Эртага Ўзбекистон суперкубоги-2016 учун ўйин бўлиб ўтади. Учрашувга қизиқиш катта эканлиги ўз-ўзидан тайин. Чунончи, мухлисларимиз бундай ўйинларни анча соғиниб қолишган. Гарчи айни кунлар Тошкентда футзал бўйича Осиё чемпионати ҳам давом этаётган бўлса-да, тан олайлик, футболнинг ўрни барибир, бошқа-да. Нима дедингиз?
ЎЙИН ҲАҚИДА
Аслида суперкубок баҳси ҳар қандай давлатда мухлисларни ғоят қизиқтириши муқаррар. Чунки бундай ўйин ўтказиладиган вақт мавсум ҳали бошланиб улгурмаган ва ишқибозлар катта футболни қўмсаб турган бўладилар. Аммо суперкубок баҳси ҳар доим ҳам кутилганидек, сермазмун кечмаслиги мумкин. Чунки жамоалар мавсумолди тайёргарлигидан ўтаётган ва ҳали тўлиқ шаклланиб улгурмаган бўладилар. Хуллас, жамоавий ўйин тўлиқ йўлга қўйилмаган ва янги футболчилар мослашиш жараёнини бошдан кечиришаётгани сабабли, уларнинг ҳаракатлари қовушмай қолиши эҳтимоли бор. Шундай экан, хатолар кўзга ташланиши, кутилмаган натижалар қайд этилиши ҳеч гап эмас. Аммо бир нарсани аниқ айтиш мумкин - суперкубок учун курашда ҳар доим юқори шиддат уфуриб туради. Ахир ким ҳам мавсумни соврин ютиш билан бошлашни истамайди?
ТАРИХ
Энди бироз тарихга тўхталсак. Жорий йилги суперкубок баҳси ўзбек футболи учун ҳисоб бўйича тўртинчисидир. Хабарингиз бор, бизда аслида чемпион ва кубок соҳиби ўртасидаги тўқнашув узоқ 1999 йилдаёқ йўлга қў-йилган эди. Ўшанда Наманганнинг «Навбаҳор» ва Тошкентнинг «Пахтакор» клублари ўзаро тўқнаш келишган. Баҳс Фарғонадаги стадионда бўлиб ўтган. Кейин, бу ўйин ҳозиргидек қиш эмас, балки 29 августда ташкил этилган. Қизиқ ҳолат, шундай эмасми? Хуллас, ўзбек футболи тарихида илк бора ўтказилган суперкубок баҳсида наманганликлар 4:2 ҳисобида ғалабага эришиб, илк ғолибга айланганлар. Бироқ нима учундир шундан сўнг суперкубок тўқнашуви тўхтатиб қўйилди. Мухлислар чемпион ва кубок соҳиби ўртасидаги навбатдаги тўқнашувни роппа-роса 15 йил кутишга мажбур бўлдилар...
ЯНГИ СОВРИН
Фақат, 2014 йилга келиб суперкубок баҳси қайта йўлга қўйилди. Балки янги кубокни ясашга шунча вақт кетгандир, эҳтимол, орадаги узоқ узилишнинг бошқа сабаблари бордир, бунисидан бехабармиз. Билганимиз шуки, қайта тикланган суперкубок баҳсининг илк иштирокчилари «Бунёдкор» ва «Локомотив» клублари бўлишди. Бу жамоаларнинг ўзаро қарама-қаршилигида «қалдирғочлар» 2:1 ҳисобида ғалабага эришдилар.
«Локомотив»нинг юлдузли онлари орадан роппа-роса бир йил ўтгач келди. Эсингиздадир, аввалги мавсум арафасида Вадим Абрамов бошчилигидаги «Локомотив» чемпион - «Пахтакор»га қарши майдонга тушди ва кучли рақиб дарвозасига жавобсиз 4та гол уришни уддалади. Бу Абрамов ва ўша «Локомотив»нинг дарҳақиқат, энг юлдузли дамлари эди. Кейин воқеалар қандай ривожланганини эса эслаб ўтиришнинг ҳожати йўқ. Чунки бу мақола «Локо» эмас, суперкубокка бағишланган.
НАВБАТДАГИ СУПЕРКУБОК
Мана, энди яна суперкубок ўйинини томоша қилишга чоғланмоқдамиз. Қизиқ томони, жорий мавсум ушбу совриннинг янги эгасини кўришимиз аниқ. Чунки на «Насаф» ва на «Пахтакор» шу вақтга қадар суперкубокда ғалабага эришган. Агар «Насаф» бундай ўйинда ҳали бирор марта майдонга тушмаган бўлса, «Пахтакор» суперкубок учун икки марта кураш олиб борган ва ҳар сафар аламли мағлубиятга учраган. Яна бир қизиқ жиҳат - «Пахтакор» ҳар икки ўйинда ўз дарвозасидан 4тадан гол қўйиб юборган: 1999 йили «Навбаҳор»дан (2:4), 2015 йили эса «Локомотив»дан (0:4). Кўрамиз, бу йил «шерлар» ушбу қора анъанани бузишадими ёки яна давом этишига тўсқинлик қилолмайдилар...?
Энди жамоаларнинг айни вақтдаги ҳолатига тўхталиб ўтсак. Ҳар икки клуб ҳам мавсумга жиддий тайёргарлик олиб бормоқда. Аммо бу борада клублардаги вазият бир хил эмас. Масалан, «Пахтакор»да аввалги молиявий барқарорликка бироз путур етган кўринади, клуб ҳаттоки, хорижда ўтказилиши режалаштирилган битта йиғинни бекор қилди. «Насаф»нинг эса яқинда БААга бориб келганини назарда тутсак, бу масалада қаршиликларда муаммо йўқ, чоғи.
