Премьер-лига чемпионлик ўйини арафасида. "Арсенал" бу мавсумда Микель Артета қўл остида бутунлай янги босқичга кўтарилди ва биринчи ўринни эгаллаб турибди, аммо Пеп Гвардиола бошчилигидаги "Манчестер Сити" ҳали ҳам лондонликларга етиб олиш имкониятига эга. Бу жамоаларнинг ўйинлари том маънода ҳам, мажозий маънода ҳам дерби эмас. Бироқ, улар бой тарихга эга ва у 2000 йилларнинг бошида пайдо бўлган.
Ҳаммаси Шайх Мансур ва унинг жамоасининг “Сити”га келиши билан бошланди. Янги хўжайинлар Роман Абрамовичнинг "Челси"даги муваффақият тарихини ёдда тутиб, футболчиларни сотиб олишни бошладилар ва улар учун катта маблағ тўлашдан тортинмадилар. Биринчи трансферлар “Сити”га керакли натижани келтирмади (2008/2009 йилги мавсумда Премьер-лигада атиги 10-ўрин), аммо шундан сўнг хўжайинлар ўзлари учун янги тактика кашф этишди. Маълум бўлишича, икки томонлама таъсирга эришиш мумкин: таркибни мустаҳкамлаш ва бир вақтнинг ўзида рақибларни заифлаштириш. Ўша вақтда Арсен Венгернинг “Арсенал”и қурбон бўлди.
Биринчи зарба: 2009 йил ёзи
Манчестер шайхлари "Сити"ни сотиб олганидан бир йил ўтиб "Арсенал"ни "талон-тарож қила бошладилар". Лондондан биринчи янги келган ҳужумчи Эммануел Адебайор, иқтидорли, баланд бўйли, энг муҳими, гол урадиган ҳужумчи эди. Тоголикнинг энг юқори чўққиси 2007/2008 йилги мавсумга тўғри келди, ўшанда у Премьер-лиганинг 36 ўйинида 24 та гол урган, аммо пасайган кўрсаткич. 2009 йил июл ойи ўрталарида Адебайор 29 миллион евро эвазига "Арсенал"дан кўчиб ўтди.
"Арсенал"дан "Сити"га биринчи трансфер энг баҳслиси бўлди. Адебайор АПЛда кетма-кет учта ўйинда гол урди, кейин эса унинг собиқ жамоаси Манчестерга етиб келди. Эммануэл худди сўнгги ўйинидай ўйнаш учун майдонга чиқди ва собиқ жамоасини умуман аямади. Асосий вазият 80-дақиқада рўй берди: 2:1 ҳисобида Адебайор учинчи голни урди . Якунда "Сити" ғалаба қозонди (4:2), жамоалар ўртасидаги қарама-қаршиликда янги давр пайдо бўлди.
Бу масала фақат Адебайор билан чегараланиб қолмади. 2009 йилнинг ўша ёзида "Сити" "Арсенал"дан Коло Турени сотиб олди. Адебайор ва Туренинг трансферлари "Арсенал" муаммоларининг умумий тенденциясини шакллантирди. Стадион алмаштирилгандан сўнг клуб қиммат янги футболчиларни сотиб олишга қурби етмади, бироқ Венгер жамоасини кучли 4таликда сақлаб қолишга муваффақ бўлди. "Сити" "катта тўртлик"га яқинлашди (илгари унинг таркибига "Манчестер Юнайтед", "Челси", "Ливерпуль" ва "Арсенал" кирган эди). Арсен чекланган бюджетга жумбоқ каби рақобатбардош жамоани йиғди, аммо жанг қилиш тобора қийинлашар эди. 2011/2012 йилги мавсум бошланишидан олдин содир бўлган навбатдаги зарба жиддийроқ эди.
