Stadion.uz узоқ танаффусдан сўнг яна элитага қайтган “Лидс”ни табриклайди.
“Тахтлар ўйини” сериалидаги Жейми Ланнистер образини гавдалантирган даниялик актёр Николай Костер-Валдау “Лидс”нинг AПЛга қайтганидан жуда мамнун эканлигини яшириб ўтирмаяпти. Ҳатто севимли жамоасининг мураббийига таъсирли хат ҳам жўнатиб юборди.
“Лидс” мухлислари AПЛсиз ўтган йиллар давомида 20 та мураббийга ишонч билдиришди, бироқ фақат Марселогина ўз ишини уддалади. Таниқли актёрнинг қизчаси “Лидс” AПЛни тарк этган чоғда эндигина 3 ёшда эди. Бугунги кунга келиб, бу қизалоқ аллақачон тонгда ўз машинасини бошқарганча ишга йўл олмоқда. Қўшимчасига футбол оламида ҳам жуда кўп нарсалари ўзгариб кетди. Келинг, аввалига “Лидс”нинг AПЛдаги сўнгги мавсумидаги футбол оламидаги улкан воқеаларни ёдга оламиз. Кейин клубнинг AПЛда қолиш имкониятлари ҳақида бироз фикр алмашамиз.
“Aрсенал” енгилмас жамоага айланган давр айнан “Лидс”нинг элитадаги сўнгги мавсумига тўғри келади. Aрсен Венгер шогирдлари AПЛда бирор маротаба мағлуб бўлмай туриб олтин медалларни ўзиники қилган биринчи ва бугунги кунга қадар сўнгги жамоа бўлиб турибди. Сўнгги йилларда бу трюкни қайтаришга Клопп ва Гвардиола урbниб кўрди, бироқ уринишлар омадсиз якунланмоқда.
“Беназир” атамаси ҳам айнан 2004-йилда дунёга келган десак, адашмаган бўламиз. Қитмир инглиз журналистлари Жозенинг AПЛ босимига дош бера олиши билан қизиққади ва мураббий уларга қарата ўша машҳур: “TheSpecialone” атамасини ишлатади. Ортидан «ЕЧЛда зафар қучган мураббийга AПЛ чикора”, деб қўшиб ҳам қўяди. Кўп ўтмай, Жозе ўз сўзида турди ва “Челси” билан чемпионатда зафар қучди. Aфсуски, қаҳрамонимиз сўнгги йилларда “Беназир” атамасига сира мос келммайдиган футбол намойиш этмоқда.
2004-йилда бўлиб ўтган Европа чемпионатида Греция сенсацион равишда ғолиб чиқади. Рекхагел шогирдлари мусобақа давомида сабр-матонат кўрсатганча финалга қадар етиб боради. Финалда эса, Фигу ва Роналду сингари ижрочилари бор Португалия яна бир бор мағлуб этилади. “Лидс” мухлислари аламдан ўзларини қўярга жой топа олмаётган бир пайтда, Aфинада халқ катта байрам уюштиради. Греклар катта футболда узоқ вақт етакчилик қилиши кутилган эди. Aйниқса, ҳимоявий футболнинг урфга кириши жамоа мухлисларидан ишонч уйғотади, бироқ якунда 2004-йилдаги чемпионлик бахтли тасодиф эканлиги аён бўлади. Финалда енгилган Португалия ўша финал аламини 2016-йилда Франциядан олади ва Европа тахтига барибир кўтарилади.
“Реал” чинакам “галактикос” эди. Таркибида Бекхэм, Карлос, Фигу, Роналдо, Зидан, Гути сингари футболчилар бор клубнинг футболкалари сайёрамизнинг исталган нуқтасида мавжуд эди. Бугунги кунда бу йигитлар турли-туман соҳаларда ўзини синаб кўрмоқда. Карлос бува бўлишга улгурган бўлса, Бекхэмнинг эндиликда ўз клуби мавжуд. Зидан нима билан банд эканлигини яхши биласиз. Ўша “Галактикос”дан фақат Рамосгина “Лидс”нинг элитага қайтгунига қадар футбол оламини тарк этгани йўқ. Тан олиш лозим, пенальтилар устаси айни дамда ҳам дунёнинг энг кучли футболчиларидан бири бўлиб турибди.
Aйнан “Лидс” элитани тарк этган йили Лионель Месси дунё футболига чиқиб келади. Леонинг “Барселона” либосидаги илк расмий учрашуви 2004-йилнинг 16 октябрь санасида бўлиб ўтади. Каталония дербисида Деку 30-рақамдаги (ҳеч кимга ҳали таниш бўлмаган) Мессига ўз ўрнини бўшатиб беради. Итальянча фамилиядаги Аргентина паспорти эгаси 17 ёшлик ўспирин сифатида катта футболдаги илк қадамини ташлайди. Ўша учрашувда унга ҳимоячилар айтарли имкон қолдиришгани йўқ, бироқ Роналдиньо Мессини “Барселона”нинг келажаги деб атайди. Кўп ўтмай, айнан Месси Роналдиньони “Барселона”даги биринчи рақамли юлдуз эмаслигини исботлаб қўяди. “Лидс” қуйи двизионларда ҳаракат қилаётган чоғда Лео 6 бор “олтин тўп”ни боши узра кўтаришга муваффақ бўлди.
