Бир-неча соатдан кейин старт оладиган “Бенфика” ва “Аякс” учрашуви ном жиҳатидан параллель ўтадиган ўйин билан баҳслаша олмайди. Лекин у учрашувда сўнгги йилларда ўзини кўрсата олаётган топ-5 лига вакили бўлмаган жамоалар тўқнаш келишади. Улар орсидан кимдир чемпион бўлиши ақлга сиғиши қийин. "Порту" Чемпионлар лигасида ғалаба қозонган сўнгги топ-5 чемпионат вакили бўлмаган клубдир. Моуриньо буни қандай уддалаган?
"Узоқ муддатли аэробик машқлар"
Чемпионлар кубогида Порту 1987 йилда ғалаба қозонганди, ўшанда улар ярим финалда Киевнинг "Динамо"сини икки марта мағлуб этган, финалда Мадгер ва Хуарининг голлари "аждарлар"га "Бавария" устидан иродали ғалабани келтирган.
Чемпионлар лигасида жамоанинг энг яхши натижаси 1994 йилги ярим финал бўлган.
Ғалабалар 2000/2001 йилги мавсум охирида камтарона “Лейрия”ни чемпионатда бешинчи ўринга кўтарган Жозе Моуриньо билан бирга келди. Кейинги мавсумда - 2002 йил январда - Отавио Мачадо қўл остида ғолиблар қаторидан пастга тушиб қолган "Порту" (аждарлар 1950 йилларнинг ўрталаридан бери бундай ёмон мавсумни ўтказмаган) атиги 3 кун ичида Жозе билан келишувга эришди. Жамоа у билан 3 йиллик шартнома имзолади. Янги бош мураббий эса Чемпионлар лигасида дебют қилишга ҳам муваффақ бўлди - 2002 йил феврал-март ойларида гуруҳ босқичида "Порту" икки марта "Реал"га ютқазди, "Панатинаикос" устидан ғалаба қозонди ва Прагада "Спарта"га ютқазиб қўйди. Португалияликлар гуруҳда 4 ўринни эгаллашди.
Аммо "аждарлар" бошчилигидаги биринчи тўлиқ мавсумидаёқ, 40 ёшли Моуриньо клубга олтин хет-трик келтирди - 2003 йил май-июнь ойларида "Порту" 4 йил ичида биринчи марта миллий чемпионатда ғолиб чиқди. Португалия кубоги ва УЕФА кубогини қўлга киритди.
Моуриньонинг фан ва инновацияларни ўз ичига олган иш усуллари кўп жиҳатдан Португалия футболи учун инқилобий эди. Моуриньо “Порту”га юқори босимга асосланган ўйинини сингдирди. Албатта, у футболчилардан кўпроқ нарсани талаб қила бошлади. Хуллас, Жосе 20 километрлик кроссни “узоқ аэробик машқ” деб атарди.
Шунга қарамай, "Порту" 2003/2004 йилги Чемпионлар Лигаси фаворити ҳисобланишга яқин ҳам эмас эди. Ғалаба учун асосий даъвогарлар рўйхати бутунлай топ жамоалардан иборат эди - "Реал Мадрид", "Манчестер Юнайтед", "Бавария", "Милан" турнирининг амалдаги ғолиби, 2003 йилги Чемпионлар Лигаси финалчиси "Ювентус"
"Моуриньо жамоага бор билим ва жонини бағишлади"
Моуриньо ўзининг чемпион жамоасини классик уч йил давомида тарбиялади.
Мавсум-2001/02. "Порту" жанубий африкалик ҳужумчи Бенни Маккартини "Сельта"дан ижарага олди, у 2003 йилнинг ёзида 3,5 миллион эврога сотиб олинади. 2003/04 йилги тарихий мавсумда жанубий африкалик футболчи жамоанинг энг яхши тўпурарига айланади - у 25 та гол уради.
Мавсум-2002/03. “Порту” “Реал Сосьедад”дан литвалик ҳужумчи Эдгарас Янкаускасни 2,4 миллион еврога, ўнг қанот ҳимоячиси Пауло Феррейрани “Витория Сетубал”дан 2 миллион еврога сотиб олади. Моуриньо ўзининг собиқ жамоаси "Лейрия"дан бирданига учта футболчини олади - ҳимоячи Нуно Валеньте (550 минг евро), ҳужумчи Дерлей (450 минг евро) ва ярим ҳимоячи Тиаго (250 минг евро). "Чарлтон"да ижара муддатидан кейин "Порту" ўзининг собиқ сардори Хорхе Коста ортга қайтади. Эркин агент сифатида Манише "аждарлар" сафига қўшилади. Ҳимоячи Педро Эмануел "Боавишта"дан Моуриньо шогирдига айланганди.
Мавсум-2003/04. УЕФА кубогини қўлга киритгач, етакчи ҳужумчи Элдер Поштига жамоани тарк этади - "Тоттенхэм" уни 9 миллион эврога сотиб олади. Ярим ҳимоячи Нуно Капучо "Рейнжерс"га 1 миллион эвазига сотиб юборилганди. 2,5 миллион евро эвазига "Порту" Бразилиянинг "Флуминенсе" клубидан 19 ёшли ҳужумкор ярим ҳимоячи Карлос Албертони сотиб олади. Ҳимоячи Хосе Босингва "Боавишта"дан 1 миллион евро эвазига келади. “Витория”дан “аждарлар” ярим ҳимоячи Педро Мендешни ҳам жамоа таркибига қўшиб олишган.