Иккинчи зарба: 2011 йил ёзи
Агар 2009/2010 йилги мавсумда "Сити" "Арсенал"дан пастроқда якунланиб, атиги бешинчи ўринни эгаллаб, Европа лигасига йўл олган бўлса, 2010/2011 йилги мавсум тўлиқ янги тенденцияни кўрсатди. Лондон клуби янги келганлар учун бор-йўғи 23 миллион евро сарфлаган бўлса, шайхлар бундан деярли саккиз баравар (183,61 миллион евро) кўп пул ишлатди. Натижада "Сити" учинчи бўлди ва ўз тарихида биринчи марта Чемпионлар лигасига йўл олди "Арсенал" эса якунда тўртинчи ўринни эгаллади.
"Сити"нинг янгиланиши дарҳол "Арсенал" билан қарама-қаршилик статистикасини яхшилади. Авваллари лондонликлар устидан қозонилган ғалаба байрам бўлган бўлса, энди рақиблар ҳеч бўлмаганда тенглашди. Ва шунга қарамай, 2010/2011 йилги мавсумда "Арсенал" "Сити"ни мағлуб этди, Манчестерда Роберто Манчини жамоасини йрик 3:0 ҳисобида енгди ва ўз уйида голсиз дуранг ўйнади. Шайхлар учун бу ёқмади ва яна “Арсенал” таркибидан футболчи излашди.
Бу сафар “Сити”нинг танлови Самир Насрига тушди. Франциялик ярим ҳимоячи "Арсенал"га ҳужумда ижодкорлик берар эди ва 2010/2011 йилги мавсумда Премер-лигада "гол+пас" тизимида 10+1. Шайхлар Насри учун 27,5 миллион евро тўлаганидан афсусланмади ва шу билан бирга асосий чап қанот ҳимоячиси Гаел Клишини (7,75 миллион евро) қўлга киритишди. Бунга параллел равишда "Арсенал" "Барселона" таклифига қаршилик кўрсата олмаган Сеск Фабрегасдан айрилди. Венгер учун бу кучли зарба бўлди. Жамоа ҳужумларни ташкил қилиш учун масъул бўлган икки асосий футболчисини йўқотди.
2011/2012 йилги мавсумда "Сити" 44 йил ичида биринчи марта Англия чемпионига айланди, "Арсенал" эса учинчи бўлди. Бу ҳамон яхши натижа: “Челси” Чемпионлар лигасида ғалаба қозонган бўлса-да, Премьер-лигада муваффақиятсизликка учради (олтинчи ўрин), “Ливерпуль” эса ўтиш даврини давом эттирди.
Янги воқелик 10 йил давом этди. "Сити" унвонларини тўплади ва "Арсенал" 2012 йилнинг ёзида Робин ван Персини ҳам йўқотди. Месут Ўзил ва Алексис Санчес каби юлдузлар келди, аммо чемпионлик учун курашга уринишлар муваффақиятсиз бўлиб чиқди. Рақобатчилар ўз жойида бўлган биринчи мавсумдаёқ “Арсенал” кучли тўртликдан чиқиб кетди ва Чемпионлар лигаси билан хайрлашди. Кейинчалик Венгер кетди ва қарама-қаршиликда мағлуб бўлди.
Ҳозир "Арсенал" уйғонишни бошдан кечирмоқда ва бу кўп жиҳатдан "Сити"дан трансферлар оқибати эканлиги жуда рамзий. Ўтган ёзда лондонликлар Габриэл Жезус ва Александр Зинченкони сотиб олишган. Биринчиси мавсум бошида жуда яхши ўйнади ва очколар бўйича устунликни мустаҳкамлашга ёрдам берди, иккинчиси эса чап қанотдан жой олди ва жамоанинг ўйинини яхшилади. Агар "Арсенал" "Сити"ни мағлуб эта олса, унда чемпионлик сари йўлни очиқ деса ҳам бўлади. Қайсидир маънода буни 10 йил олдинги тарихнинг тескари такрорканиши, деб аташ мумкин.
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Қизилқум
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
