Футбол оламида учраб турадиган «хавбек», «корнер», «вингер» каби ибораларни кимнингдир кўмагисиз фаҳмлай оламиз.
Лекин замона зайли билан пайдо бўлаётган айрим хорижий атамалар ҳам борки, уларнинг мағзини чақиш унчалик осон эмас. Марҳамат, шу тарздаги қизиқарли атамалар билан танишинг.
Автобус - фақат ҳимояга мўлжалланган тактика. Футбол оламига бу ибора Жозе Моуриньо орқали кириб келган, деган фикр хаёлингиздан ўтган бўлса, топқирлигингизга тасанно.
Дарҳақиқат, португалиялик мутахассиснинг жамоалари ўз жарима майдончалари атрофига тўпланиб, рақиб ҳужумчиларига бир қарич ҳам бўш ҳудуд қолдирмаганликларига гувоҳ бўлганмиз.
«Автобус» иборасидан Жозе илк марта 2004 йили «Порту»га устозлик қилган даврида ҳимоявий тактикани изоҳлашда фойдаланганди. Англияга кўчиб ўтганидан кейин «автобус» машҳур бўлиб кетди.
«Челси»- «Тоттенхэм» (0:0) беллашувидан кейин «Беназир» шундай деганди: «Португалияликлартилибиланайтганда, «Тоттенхэм» ўзибиланавтобусолибкелдиваунидарвозагатиқибқўйди.
Стадионгакиришучун 50 фунтсарфлаганмухлисўрнидабўлганимда, «тақачилар»нингбуқилмишиданқаттиқранжиганбўлардим. Бу оқшом фақат бир жамоа ғалаба учун курашди, иккинчиси эса фақат гол қўйиб юбормасликни ўйлади. Ким нима деса деяверсин, аммо бу ҳалол ўйин эмас!».
Банка - захира ўриндиғи
Бу атама денгизчилар шарофати билан футболга кириб келганлигининг эҳтимоли жуда юқори. Улар миллионлар ўйинининг асосий тарғиботчилари бўлишган ва сув йўллари орқали сайёрамизга тарқатишган.
Банка - денгизчилар қайиғида ўриндиқ вазифасини бажарадиган тахта. Шунингдек, академик эшкак эшувчилар қайиғидаги ҳаракатланиб турувчи ўриндиқ ҳам банка дейилади.
Тўққизлик, учлик, олтилик - дарвозанинг юқори, ўрта ва қуйи бурчаклари
Машғулотлар пайтида футболчиларни дарвозанинг турли нуқталарига зарба йўллашга ўргатаётган мураббий уни маълум ҳудудларга ажратиб чиққан.
«Тўққизлик» - юқори бурчак, «Олтилик» - қуйи, «Учлик» - ўрта бурчак. Дарвоза шартли равишда 9та квадратга бўлинган - ҳар бирида учтадан квадрати бўлган 3 қатор квадратлар 1дан 9гача бўлган рақамлар билан белгиланади.
Рақамларнинг катта-кичиклиги квадратнинг мураккаблик даражасини кўрсатади. Шу тариқа футболчиларнинг квадратларга йўллаган зарбалари баҳолаб борилади.
Бисиклета - тўпни ўз устидан ошириб зарба бериш
Бу мафтункор услубни ким ихтиро этганлиги хусусида расмий маълумот мавжуд эмас. Кўпчилик мутахассислар бундай зарбани илк марта бразилиялик Леонидас амалга оширганини таъкидлашади.
Бисиклета, яъни велосипед ибораси ҳам Бразилияда биринчи бўлиб футбол атамалари орасидан жой олган. Дарҳақиқат, тўпга зарба бериш чоғида футболчининг оёқлари велосипед педалини айлантираётгандек ҳаракатланади.
Горчичник - сариқ карточка
Кишиларга шамоллаш хасталигидан фориғ бўлишга ёрдам берадиган шифобахш қоғознинг ранги сариқ. Фойдаланиш чоғида у беморнинг баданини қиздириб, нохуш ҳиссиётларни уйғотади. Ҳакам томонидан огоҳлантирилган футболчи ҳам ўйин қоидасини бузгани учун шундай жазога муносиб, деб ҳисобланади.
Катеначчо - ҳимоявий тактика
Италия футболининг ўзига хос хусусияти ва футбол тактикасидаги муайян давр. Асосий эътиборни ҳимояга қаратиш ва бу йўлда енгил қоидабузарликлардан фойдаланиш эвазига «Интер» Эленио Эррера раҳбарлигида ўтган асрнинг 60-йилларида Европада ҳукмронлик қилганди. Катеначчо ибораси итальян тилида эшик зулфини, очиб бўлмайдиган эшик маъноларини англатади.
Дриблинг - финтлар серияси
Инглизча dribble ибораси тўпни олиб юриш маъносини англатади. Бироқ у футбол атамалари орасидан сунъий равишда жой олган. Оксфорд луғатидаги маълумотларга кўра, ибора XVI асрда пайдо бўлган.
У томчи, томчиламоқ маъноларини англатади. Тўп билан муомала қилаётганда футболчининг қадамлар тезлиги ўзгариб туради ва шу жиҳати билан томчини эслатади
Ғуруқ варақ - бурчак зарбасидан гол уриш
ДАВОМИ
InterFutbol.uz нинг Telegram даги саҳифасига уланинг – энг сўнгги янгиликлар, қизиқарли блоглар ва таҳлилий материаллар энди бир тўпламда.
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
