2022/2023 йилги мавсумда «Ман Сити» 47 та бренд билан ҳамкорлик қилди - бироқ бу ҳали чегара эмас. «Манчестер Сити» треблга эришган феноменал 2022/2023 йилги мавсумдан кейин ҳам секинлашмаяпти. Жорий мавсумда «шаҳарликлар» Премьер-лигада пешқадамлик қилмоқдалар ва ўзларининг Чемпионлар Лигаси гуруҳида биринчи ўринни эгаллаб, плей-офф босқичига чиқиш ҳуқуқини қўлга киритишмоқда. Жамоа ва раҳбариятнинг кайфиятига кетма-кет иккинчи йил рекорд даромад ва фойда ҳақида эълон қилинган ҳисобот қўшилди.
«Ўтган мавсум «Манчестер Сити» учун энг муваффақиятли футбол ва тижорат мавсуми бўлди, бу бизнинг фалсафамиз ва изчил ёндашувимиз ишлаётганини исботлади», - деди «Манчестер Сити» президенти Халдон Ал Муборак. – «У учта асосий элементга асосланади: ҳаяжонлантирадиган, завқлантирадиган ва ғалаба қозонадиган жамоани яратиш; клубнинг тижорат ва молиявий ҳолатини мустаҳкамлаш; ўсиб бораётган жамоаларга хизмат қилиш қобилиятини оширди. Биз бу элементларнинг ҳар бирини бир хил даражада муҳим ва бир-бирига тўлиқ боғлиқ деб ҳисоблаймиз».
Реклама, трансляция ва ўйин кунларидан тушган даромад янада ортди. Октябрь ойи охирида «Манчестер Сити» France Football талқинига кўра йилнинг энг яхши жамоаси деб топилди - Парижда Чемпионлар лигаси ғолиблари махсус совринни қабул қилиб олишди. Клуб мавсумий даромад бўйича Англия футболида янги рекорд ўрнатганидан сўнг, алоҳида мукофотни тақдим этишнинг зарари бўлмайди - охирги нашрда «Ман Сити» 712,8 миллион фунт стерлинг ишлаб олди, бу аввалги 12 ойга нисбатан 99,8 миллион фунт стерлингга кўп. Фойда 80,4 миллион фунт стерлингни ташкил этди, бу ўтган йилги рекорд 41,7 миллион фунтдан деярли икки баравар кўп деганидир.
Умуман олганда, «Сити» учта асосий йўналишда ўсишни кўрсатди: реклама, трансляция ва ўйин кунлари. Ўйин кунидаги даромад қисман «Этиҳад»даги қўшимча тўртта ўйин туфайли 71,9 миллион фунт стерлингга ўсди, бу аввалги мавсумга нисбатан 17,4 миллион фунтга кўп. Ўтган мавсумда телевидение даромади Чемпионлар лигаси финалига чиқиш ва мусобақада ғалаба қозониш эвазига 50,4 миллион фунт стерлингга кўтарилиб, 299,4 миллион фунтни ташкил этди.
Шунга қарамай, тижорат даромади 341,4 миллион фунт стерлинг (32 миллион фунт стерлингга ошиш) бўлган энг кучли нуқта бўлиб қолди. Бунга бир қатор янги ҳомийлик шартномалари ёрдам берди. Ўтган мавсумда «Сити» Япониянинг «Асаҳи» ичимликлар компанияси, LeoVegas ва 8Xbet букмекерлик компаниялари, шунингдек, Nexe Shire шиналар ишлаб чиқарувчи компаниялар, Asronix киберхавфсизлик провайдерлари ва Unilumin дисплей провайдерлари билан шартномалар тузди. Умуман олганда, Global Data ҳисоботига кўра, «Ман Сити» 2022/2023 йилги мавсумда 47 та бренд билан ҳамкорлик қилган, улардан учта компания асосий даромад келтиради: Puma кийим ва пойабзал бренди, Etihad Airways авиакомпанияси ва OKX криптовалюта биржасидир.
Жамоа 2022 йилдан бери ОКХ билан ҳамкорлик қилиб келади ва бир неча ой олдин ҳамкорликни «кенгайтирди ва чуқурлаштирди» - Форбес янги уч йиллик шартномани 55 миллион фунт стерлингга баҳолайди. Эътиборлиси, шартнома имзоланганидан кўп ўтмай Сейшел оролларига асосланган биржа БААда фаолият юритиш учун лицензия олди - ҳукмрон қироллик аъзоси Шайх Мансур Абу Даби амирлиги оиласи, «Сити» эгаси ҳисобланади. Ўтган йил давомида OKX Австралия олимпия терма жамоаси, Формула 1 жамоаси McLaren, гольфчи Иан Поултер, сноубордчи Скотти Жеймс ва пойгачи Даниел Риккардо билан ҳам ҳамкорлик қилишини эълон қилди.
«Шаҳарликлар» раҳбарияти, айниқса, бажарилган ишлардан мамнун, чунки клубнинг умумий даромади 712,8 миллион фунт стерлинг бўлиб, унинг қўшниси «Манчестер Юнайтед»нинг даромадидан 64,4 миллион фунтга ошган. Муҳим нюанс шундаки, «Сити»нинг даромади охирги уч мавсумнинг ҳар бирида тарихий рақиблариникидан ошиб кетди.
