Футбол майдонида кўзойнак билан тўп тепган юлдуз ҳақида эшитганмисиз? Эдгар Давидс исми жуда кўп “миллионлар ўйини” ишқибозлари учун таниш. Stadion.uz “кўзойнакли” футболчининг ҳаёти ҳақида сўз юритади.
Қаҳрамонимиз асли суринамлик бўлиб, у Амстердамнинг энг ноқулай ҳудудларидан бири - иммигрантлар геттосида ўсган. Отаси портда, онаси бўлса фаррош бўлиб ишлаган. Эдгарнинг ўзи эса атрофдаги майдонларда тўп сурарди. Ҳатто болалигида ҳам Эдгар ўзини ҳурмат қилишни талаб қиладиган йигитча бўлган. Девидснинг устози Урма ван дер Ланде буни шундай эслайди: “Дарсларнинг бирида мен икки марта ундан олдимга келишини сўрадим. Девидс икки марта рад этди ва кейин ўрнидан туриб синфни тарк этди. Кейинроқ унинг уйига бордим. — Нега сенга айтганларимга эътибор бермайсан? деб сўрадим. "Одамлар менга: "Бу ерга кел деса" Улар менга ит каби муносабатда бўлишади. Мен эса ит эмасман, мен одамман, - жавоб қилган Эдгар.
Ўша пайтда Девидс комикслар рассоми бўлишни орзу қилган. У "Дональд Дак" ва "Смурфлар" ҳақидаги серияларни қайта ўқиб чиқган ва Роальд Далнинг "Чарли ва катта шиша фуникулёр" асарини ўзининг севимли китоби деб атаган. Тахминан бу вақтда Давидс "Аякс"нинг ёшлар жамоасида эди. Бироз вақт ўтгач, Эдгардан бир неча кўчада яшовчи бир ёш бола ҳам у билан академияга қатнар эди. Бу Патрик Клюйверт. Ўсмирлар ўз мақсадларига турли йўллар билан боришди. Девидснинг отаси деярли уйда бўлмаган, онаси эса доимо ишлаган. “Аякс” ёшлар жамоасидаги бир қанча мураббийлар Девидсни клубдан ҳайдаб чиқармоқчи бўлган. Аммо футболчида ўзини кўрсатиш учун ақл бовар қилмайдиган иштиёқ бор эди.
1991 йилда Давидс Амстердамдаги замонавий барлардан бирида машҳур голландиялик теннисчи Ричард Криcек билан учрашди.
“Ишонаманки, сиз менинг кимлигимни билмайсиз.
- Билмайман.
Менинг исмим Эдгар Девидс. Бир неча йилдан сўнг Голландия терма жамоасида ўйнаб, ажойиб машина ҳайдаб кетаман.
- Эслаб қоламан, фамилиянг нима? Девидс, тўғрими?
— Девидс!
Кўпгина ўсмирлар худди шу нарсани айтишган, лекин кейин орзулари билан хайрлашган. Аммо Девидс шон-шарафга қайси йўл билан боришни биларди. Девидс биринчи пас, ақл бовар қилмайдиган ҳаракатлар ва ғазабланган ўйноқи табиат билан ярим ҳимоячига айланди. Эдгар "Аякс"га жуда мос тушди ва клуб билан кўплаб титулларни қўлга киритди. Учта чемпионлик кубоги, Голландия Суперкубогида учта ғалаба, Голландия кубоги соҳиби бўлди. 1992 йилда жамоа УЕФА кубоги, 1995 йилда эса Чемпионлар лигаси, УЕФА Суперкубоги ва қитъалараро кубокни қўлга киритди. Айнан ўша даврда ван Гал Эдгарга “Питбулл” лақабини берди. Кейинчалик ўйинчи "Предатор" (Голливуд филми қаҳрамонига ўхшашлиги учун) деб аталди.
1996 йилда Давидс "Аякс"дан "Милан"га ўтди, кейинчалик у бундан жуда афсусланди. “Питбулл”нинг Италия клубидаги фаолияти умуман натижа бермади - уч йил ичида у бор-йўғи 19 та ўйин ўтказди. "Перуджа" билан ўйинда Эдгар рақиб дарвозабони билан тўқнашиб кетди ва оёғини синдириб олди. Миландаги чорраҳалардан бирида уни ҳақорат қилган икки йигит касалхонага юборилди. Яқин атрофдаги машинада ўтирган ёшлар футболчининг характери ҳақида ҳеч нарса билишмаган кўринади. Кейинчалик Эдгар уни "чириган олма" деб атаган Алессандро Костакурта билан жанжаллашди. Табиийки, бу Девидсга ёқмади ва у италияликнинг юзига қаттиқ зарба берди.
Доимий жанжаллар “қизил-қоралар” раҳбарияти билан муносабатларнинг ёмонлашувига олиб келди. Бош мураббий Фабио Капелло эса ўйиндан кейинги ҳиссиётларга бағишланган интервьюларидан бирида Девидсни жамоанинг энг ёмон футболчиси деб атади. Шундан сўнг “Питбулл”нинг "Милан"даги кунлари саноқли бўлиб қолгани ойдинлашди. “Миланга ўтиш катта хато бўлди. Бу менинг клубдаги фаолиятимдаги энг ёмони эди”, - дейди Девидс. Бошқа томондан, Эдгар ўзи учун муҳим сабоқ олди. У жаҳон даражасидаги футболчи бўлиш учун ўзини назорат қилиши кераклигини тушунди.
Голландиялик футболчи кўча футболини жуда ҳурмат қилади. Кўринишидан, болаликдаги йиллар унга таъсир қилади. Девидс ўзининг савдо брендига эга, у кўча футболи учун жиҳозлар ишлаб чиқариш билан шуғулланади. Корхона рюкзаклар, футбол тўплари, кийим-кечак ишлаб чиқаради. Бундан ташқари, Эдгар асосан Нидерландиянинг ноқулай ҳудудларида академияларни яратишда иштирок этади. Унинг компанияси ўғил болаларни ҳамма нарса билан таъминлайди, футбол ўйнашлари учун шароит яратади. Ўзининг академияси учун Девидснинг ўзи ўқув материалларини ёзган.
Спортчи ўзининг Инстаграм саҳафиасида ёзишича, у тез-тез кикбол мусобақаларида (пляж футболи ва волейболни бирлаштирган спорт тури) қатнашади. Бир неча ҳафта олдин Эдгар жамоадоши билан Дубайдаги турнирда учинчи ўринни эгаллади. Девидсни гольф майдонида ва теннис кортида ҳам кўришингиз мумкин.
Миржалол Пардабоев тайёрлади.
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