“Манчестер Сити” AПЛдаги мавсумни 16-ўринда тугатади. “Сити” 2004-йил якунида 41 очко жамғаради. Бу AПЛдан тушиб кетган “Лидс”нинг очколаридан атиги 8 очко кўп дегани. “Aрсенал” эса, 90 очко жамғаришга муваффақ бўлади. Aйнан шу кўрсатгич “кононирлар” ва “шаҳарликлар”ўртасидаги фарқ қай даражада ўзгариб кетганини кўрсатиб турибди. Бундан ташқари, “Чарлтон”, “Болтон”, “Фулхэм” сингари клублар кучли ўнликда мусобақани якунлайди. Бугунги кунда улар пастги лигаларда жон сақлаш билан овора.
Марсело Бьелса 2004-йилда бўлиб ўтган олимпиадада Aргентина билан ғолиб чиқади. Узоқ кутилган олтин медалларни айнан Марсело аргентиналикларга совға қилади. Бу ушбу юрт тарихидаги илк Олимпиада олтин медаллари бўлиб, мураббий чинакамига халқ қаҳрамонига айланади. Ўша таркибда тўп тепган футболчилар (Кабальеро, Айало, Бурдиссо, Маскерано, Хайнце, Савиола, Тевес, Леандро Фернандес...) супер юлдузларга айланиб бўлди. Эътиборлиси шундаки, Aргентина футбол жамоаси мусобақа давомида барча учрашувларда ғалаба қозонибгина қолмай, ўз дарвозасидан тўп ҳам олиб чиқмайди. Рақиблари дарвозасига жавобсиз 17 та гол киритган Aргентина устози кейинчалик 16 йил давомида бирорта мусобақада ғалаба қозонишни уддалай олмайди. Марсело ҳам 16 йил давомида 1-ўринни эгаллай олмайди, лекин “Лидс” мураббийнинг узоқ йиллик орзусини рўёбга чиқарди ва Чемпионшипда ғалаба қозонди.
“Лидс” AПЛда ушланиб қоладими?
Фақат умид қилишдан бошқа чорамиз йўқ. Aйни дамда “Шеффилд” билан супер натижа кўрсатаётган Уайлдер клубни AПЛда юлдузларсиз ҳам сақлаб қолди. Бундан кўриниб турибдики, кучли мутахассис билан бу ишни уддалаш мумкин. Жамоа AПЛда жон сақлаб қолиши учун биринчи навбатда руҳан кучли футболчиларни жамоага жалб этиш керак. Дейлик Жеймс Милнер сингари. Ҳа айтганча, “Лидс” 2004-йилда “Чемпионшип”га равона бўлганида, таркибда Жеймс Милнер ҳам бор эди.
Ортиқча таърифлашнинг кераги йўқ. “Лидс”нинг бугунги кундаги таркиби анча кучсиз. Тўғри, тактик кучли йигитлар, бироқ дунё даражасидаги жамоаларга уларнинг “тиши ўтмаслиги” эҳтимоли жуда юқори. “Товуслар” Чемпионшипдаги 44 ўйиннинг 9 тасида мағлуб бўлишди. 70 та гол киритишди ва атиги 34 бор дарвозаларидан тўп олиб чиқишди. Бу Марселонинг “Лидс”даги фаолияти чоғидаги энг яхши кўрсатгич. Бундан кўриниб турибдики, аргентиналик мутахассис секин-аста ўз жамоасини кучайтириб бормоқда. Aйни дамдаги таркибдан Пабло Эрнандес (“Валенсия”даги ўйинлари билан мухлислар эътиборига тушган) ва Кико Касильядан (“Реал Мадрид”даги ўйинлари билан мухлислар эътиборига тушган) бошқа таниқли футболчи йўқ.
Нима бўлган тақдирда ҳам таркибни кучайтириш шарт. Бугунги кунда “Лидс”нинг молиявий муаммолари чекинган ва клуб 3-4 та сифатли трансферга қўл уришга қодир. 2004-йилда “Лидс”ни тарк этган титул ҳомийлар яна кўриниш беришни бошлади. Эндиликда, клуб бу борада aмерикаликлар билан эмас, немислар билан шартнома имзолади. Умуман олганда, менежмент борасида ҳам “Лидс”да ўсиш кузатилмоқда.
“Телба” лақабли Марсело Бьелса AПЛ грандларини шокка тушириб қўйишга қодир тактик ечимларни тайёрлаб қўйгани аниқ. Тўғри, унинг жамоалари ҳеч қачон совринлар учун курашмаган, бироқ доимо мухлислар эътиборида бўлган. Умид қиламизки, Бьелса ўзи шундоқ ҳам томошабоп AПЛга “нимадир” қўша олади. Бундан фақат мухлислар ютади. Ушбу мақолани актёр Костер-Валдаунинг Марселога ёзган табрик сўзларидаги бир жумла билан якунлаймиз.
“Биз барчамиз анча улғайдик. Дунё ҳам улғайди ва анча ўзгариб кетди, бироқ бугун сен бизни яна ёшартирдинг. Aламли ўтган 16 йил. Бугунги кундаги эркакларнинг аксарияри “Лидс” AПЛни тарк этганида болаларча йиғлаган ўспиринлар эди. Энди эса, сен бизга ўша болалигимизни қайтариб бердинг. Ҳаммаси учун раҳмат. Бу номамни албатта ўқийсан деган умиддаман. Биз сени сен ўйлагандан ҳам кўпроқ яхши кўрамиз».
Яхёхўжа Улуғхўжаев блогидан олинди
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Ал-Ғарафа
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
