Ўзбекистон миллий терма жамоасининг Осиё кубоги-2015даги иштироки ва келгуси режаларига бағишланган матбуот анжумани ўтказилди. Унда ЎФФ Терма жамоалар маркази раҳбари Асқар Толибжонов ва Миллий терма жамоамиз бош мураббийи Миржалол Қосимов иштирок этди.
Асқар Толибжонов:
— Бошланаётган футбол мавсуми билан табриклайман. Ҳали клубларимиз мавсумга киришмасдан олдин терма жамоамиз йирик мусобақада иштирок этиб қайтишди. Терма жамоанинг иштироки борасидаги фикрлар билан мураббийимиз ўз фикрларини билдиради. Бошқа терма жамоаларимиз ҳақида тўхталадиган бўлсам, февраль ойида Ўзбекистон U22 терма жамоаси Таиланддаги Қирол кубогида иштирок этади, ёшлар терма жамоамиз ҳозирда Туркияда бир қанча ўртоқлик ўйинларида иштирок этмоқда.
Шунингдек, МТЖнинг Осиё кубогидаги ўйинлари мураббийлар штаби томонидан таҳлил қилинмоқда. ОСиё кубогидаги тажриба кейинги мусобақаларда асқотади деб ўйлайман. Терма жамоамиз ЖЧ-2018 саралаш босқичини бошлайди. Ҳозирда тайёргарлик режасини ишлаб чиқилмоқда. Қуръа ташланиб, рақиблар аниқ бўлгандан кейин режага сўнгги ўзгаришлар киритилиб, янада аниқлик киритилиб, кенг оммага маълум қилинади.
Миржалол Қосимов:
— Яхши ниятлар билан Австралияга йўл олдик. Совринли ўринларни эгаллашни ният қилгандик. Тўғри, Хитойга қарши ўйинимиз қониқарсиз бўлди. Ўйиндан ўйинга кучайиб бордик. Чорак финалда қитъамизнинг энг кучли жамоаси билан тўқнаш келиб, бу жамоани мағлуб этишни ўз олдимизга мақсад қилиб қўйдик. Ўйин томонлама бу жамоага ютқазмадик. Йигитлар майдонга ёниб тушди. Юртимиз шаънини ҳимоя қилдик. Натижадан қониқмадим. Мухлисларни ранжитдик. Ўзим номидан, қониқарсиз натижа учун футболчилар номидан мухлислар ва журналистлардан узр сўрайман.
Ушбу йилдан ЖЧ-2018 саралаш ўйинларини бошлаймиз. Қуръадан кейин режалар аниқ бўлади. Март ойида иккита ўртоқлик ўйинини ўтказамиз: 27 март куни Жанубий Корея, 31 мартда эса Япония билан.
— Терма жамоага номзод футболчиларнинг жисмоний тайёргарлиги бўйича клублар футболчиларнинг ҳолатини назорат қилиб, уларга керакли юкламаларни бериб бориш бўйича назорат ишлари олиб борилмоқдами?
А.Толибжонов: — Фикрингизга қўшиламан, футболчининг жисмоний тайёргарлиги ҳозирги кунда биринчи планга чиқмоқда. Бу борада терма жамоага номзод футболчиларнинг клубларига керакли топшириқлар берилган. Жойларда бу режа бажарилмоқда. Бу режа барча жойда 100 фоиз бажарилмоқда деб айта олмайман, аммо буни назорат қилиб турибмиз. Бундан ташқари, мураббийлар штаби ҳам клубларнинг ўйинларини кузатиб бориш орқали терма жамоага номзод футболчиларнинг ҳолатини кузатиб боришади.
Миржалол Қосимов:
— Ҳозирда терма жамоа қанча иқтидорли ва техникаси юқори бўлмасин, жисмоний ҳолати юқори бўлмаса, у майдонда ўзини кўрсата олмайди. Табиийки, барча футболчилар аввало ўз жамоаларида тайёргарликка эга бўлишади. Масалан, ҳисоб-китобларга кўра, футболчиларимиз Осиё кубогининг гуруҳ босқичида ҳар бир футболчи гуруҳ босқичида 10 километрдан ортиқ масофани босиб ўтишди. Корея билан ўйинда 13-14 километрдан югуришди. Бу жуда яхши кўрсаткич. Афсуски, Олий лигада ўйинларида бўлади, унда футболчи бор-йўғи 5-6 километр югуриш — бу жуда паст кўрсаткич. Рақамлар шуни кўрсатдики, биз ўйиндан ўйинга кучайиб бордик.
