«Зенит» – «Насаф» ёки «Спартак» – «Пахтакор» учрашувлари сизга қанчалик маъқул?
Россия клублари еврокубоклардан четлаштирилди ва энг ёмони РПЛ жамоаларининг куздаги Чемпионлар лигаси, Европа лигаси ва Конференция лигасидаги иштироки ҳам сўроқ остида. Шу аснода рус футболи халқаро майдондаги ўйинлардан четда қолмаслик учун турли йўлларни қидирмоқда. Масалан, Александр Самедов Россия жамоалари Осиё чемпионлар лигасида қатнашишини таклиф қилди.
«Осиё Чемпионлар лигаси бизнинг клублар учун жуда мос. РФИ ОФКгамурожаат қилиши мумкин. Агар бу турнирда «Спартак» ёки «Локомотив» каби клубларимиз ғолиб бўлса, бу рус футболи жуда катта ютуқ бўларди. Ростини айтадиган бўлсак, бу мусобақада ғалаба қозониш унчалик осон эмас»,— деди «Спартак» ва Россия терма жамоасининг собиқ ярим ҳимоячиси.
Бир қарашда Самедовнинг таклифи мантиқий тўғри. Эҳтимол, у ҳозирда рус футболида кенг муҳокама қилинаётган нарсаларни ҳам айтди. Лекин бу қанчалик реал?
Балки ОФКга қўшилиш Россия футболи учун ягона имкониятдир?
Эҳтимол, уруш тугагандан сўнг, Россия дарҳол УЕФАга қайтиши мумкин. Аммо бу нарсанинг амалга ошиш эҳтимоли борми? Албатта, УЕФАга нисбатан рус футболига қарши санкциялардан воз кечмаслик учун босим давом этади. Ҳозирда Европанинг 38 та федерацияси Россия терма жамоаси ва клубларига қарши ўйнашдан бош тортгани маълум. Баъзи мамлакатлар эса РПЛ клублари нейтрал ҳудудда, нейтрал байроқ остида ўйнаши кераклигини таъкидлашди. Аммо бу Россия футболи учун қанчалик яхши?
Осиёдачи? Осиё Чемпионлар лигасидаги эҳтимолий рақиблардан фақат тўртта давлат - Япония, Жанубий Корея, Сингапур ва Австралия рўйхатидан жой олган. Демак, сиёсий нуқтайи назаридан Самедовнинг таклифи яхши. ФИФА президенти Жанни Инфантино мослашувчан шахс. Агар, ОФК ва унга аъзо давлатлар рус клублари Осиёда ўйнашига қарши бўлмаса, ФИФА ҳам Россиянинг УЕФАдан ОФКга ўтишига рухсат бериши мумкин.
ОФК ФИФАга бўйсунади, шунинг учун ҳам Осиё футбол конфедерацияси Инфантино ташкилотининг розилиги талаб қилинади. Аммо Россия УЕФА таркибидан чиқишга мажбур бўлади.
Айтганча, ОФК Низомининг бир бандида янги мамлакатларнинг кириб келишига оид шундай ёзилган:
«Ассоциациялар географик жиҳатдан Осиё қитъасида жойлашган бўлиши керак (Россия - қисман Осиёга яқин). Шунингдек, бошқа қитъада жойлашган футбол ассоциацияси, агар у бошқа конфедерацияга аъзо бўлмаса, аъзоликка қабул қилиниши мумкин. Бундай қабул ФИФА низомига мувофиқ бўлиши керак».
Шунга ўхшаш ҳолатлар олдин ҳам содир бўлган. Масалан, Исроил 1954 йилдан 1974 йилгача ОФК аъзоси бўлган. Кейин араб давлатларининг норозилиги туфайли ташкилотни тарк этди. Янги Зеландия 1964-1966 йилларда ОФК аъзоси бўлган. Океания Футбол Конфедерациясининг пайдо бўлиши билан янги зеландияликлар Осиёни тарк этди. Австралия 2006 йилдан ҳозирги кунгача ОФК таркибига киради. Уларнинг терма жамоаси ва клублари Осиё турнирларида иштирок этади. Шунингдек, Қозоғистон 2002 йилда Европага кўчиб ўтишидан аввал ОФК аъзоси эди.
