«Zenit» – «Nasaf» yoki «Spartak» – «Paxtakor» uchrashuvlari sizga qanchalik ma’qul?
Rossiya klublari yevrokuboklardan chetlashtirildi va eng yomoni RPL jamoalarining kuzdagi Chempionlar ligasi, Yevropa ligasi va Konferensiya ligasidagi ishtiroki ham so‘roq ostida. Shu asnoda rus futboli xalqaro maydondagi o‘yinlardan chetda qolmaslik uchun turli yo‘llarni qidirmoqda. Masalan, Aleksandr Samedov Rossiya jamoalari Osiyo chempionlar ligasida qatnashishini taklif qildi.
«Osiyo Chempionlar ligasi bizning klublar uchun juda mos. RFI OFKgamurojaat qilishi mumkin. Agar bu turnirda «Spartak» yoki «Lokomotiv» kabi klublarimiz g‘olib bo‘lsa, bu rus futboli juda katta yutuq bo‘lardi. Rostini aytadigan bo‘lsak, bu musobaqada g‘alaba qozonish unchalik oson emas»,— dedi «Spartak» va Rossiya terma jamoasining sobiq yarim himoyachisi.
Bir qarashda Samedovning taklifi mantiqiy to‘g‘ri. Ehtimol, u hozirda rus futbolida keng muhokama qilinayotgan narsalarni ham aytdi. Lekin bu qanchalik real?
Balki OFKga qo‘shilish Rossiya futboli uchun yagona imkoniyatdir?
Ehtimol, urush tugagandan so‘ng, Rossiya darhol UYEFAga qaytishi mumkin. Ammo bu narsaning amalga oshish ehtimoli bormi? Albatta, UYEFAga nisbatan rus futboliga qarshi sanksiyalardan voz kechmaslik uchun bosim davom etadi. Hozirda Yevropaning 38 ta federasiyasi Rossiya terma jamoasi va klublariga qarshi o‘ynashdan bosh tortgani ma’lum. Ba’zi mamlakatlar esa RPL klublari neytral hududda, neytral bayroq ostida o‘ynashi kerakligini ta’kidlashdi. Ammo bu Rossiya futboli uchun qanchalik yaxshi?
Osiyodachi? Osiyo Chempionlar ligasidagi ehtimoliy raqiblardan faqat to‘rtta davlat - Yaponiya, Janubiy Koreya, Singapur va Avstraliya ro‘yxatidan joy olgan. Demak, siyosiy nuqtayi nazaridan Samedovning taklifi yaxshi. FIFA prezidenti Janni Infantino moslashuvchan shaxs. Agar, OFK va unga a’zo davlatlar rus klublari Osiyoda o‘ynashiga qarshi bo‘lmasa, FIFA ham Rossiyaning UYEFAdan OFKga o‘tishiga ruxsat berishi mumkin.
OFK FIFAga bo‘ysunadi, shuning uchun ham Osiyo futbol konfederasiyasi Infantino tashkilotining roziligi talab qilinadi. Ammo Rossiya UYEFA tarkibidan chiqishga majbur bo‘ladi.
Aytgancha, OFK Nizomining bir bandida yangi mamlakatlarning kirib kelishiga oid shunday yozilgan:
«Assosiasiyalar geografik jihatdan Osiyo qit’asida joylashgan bo‘lishi kerak (Rossiya - qisman Osiyoga yaqin). Shuningdek, boshqa qit’ada joylashgan futbol assosiasiyasi, agar u boshqa konfederasiyaga a’zo bo‘lmasa, a’zolikka qabul qilinishi mumkin. Bunday qabul FIFA nizomiga muvofiq bo‘lishi kerak».
Shunga o‘xshash holatlar oldin ham sodir bo‘lgan. Masalan, Isroil 1954 yildan 1974 yilgacha OFK a’zosi bo‘lgan. Keyin arab davlatlarining noroziligi tufayli tashkilotni tark etdi. Yangi Zelandiya 1964-1966 yillarda OFK a’zosi bo‘lgan. Okeaniya Futbol Konfederasiyasining paydo bo‘lishi bilan yangi zelandiyaliklar Osiyoni tark etdi. Avstraliya 2006 yildan hozirgi kungacha OFK tarkibiga kiradi. Ularning terma jamoasi va klublari Osiyo turnirlarida ishtirok etadi. Shuningdek, Qozog‘iston 2002 yilda Yevropaga ko‘chib o‘tishidan avval OFK a’zosi edi.