Жанубий Корея билан сўнгги 3та муҳим ўйинларда рақибни юта олмаяпмиз. Бунинг сабаби нимада? Ўйинни таҳлил қиладиган бўлсак, аввалги ўйинларга қараганда, бу галги чорак финалда яхши ўйнадик. Биз нечта гол ўтказиб юбориш эмас, фақат ғалаба учун ўйнагандик. Эътибор берган бўлсангиз, биз билан ўйинда кореяликларнинг кўпгина ўйинчилари томири тортишиб қолди. Муҳими ёш фтуболчиларимиз — Рашидов, Муҳаммадиев, Сергеев муҳим ўйинларда ўзларини йўқотиб қўйишмади. Кучли жамоа билан ўйинда шунча имконият яратганимизни ўзи катта гап.
— Жанубий Кореяга қарши ўйинда Сервер Жепаровнинг майдонга тушмагани хато бўлди деб ҳисоблайсизми?
- Йўқ. Танганинг орқа томони бор, Жепаров Корея футболини яхши билгани билан, корейслар ҳам Серверни яхши билишарди. Биласизми, футболда таҳлил қилишдан осон нарса йўқ. Масалан, Саудия билан ўйинда Шодиев тушиб гол урмаганида, нима учун Шодиев, Сергеев эмас, деган гап бўларди.
— Асқар ака, сўнгги пайтларда биз учун тажриба тўплаш вазифасини ўтайдиган мусобақалар кўпайиб кетмаяптими? Ҳукумат томонидан берилган эътибор, натижа кўрсатиш учун етарли эмасми?
Толибжонов: — Федерация раҳбарияти ҳар қандай терма жамоа билан ўртоқлик ўйинини ўтказиш учун шароит яратиб берган. Бунга рухсат бор. Ўтган йили бир нечта ўртоқлик ўйинлари учун рақиб танлаганимизда Осиё кубогидаги рақибларимизни инобатга олгандик. Бир нечта Европа жамоаларига мурожаат қилганимизда, улар Тошкентга келишга рози бўлишмади ёки жуда катта маблағ талаб қилишди. Ёки муддат борасида келиша олмаган жойларимиз бўлди.
Тўғри айтасиз, ЖЧ, Олимпиадага бир қадам қолганда қоқилдик. Ҳеч кимга, ҳакамлар, иқлим, майдонларни баҳона қилмоқчи эмасман. Мен шахсан терма жамоалар маркази раҳбари сифатида терма жамоамизнинг Осиё кубогидаги ўйинидан қониқдим. Келажакда ўйинларига умид қилишимиз мумкин бўлган футболчилар бор. Таркибда ўзгаришлар бўлади.
— Қосимовнинг ёнига кучли мутахассисни олиб келиш ёки мураббийнинг ўзини Европага малака оширишга юбориш масаласини кўрилмаяптими?
— Миржалолни ёнида юрган мутахассислар катта футболдан чиққан мутахассислар ҳисобланади. ЎФФ президенти билан учрашувда нафақат миллий терма жамоа, балки бошқа терма жамоаларга хорижлик тажрибали мутахассисларни жалб қилиш масаласи қўйилди. Фақат ўша маслаҳатчи мураббийни Қосимовнинг ўзи танлайди. Агар керак бўлса, терма жамоа бош мураббийи малакасини ошириш масаласини ҳал қилиш мумкин.
— Сўнгги пайтларда ёшлар ва ўсмирлар терма жамоаларимизнинг ЖЧда иштирок этаётгани ўзбек футболида ютуғи. Ёшлар ва ўсмирларимиз ЖЧда иштирок этганидан кейин қайсидир футболчига Европанинг қайсидир жамоаси қизиқиш билдиргани ҳақида миш-миш чиқади, аммо у амалга ошмайди. Масалан, Ж.Кореянинг бизга қарши ўйнаган 11 нафар футболчисидан 10 нафари легионерлар эди. Бизнинг футболчилар нима учун Россиядан уёғига ўта олмаяпи?
— Аввало ўсмирлар ва ёшларимизнинг яхши натижалар қайд этаётгани бу — ҳукуматимизнинг эътибори меваси. Биз ўйнаган пайтда терма жамоа ўйинларига йиғинсиз борардик. Ҳозир эса ўсмирлар, ёшларимиз ойлаб, ҳафталаб йиғин ўтказишади. Бунинг оқибатида натижалар яхши бўлмоқда.