Қолаверса, Моуриньо 2000 йилда "Перуджа"дан "Порту"га келган, Фернандо Сантуш ва Отавио Мачадо қўл остида тўп тепган, 2002 йилнинг қишида эса жамоани тарк этишга тайёр бўлган Дмитрий Аленичевни жамоада сақлаб қолганди. 2001 йилнинг октябрь-декабрь ойларида "аждарлар" сафида бирорта ҳам ўйин ўтказмаган Россия терма жамоаси ярим ҳимоячиси: "Агар "Порту"да мустаҳкам ўрним бўлмаса, клубимни ўзгартиришимга тўғри келади" деган. "Жаҳон чемпионати ўтказиладиган йилда мен захира ўриндиғида ўтирмайман". Моуриньо келиши билан ҳаммаси ўзгарди. Аленичев ниҳоят “Порту”да ўзини уйидагидек ҳис қилди. “Майдонда биз футболдан завқланамиз. Моуриньо жамоага бутун билим ва жонини бағишлади ва натижада ажойиб жамоа пайдо бўлди ", деди у 2002 йилнинг баҳорида.
"Порту" Чемпионлар лигаси финалидаги асосий таркиб: Витор Баия, Пауло Феррейра, Хорхе Коста, Рикардо Карвалю, Нуно Валеньте, Костинья, Манише, Педро Мендеш, Карлос Алберто, Деку, Дерлей. Заҳира ўриндиғидаги юлдузлар Аленичев, Маккарти ва Педро Эмануэль эди. Моуриньо қўл остида жамоага 8 киши келди ва уларни сотиб олиш учун у 10 миллион евродан кўп пул сарфламаган.
Юлдуз футболчиларсиз Моуриньо Европани забт эта олди.
"Улар одатий Португалия жамоаси эди”
“Порту” гуруҳида “Реал”, “Марсель” ва “Партизан” билан ўйнаган.
Биринчи ўйин - Белградда дуранг 1:1. Учрашувнинг 22 дақиқасида Костинья ҳисобни очган бўлса, иккинчи бўлимда “Партизан” мувозанатни тиклаган эди.
2-турда "Реал"га қарши ўйинда Моуриньо яна муваффақиятсизликка учради - ўз майдонида 1:3 ҳисобида мағлуб бўлди. Яна бир бор Костинья биринчи бўлиб гол урди, аммо Мадридликлар Элгера, Солари ва Зиданнинг голлари билан жавоб қайтарди.
Бу мағлубият "Порту" учун ўша Чемпионлар лигасидаги ягона бўлиб қолади. Аммо бундай стартдан сўнг мухлислврнинг жамоага бўлган ишончи сўнган эди.
УЕФА кубоги соҳиблари учун “Марсел” билан иккита жуфтлик ўйини ҳал қилувчи бўлди. “аждарлар” эса 2 ўйинда ҳам устун келишди. “Велодром”да мезбонлардан 3:2 ҳисобида устун келган португалияликлар жавоб ўйинида минимал 1:0 ҳисобида зафар қучди.
25 феврал ва 9 март кунлари бўлиб ўтган “Манчестер Юнайтед”га қарши бўлиб ўтган ўйинлар Европа футболига “Порту” ва Моуриньонинг мураббийлик қобилиятини тўлиқ очиб берди. Биринчидан, ўз уйида янги "Драгау"да (стадион Евро-2004 учун махсус қурилган) португалияликлар иродали ғалабага эришдилар - 2: 1. Сафарда эса 32-дақиқада Скоулз “қизил иблислар”ни ҳисобда олдинга олиб чиқди ва ўйин якунига 30 сония вақт қолганда Костинья “Порту” учун муҳим бўлган голга муаллифлик қилди. Голдан сўнг хурсанд Жозе Майдон бўйлаб югурган эди.
"Ўйиндан сўнг, очиқчасига ғазабланган Фергюсон мени табриклаш учун кийиниш хонамиз эшигини тақиллатганида жуда ҳайрон бўлдим", - дейди Моуриньо йиллар ўтиб.
Манчестер Юнайтед”дан кейин эса қуръа “Порту”га насбатан оддийроқ рақибларни тўқнаш келтирди. Чорак финалда – “Лион” (2:0 ва 2:2), ярим финалда – “Депортиво” (0:0 ва 1:0).
Ҳал қилувчи баҳсда “Порту” “Монако”га дуч келди. 26 май куни Гелзенькирхенда Дидье Дешам, Фернандо Мориентес, Людовик Жюли ва Патрис Эвра каби юлдузлари жамоа мағлубиятга учради - 0:3. Учрашувнинг биринчи бўлими сўнггида Карлос Алберто ҳисобни очди, иккинчи бўлимда эса Дмитрий Аленичевга навбат етиб келди. У 60 дақиқада захирадан майдонга тушди ва дастлаб Декуга голли узатмани амалга оширди (71-дақиқа - 2:0), 75-дақиқада эса якуний ҳисобни ўрнатиб, Чемпионлар лигаси финалида гол урган биринчи россиялик бўлди.
Миржалол Пардабоев тайёрлади.
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
Қаҳрамон Асланов