Osiyo chempionlar ligasida Rossiya klubdari favoritlar qatorida bo‘ladimi? Musobaqa haqida qisqacha
Musobaqa hozirgi nomi va formatini 2003 yilda klublar o‘rtasidagi Osiyo chempionati va OFK kubogi egalari kubogi birlashganidan keyin oldi. Unda Osiyoning eng kuchli davlatlaridan milliy chempionat g‘oliblari va kubok sohiblari ishtirok etmoqda. Reyting (bu yerda UYEFAdan farqli tomoni bor) natijalar, balki mamlakatlarning futbol infratuzilmasi va boshqa muhim narsalar bilan ham inobatga olinadi.
Osiyo Chempionlar Ligasi ishtirokchilari ikki yo‘lga bo‘lingan: biri G‘arbiy Osiyoning 12 davlatidan, ikkinchisi esa 12 Sharqiy Osiyo davlatidan. Birinchi guruhda Qatar, Saudiya Arabistoni, Eron, BAA, Iroq, O‘zbekiston, Iordaniya, Hindiston, Tojikiston, Turkmaniston, Livan va Suriya. Ikkinchi guruhda – Xitoy, Yaponiya, Janubiy Koreya, Tailand, Avstraliya, Filippin, Vyetnam, Malayziya, Singapur, Gonkong va Myanma.
Guruh bosqichida 40 ta jamoa ishtirok etadi. Jamoalar 10 ta guruhga bo‘linadi va har birida to‘rttadan klub joy oladi. Sharqiy osiyoliklar uchun beshta va G‘arbiy osiyoliklar uchun beshta guruh. Birinchi va ikkinchi o‘rinlarni egallagan jamoalar 1/8 finalga yo‘l oladi. Faqat final Sharqiy va G‘arbiy Osiyoning eng yaxshi klublarini birlashtiradi.
Eng titulli klub Saudiya Arabistonining «Al-Hilol» klubi bo‘lib, u finalda sakkiz marta ishtirok etgan va to‘rt mart g‘alaba qozongan. Oxirgisi o‘tgan yili qo‘lga kiritilgan: finalda Osiyo futbolining yana bir giganti Janubiy Koreyaning «Poxang» jamoasini mag‘lub etgan. Shu bilan birga, Janubiy Koreya (12 kubok) va Yaponiya (7) klublari kubokni boshqa mamlakatlarga qaraganda ko‘proq qo‘lga kiritgan. Saudiya Arabistoni bu ro‘yxatda uchinchi (6), Eron, Xitoy va Isroil (3tadan g‘alaba) keyingi o‘rinlardan joy olgan.
Oxirgi marta 2019 yilda Osiyo Chempionlar ligasida yevropalik futbolchi eng yaxshi deb topilgan. Bu fransiyalik hujumchi Bafetimbi Gomis bo‘lib, o‘shanda u to‘purarlar poygasida g‘olib chiqqan edi. Umuman olganda, Osiyoda ajoyib legionerlar ko‘p.
RPL klublari ushbu musobaqaning favoritlari qatoriga kirishlari aniq. Ammo Rossiya klublari OFKga kirishlariga ruxsat berilgan taqdirda ham, ular 2023 yildan qatnashishadi, chunki bu mavsumda Osiyo Chempionlar Ligasi guruh bosqichiga qur’a tashlangan.
Ammo OFKda qatnashish rus futboliga moliyaviy jihatdan katta yo‘qotish olib kelishi mumkin. Sababi Yevropa Chempionlar Ligasidagi ishtiroki uchun beriladigan mukofot puli OCHLdagi g‘alaba qozongan jamoaga beriladigan summadan ko‘proq. Voqealar rivoji qanday tus olishini yaqin oylar, balki kunlarda bilib olamiz.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