Мен ҳамиша футболчиларимизнинг хориж чемпионатларида ўйнаш тарафдори бўлиб келганман. Шунда футболчиларимиз ўсишади. Ҳозирги кунда футболчиларимизга нисбатан хорижда қизиқиш паст экан, демак, миллий чемпионатимизни кучайтиришимиз керак. Футболчилар аввало ўз клубларида пишиб етилади. Шунингдек, миллий чемпионатга келаётган легионерлар кучли бўлиши керак, маҳаллий футболчиларга уларга қараб ўсиши керак.
— Биз 1989 ва 1993 йилдаги футболчиларни йўқотиб бўлдик. Бунинг сабабларидан бири футболчи кўп вақтини терма жамоадаги йиғинларда ўтказади ва клуб мураббийи унга асосий таркибда ўйин бермай қўяди. Қачон бундай йўқотишга чек қўйилади. Бунинг учун қачон тизим ишлаб чиқилади?
— Ўринли савол. Терма жамоаларга шароит яратиш мақсадида ҳақиқатан ҳам футболчилар ўз клубидан кўра кўпроқ ёшлар терма жамоаларида бўлиб қолишмоқда. Натижада улар ўз клубларида ўринларни йўқотиб қўйишмоқда. Аммо бундай футболчиларнинг ўзларининг ҳам айблари бор. Улар баъзида юлдузлик касалига чалиниб қолишади. 2015 йил тақвими, терма жамоалар мураббийлари ва ЎФФ бош директори Магометов биргаликда тузиб чиқилади. Барча жиҳатлар инобатга олинади.
— Ўйинчилар Олий лигага қайтганидан кейин яна паст савиядаги ўйинлар иштирок этиш орқали ўз маҳоратини йўқотиб қўяди. Демак, терма жамоадаги уларнинг формасини қайтадан тиклашингизга тўғри келади. Бундан хавотир олмаяпсизми?
— Ҳозир бўлаётган фикрлардан кейин битта нарсани ўйлаб қолдим. Балки клубларда ҳар битта ўйинда ёшларнинг таркибда ўйнашини мажбурий қилиб қўйиш керакдир?
— Осиё кубогига қуръа бундан бир аввал ташланганди. Ўшандаёқ жамоамиз чорак финалда Жанубий Корея билан ўйнаши аниқ эди. Демак, бир йил давомида барча эътибор, режа ва стратегия чорак финалда Кореяга қарши бўладиган ҳаёт-мамот жангига қаратилган эди. Осиё кубогида эса сиз дастлаб 2та ўйинда бошқа таркиб, кейинги ўйинларда бошқа таркибни танлаганингиз, сиз танлаган режанинг хомлигини блдирадими?
— Ҳамиша, олдиндан қилинган режа бўйича барча нарса бўлавермайди. Баъзан унга йўл-йўлака ўзгартиришга тўғри келади. Корея билан ўйин давомида Одилнинг жароҳат олиши режамизга ўзгартириш киритди. Одил ўйнаётганда режа бошқачароқ бўлиши керак.
— ЎФФ раҳбарияти ўртоқлик ўйинлари учун пулни аямаслигини таъкидлаяпмиз. Қанча пул кетса ҳам Тошкентда кучли терма жамоа билан ҳеч бўлмаса битта ўртоқлик ўйинини ташкил этишнинг иложи борми? Масалан, яхши маркетинг юритилса, ўйинга сотиладиган чипталар орқали ўша харажатни оқлаш мумкин...
А.Толибжонов: — Баъзида терма жамоалар ҳаддан ташқари кўп пул сўрашади, масалан, 5-7 миллион доллар маблағ сўралган пайтлар ҳам бўлган. Бу реал сумма эмас, ҳаддан ташқари кўп. Шунга қарамай, агар вазият тақозо қилса, биз Тошкентда шундай ўйин ташкил қиламиз. Январь ойида 37та давлатга ўртоқлик ўйинларини ўтказиш бўйича мурожаат қилганмиз. Бундан ташқари, шундоқ ҳам 2015 йил давомида Тошкентда 4та расмий ўйин ўтказамиз.
М.Қосимов: — Япония терма жамоаси бош мураббийининг шахсан ўзи Ўзбекистон билан ўйнашни истади. Ўзи март ойидаги ФИФА кунларида Тошкент ўйин ташкил этишни истагандим. Барча томонини инобатга олиб, Япония вариантини танладик. Бундан ташқари, биз ўзимиз Жанубий Кореяга ўйин ўтказиш таклифини билдирдик. Корея 27 март санасига бошқа жамоа билан ўйини борлигига қарамай, ўзининг режалари ўзгартириб, рақибга рад жавобини бериб, бизнинг таклифимизни қабул қилди.
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