Холанд ҳафтасига деярли 1 миллион фунт маош олади
«Сити», агар рекорд ўрнатса, буни тўпламларда амалга оширади. Бундан ташқари, навбатдаги ютуқ давомида «шаҳарликлар» иш ҳақи варақасидаги ўсиш салбий маънога эга деган умумий қабул қилинган фикрни рад этишга муваффақ бўлди. Ўтган мавсумда маошлар деярли 20 фоизга ўсди - 353,8 миллион фунтдан 422,9 миллион фунтгачача. Бу «Манчестер Юнайтед»нинг 2021/2022 йилги мавсумдаги аввалги даражасидан деярли 42 миллион фунтга кўп. Иш ҳақи миқдори кўпайиб кетганига қарамай, маошларнинг «Сити» умумий айланмасига нисбати 59% бўлиб қолди - бу ўтган мавсумдагидан бироз юқорироқ. УЕФАнинг клуб даромадининг 70% дан кўп бўлмаган қисмини маошларга сарфлаш ҳақидаги тавсиялари фонида рекорд кўрсаткич жуда мақбул кўриниши муҳим. Шундай қилиб, ҳамма нарса назорат остида.
Шаҳар раиси Ал Муборак иш ҳақининг ошишини (ўртача ҳар бир «шаҳарлик» ўйинчиси ҳафтасига 195 000 фунт стерлинг олади) совринлар ютуғи ва кўрсаткичлари учун тўланган бонуслар билан боғлади. «Треблдан кейин одамлар мендан тез-тез сўрашади: «Бу ютуқни қандай қўлга киритяпсиз?» Жавоб оддий – эртанги кунга сармоя киритишга тайёрмиз. Бу белгиланган чегараларни бузиб ташлаш ва муваффақиятга эришишнинг ягона йўли», - дея таъкидлади функционер.
«Сити»нинг маоши учун энг катта юкни ҳужумчи Эрлинг Холанд ўз зиммасига олади. Унинг ҳафталик маоши 375 000 фунт стерлингни ташкил қилади, бироқ ҳар хил бонуслари ва бошқа ютуқлар Эрлингнинг маошини ҳафтасига 865 000 фунт стерлингга етказади. Бу ҳужумчини Премьер-лигадаги энг кўп маош олувчи футболчига айлантиради. Таққослаш учун, «Манчестер Сити» ярим ҳимоячиси Кевин Де Брюйненинг маоши (жамоанинг иккинчи энг кўп маош олувчи футболчиси) 416 000 фунт стерлингни ташкил қилади.
«Сити»нинг сўнгги йиллардаги яна бир кучли томони - кирувчи ва чиқувчи трансферлардир. «Сити» 2022 йилда 21 ёшли Холандга сармоя киритиб, тўхтатиб бўлмайдиган норвегиялик футболчи учун 51 миллион фунт тўлаган. Бу мисол «Сити» қандай қилиб мукаммал вақтда тўғри ўйинчиларни нишонга олишини яққол кўрсатиб турибди ва натижада рекорд даромад келтирди. Савдо бўйича ҳам клубга тенг келадигани йўқ: ўтган йили Рахим Стерлинг ва Габи Жезус учун жами 92,5 миллион фунт стерлинг ишлаб олди. Бу ижрочилар «Этиҳад»да ўз циклларини табиий равишда якунлашди - улар жамоада чарчаган эдилар, лекин ҳали ҳам бозорда юқори баҳоланган.
«Сити» брендининг қиймати 1,51 миллиард фунт стерлингни ташкил этади, бу «Реал» ва «Манчестер Юнайтед»дан кўпроқ
2022/2023 йилги мавсумдаги иккита трансфер ойнаси натижаларига кўра, «шаҳарликлар» ўйинчиларни сотишдан 121,7 миллион фунт стерлинг миқдоридаги ўз тарихидаги рекорд натижага эришди. Бу кўрсаткич «Челси»нинг 2021/2022 йилги мавсумда ишлаб топган 123,1 миллион фунт стерлингидан бир оз камроқ. «Сити» ўз футболчиларини сотишда муваффақият қозонди – сўнгги беш йил ичида клуб ўз истеъдодларининг трансферларидан 330 миллион фунт стерлингдан кўпроқ даромад олди. «Сити»нинг бу йўналишдаги ажойиб ишининг энг яхши намунаси ярим ҳимоячи Коул Палмернинг «Челси»га сотилишидир. Жорий йилнинг 1 сентябрида 42 миллион фунт стерлинг бўлган бўлсада, бу трансфер кейинги мавсумнинг маошига киритилади.
«Сити»нинг яна бир ютуғи - Brand Finance Football 50 рейтингида биринчи ўринни олганлигида. «Сити» брендининг қиймати 1,51 миллиард фунт стерлингни ташкил этади, бу «Реал Мадрид» (1,46 миллиард фунт) ва учинчи ўриндаги «Манчестер Юнайтед» кўрсаткичларидан кўп. Сити, шунингдек, Deloitte Football Money League рейтингида кетма-кет иккинчи йил Европа футбол клублари орасида энг юқори даромадга эга бўлиб, иккинчи ўриндаги «Реал Мадрид»ни ортда қолдирди.
Клуб апрель ойида Премьер-лига томонидан молиявий фейр-плей қоидаларини бузганлик бўйича юздан ортиқ айбловлар фонида шундай ақлдан оздирадиган ютуқларни намойиш этмоқда. Одатда, клубнинг молиявий ҳисоботларида унинг келажакдаги фаолиятига таъсир кўрсатиши мумкин бўлган ҳар қандай жорий рисклар ошкор қилинади. «Хавфлар ва ноаниқликлар» бўлимида «манкунианликлар» Премьер-лига томонидан ўзларига қўйилган айбловларни тасдиқлайдилар, аммо улар қоидаларни бузмаганликларини ҳам таъкидлайдилар.
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
