кучини йўқотди, янги раҳбариятга Царушнинг кераги бўлмай қолди. Мутасаддилар М~Вила хусусида бироз тин олган бўлсалар, тилмочга чиқиш эшикларини кўрсатиб қўйдилар. Унинг эътирофича, ўта қўпол ҳолатда. Нашрлардан бирига берган интервьюсида Царуш ўзининг «Динамо» хавфсизлик хизмати бошлиғи Павел Коновалов томонидан калтакланганини маълум қилди. Бошқа бир нашр вакилига эса янада очиқроқ кўрсатмалар бериб, Коноваловнинг тўғридан йўллаган зарбаларига қўлларини «блок» қилган ҳолда ҳимояланганини гапириб берди. Айтишича, ёшлигида бокс билан шуғулланган Игорга қўл келган экан. Лекин якунда Царуш ҳеч нарсага эришолмади - жамоанинг янги бош мураббийи Андрей Кобелев тилмоч хизматига муҳтож эмаслигини расман тасдиқлади. Аммо иш шу билан якунланиб қолмади, аксинча йирик можарога айланди. Царушнинг айтишича, Коновалов жамоа маъмури Виктор Кузьмин билан биргаликда хорижлик футболчиларга босим ўтказиб, улардан жарималар ва турар-жой ижараси учун пул талаб қилишган экан. Жарималар тўғрисида ҳаммаси тушунарли - ўйинчилар клуб автомобилларида ҳаракатланадилар, йўл ҳаракати хавфсизлиги қоидаларини бузган ҳайдовчиларга белгиланган жарималар эса жамоа манзилига келади. Ваҳоланки, уларни қоидабузар ўйинчилар тўлашлари керак. Хуллас, ана шу тушунмовчиликлар оқибатида айрим газеталарда «Динамо»да легионерлардан пул талаб қилишмоқда» қабилидаги жарангдор саҳифалар пайдо бўлди. Ян М~Виланинг хонадон ижараси учун пул талаб қилганлар устидан шикояти эса ёнғинга мой қуйди. Боз устига, яширин камера ёрдамида ёзиб олинган интервьюнинг сифати ҳам, таржимаси ҳам талаб даражасида эмасди. М~Виланинг хонадонига оид можаро «Динамо»даги бошқа легионерларникидан фарқ қилмайди. Турар-жойга эҳтиёжи бўлган ўйинчиларга клуб риэлторларни тавсия этади. Бу мутахассислар ўз мижозларига турли вариантларни таклиф қиладилар. Чунки ижара ҳақини футболчилар тўлашади, клуб фақат уларнинг базадаги ётоқхоналарига ҳақ тўлайди.
Франциялик мижозидан пул ундиролмаган риэлтор клубга мурожаат қилган. Мутасаддилар М~Вилага ижара ҳақини ўз вақтида ва айнан риэлторга бериш кераклигини эслатиб қўйишди. Ян ва унинг устомон таржимони эса «пашшадан фил ясаб», чинакам блокбастер яратишди. Футболчи ўзининг кровати ёнидаги стол устида улкан ойболтани сақлаши ҳар қандай кишини даҳшатга солади. Ян уни ўзини ҳимоя қилиш учун сақлар экан. Хуллас, икки ҳафтадан кейин франциялик ярим ҳимоячи ҳам, таржимон ҳам «Динамо»дан четлатилди. 10 йилдан буён клубдаги легионерларга ҳам ота, ҳам она сифатида таянч бўлиб келаётган Виктор Кузьминнинг изтиробларига бошқа легионерларнинг самимий эътирофлари малҳам бўлса, ажабмас. «Динамо»даги 5 йиллик фаолияти давомида Виктор Кузьминнинг бирор-бир салбий ҳаракатига гувоҳ бўлмадим. Футболчилардан у ҳақда ёмон гап эшитмадим. Унга туҳмат тошини отганлар мени ҳайрон қолдиришди. Жамоадаги таъмагирликлар хусусида гап бўлиши мумкин эмас. 5 йил ичида бундай ҳолатга дуч келиш у ёқда турсин, ҳатто тасаввур ҳам қилолмайман. Аксинча, клуб маъмурияти, айниқса, Виктор турли ҳаётий ва маиший муаммоларимни ҳал қилишда доимо ёрдам беришган. Бунинг учун улардан бир умрга миннатдорман», - деганди «Динамо»нинг собиқ ўйинчиси Кевин Кураньи.
Н~Дойе: Тилмочнинг соч турмаги учун урилган гол
«Локомотив» таржимони Степан Левин шундай ҳикоя қилади: «Динамо»га қарши кечган уй учрашувимиз арафасида мен Н~Дойе ва Тарасов билан базада ўтирардим. Ўша учрашувдаги ғалаба биз учун жуда муҳим бўлгани учун Димани руҳлантириш йўлларини излардик. Тўсатдан хаёлимга баҳс бойлаш фикри келди. Айнан «Динамо»га қарши баҳсда, ғалаба келтирувчи гол учун. Агар голни Даме Н~Дойе урса, мен соч турмагимни уники каби ўзгартираман. Кулиша-кулиша қўл ташладик. Дима Тарасов қўлларимизни «кесиб» келишувни расмийлаштирди. Ўша ўйинда «Локо» 1:0 ҳисобида зафар кучди, голни Н~Дойе урди. Учрашувдан сўнг сенегаллик футболчининг сартароши турмагимни ўзгартирди».