Осиё чемпионлар лигасида Россия клубдари фаворитлар қаторида бўладими? Мусобақа ҳақида қисқача
Мусобақа ҳозирги номи ва форматини 2003 йилда клублар ўртасидаги Осиё чемпионати ва ОФК кубоги эгалари кубоги бирлашганидан кейин олди. Унда Осиёнинг энг кучли давлатларидан миллий чемпионат ғолиблари ва кубок соҳиблари иштирок этмоқда. Рейтинг (бу ерда УЕФАдан фарқли томони бор) натижалар, балки мамлакатларнинг футбол инфратузилмаси ва бошқа муҳим нарсалар билан ҳам инобатга олинади.
Осиё Чемпионлар Лигаси иштирокчилари икки йўлга бўлинган: бири Ғарбий Осиёнинг 12 давлатидан, иккинчиси эса 12 Шарқий Осиё давлатидан. Биринчи гуруҳда Қатар, Саудия Арабистони, Эрон, БАА, Ироқ, Ўзбекистон, Иордания, Ҳиндистон, Тожикистон, Туркманистон, Ливан ва Сурия. Иккинчи гуруҳда – Хитой, Япония, Жанубий Корея, Таиланд, Австралия, Филиппин, Вьетнам, Малайзия, Сингапур, Гонконг ва Мьянма.
Гуруҳ босқичида 40 та жамоа иштирок этади. Жамоалар 10 та гуруҳга бўлинади ва ҳар бирида тўрттадан клуб жой олади. Шарқий осиёликлар учун бешта ва Ғарбий осиёликлар учун бешта гуруҳ. Биринчи ва иккинчи ўринларни эгаллаган жамоалар 1/8 финалга йўл олади. Фақат финал Шарқий ва Ғарбий Осиёнинг энг яхши клубларини бирлаштиради.
Энг титулли клуб Саудия Арабистонининг «Ал-Ҳилол» клуби бўлиб, у финалда саккиз марта иштирок этган ва тўрт март ғалаба қозонган. Охиргиси ўтган йили қўлга киритилган: финалда Осиё футболининг яна бир гиганти Жанубий Кореянинг «Поханг» жамоасини мағлуб этган. Шу билан бирга, Жанубий Корея (12 кубок) ва Япония (7) клублари кубокни бошқа мамлакатларга қараганда кўпроқ қўлга киритган. Саудия Арабистони бу рўйхатда учинчи (6), Эрон, Хитой ва Исроил (3тадан ғалаба) кейинги ўринлардан жой олган.
Охирги марта 2019 йилда Осиё Чемпионлар лигасида европалик футболчи энг яхши деб топилган. Бу франциялик ҳужумчи Бафетимби Гомис бўлиб, ўшанда у тўпурарлар пойгасида ғолиб чиққан эди. Умуман олганда, Осиёда ажойиб легионерлар кўп.
РПЛ клублари ушбу мусобақанинг фаворитлари қаторига киришлари аниқ. Аммо Россия клублари ОФКга киришларига рухсат берилган тақдирда ҳам, улар 2023 йилдан қатнашишади, чунки бу мавсумда Осиё Чемпионлар Лигаси гуруҳ босқичига қуръа ташланган.
Аммо ОФКда қатнашиш рус футболига молиявий жиҳатдан катта йўқотиш олиб келиши мумкин. Сабаби Европа Чемпионлар Лигасидаги иштироки учун бериладиган мукофот пули ОЧЛдаги ғалаба қозонган жамоага бериладиган суммадан кўпроқ. Воқеалар ривожи қандай тус олишини яқин ойлар, балки кунларда билиб оламиз.
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