Марио Фернандес: Хотираси заиф соқчи
Бу ажойиб воқеани ёритиш учун ЦСКА таржимони Максим Головлёвга мурожаат қилишга ҳам ҳожат қолмади - «армиячилар» ҳимоячиси мустақил равишда ҳаммасини гапириб берди: «Москвага эсон-омон қайтиб келдиму, хонадонимга киришнинг иложи бўлмади. Боиси - уй қўриқчиси мени таний олмади. Ваҳоланки, мен бор-йўғи таътил пайтида бу ерда бўлмагандим. Соқчи билан тортишиб ўтирмадим-да, Головёвга қўнғироқ қилдим. Унинг оғзаки кафолатидан кейингина соқчи эшикни очди. Лекин шу воқеадан кейин мени эсидан чиқармайдиган бўлди».
Карвалью: Москвада тухумни қандай харид қилишгани ҳақида
Фернандес ҳикоясига умуман кўмаклашмаган Головлёв ЦСКАнинг собиқ юлдузи - Даниэль Карвалью ҳақида ажойиб ҳикояни айтиб берди: «Москвадаги илк кунларининг бирида Даниэлда дўконга бориб келиш эҳтиёжи туғилди. Дўконга икки бразилиялик оғайнилар йўл олишди. Аксига олиб, улфатларнинг иккиси ҳам рус тилини билишмасди. Шу сабабли нима олмоқчи эканликларини сотувчига турли ҳаракатлар билан тушунтиришга уринишди: гоҳ хўроз бўлиб қичқиришди, гоҳ тухум қўймоқчи бўлган товуқ каби типирчилашди. Табиийки, дўкондаги иш жараёни бир неча дақиқага издан чиқди. Текин томошага дўкон ходимлари, харидорлар тўпланишди. Ниҳоят, сотувчилардан бири Карваль нима харид қилмоқчи эканлигини тушуниб етди. Жамоамизнинг ҳозирги легионерлари - Понтус Вернблум ва Аҳмад Мусо бразилияликлар каби қув эмаслар - бунақа ҳолатга тушганлари йўқ. Қолаверса, мен мунтазам равишда барча юмушларида кўмаклашиб тураман».
Гильерме: Дарвозабон ҳўкиз қиёфасини гавдалантирди
Таржимон Андрей Тарасов Москванинг барча клублари - «Спартак», «Торпедо», ЦСКА, «Динамо» ва «Локомотив»да ишлаб кўрган. Табиийки, легионерлар билан жуда кўп мулоқотда бўлган. Россияга яқинда келган Гильерме хусусида шундай ҳикоя қилди: «Гиля - ажойиб йигит! Ўзидан ёрқин таассуротлар қолдирди. Улар билан ишлаш-лаззат. Илк даврларда қандайдир қийинчиликларга йўлиқиш табиий, албатта. Айниқса, бозор-ўчар масаласида. Яқинда Гильерме бир ўзи дўконга борибди. Мол гўшти олмоқчи экан, қандай тушунтириш ҳақида бироз ўйлабди. Кейин қўли билан ҳўкизнинг шохларини тасвирлаб, маърабди. Сотувчи уни тезда тушуниб, гўштдан тортиб берибди».
Бальде: Қолганлар қаерда?
РПЛдаги дебютини Иброҳим Бальде узоқ вақт унутмаса керак. Бунга бир неча сабаблар бор. 2012 йилнинг августида Бальде «Кубан»даги дебютини нишонлаганди. Ўйин жуда муваффақиятли кечди: Иброҳим 2та гол урди, жамоаси «Волга» устидан 6:2 ҳисобида зафар қучди. Албатта, эҳтирослар ҳам шунга яраша бўлди - дебют, «дубль», йирик ғалаба! Журналистлар ўйин қаҳрамонини қуршаб олишди - дастхатлар, мухлислар билан суратга тушиш, интервью. Бироқ стадион ташқарисида тўпурар дебютантни «сюрприз» кутарди: Ҳаммадан ортда қолган Ибра тўхташ жойига келиб қараса, автобус йўқ... Жамоадошлари шу йўл билан унга ҳазил қилишганми ёки тасодифан эътибордан четда қолдиришганми, ҳар ҳолда, автобус базага жўнаб кетганди. Бальде бироз саросимага тушиб қолди, ахир бегона юртда қаёққа боришни билмайди-да! Лекин бу нохуш ҳолат узоққа чўзилмади - стадионда қолган бир нечта клуб ходимлари уни ўзлари билан олиб кетишди.
Манба: Сhampionat.com, Содиқ Собир тайёрлади
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