ТАРКИБЛАР
Таркиб борасида эса, мавсум олдидан одатий тарзда бўлганидек, ҳар икки клубда бир қатор ўзгаришлар амалга оширилди. «Насаф»дан Шоҳруҳ Гадоев кетди ва Кенжа Тўраев билан ҳам хайрлашилгани хабари чиқди. «Пахтакор»дан эса Кахи Махарадзе, Егор Кримец ва Александр Лобановнинг ўз фаолиятларини бошқа клубларда давом эттиришлари тайин. Албатта, бу ўзгаришлар жамоалар ўйинига таъсир ўтказиши турган гап. Аммо таъсир кўлами турлича бўлса керак. Масалан, Гадоев ва Тўраев сўнгги мавсум «Насаф» ўйинида деярли кўзга ташланмагандилар. Кахи Махарадзе эса «Пахтакор»нинг «мотори» вазифасини бажарди. Шуларни инобатга олиб, ўзгаришлар қайси жамоага қай даражада оғир ботишини тахмин қилиш қийин эмас. Айтайлик, «Пахтакор» Махарадзенинг ўрнига Азим Аҳмедов ва Суҳроб Бердиевни таклиф этди. Бу футболчиларнинг имкониятларидан келиб чиқиб айтсак, «шерлар»га янги мавсумда осон бўлмаслиги турган гап.
Аммо «Насаф» таркибида ҳам муаммолар етарли. Масалан, қаршиликлар сира ҳам яхши легионерга ёлчимаяптилар. Ўтган йили Рой Рок бинойидек ўйнаб турган эди, кейин саломатлиги талабга жавоб бермаслиги маълум бўлиб қолди. Бу йил «Насаф» мураббийлар штаби яна Болқон яриморолидан легионер қидирдилар ва Деян Болевични топдилар. Бу футболчи йиғинлар чоғи ўзини кўрсата олди, «Хэнан»га қарши кечган назорат учрашувида гол ҳам урди. Аммо битта масалада Деяннинг ҳам омади келмади - «Футбол-Мед»да тиббий кўрикдан ўтолмади. Бу яхши биламиз, ҳар қандай футболчи учун «бўри паттаси» демакдир.
ТЕРМА ВА СУПЕРКУБОК
Аммо суперкубок ўйинига таъсир ўтказадиган жиҳатлар фақат клублар билан боғлиқ эмас. Яна шундай таш-қи омиллар ҳам борки, уларга бирров эътибор қаратсак.
Тақдир тақозоси биланми ёки ПФЛдаги тақвим тузувчилар шуни исташди, буниси бизга номаълум, аммо суперкубок баҳси нима учундир Ўзбекистон миллий жамоасининг БААда олиб борган йиғини билан кетма-кет жойлаштирилди. Яъни термамиз Амирликлардан қайтиб келгани ҳамоно, орадан икки кун ўтар-ўтмас, суперкубок баҳси бошланади. Боз устига, Ўзбекистон миллий жамоаси 14 февралда Ливан термасига қарши ўртоқлик ўйинида майдонга тушганини инобатга олсак, бу ҳолат «Насаф» ва «Пахтакор»га анча ноқулайлик туғдириши мумкинлигини кўрамиз. Айниқса, «Пахтакор»га, чунки бу клуб таркибидан оз эмас кўп эмас, 7 нафар футболчи жамоа таркибига жалб этилди. «Насаф»дан эса фақат 3 ўйинчи БАА сафарига бориб келди. Бу албатта, терма жамоа йиғини қаршиликлардан кўра, тошкентликларга кўпроқ муаммо туғдириши мумкинлигини билдиради.
Боз устига, «Насаф»нинг 3 нафар футболчисидан бири - дарвозабон Элдор Суюнов. У йиғинда жуда кўп куч йўқотмагандир. Ҳарқалай, дарвозабон ўйин чоғи 90 дақиқа югурмайди-ку. «Пахтакор»дан термага чақирилган барча футболчилар эса майдонда тўп сурадиган ўйинчилар. Шундай экан, кимга қанча юк тушишини чамалаб олаверинг.
ТАЖРИБА
«Пахтакор»да бу ўйинда умид боғлашга асосий йўқ эмас. Яъни битта устунлиги бор - жамоа суперкубок борасида кўпроқ тажрибага эга. «Шерлар» ҳар ҳолда, бу соврин учун икки марта майдонга тушганлар. Гарчи ҳар иккисида 4тадан гол қўйиб юбориб, мағлубиятга учраган бўлсаларда, аммо тажриба барибир, тажриба, нима дедингиз? Масалан, «Насаф»да бундай тажриба мутлақо йўқ. Кўрамиз, бу устунлик «шерлар»га қанчалик наф келтирар экан?
МАЙДОН
«Пахтакор»нинг яна бир устунлиги майдон жиҳатидан бўлиши мумкин. Ташкилотчиларнинг «мўъжиза» қарорларидан бири - бу суперкубок ўйинининг Тошкентда ташкиллаштирилишидир. Яхши биламиз, ўтган мавсум Ўзбекистон кубоги финали Жиззахда ташкил этилган ва бу учрашув нафақат Тошкент ёки қаршилик, балки жиззахлик мухлислар учун ҳам катта байрамга айланиб кетганди. Жиззахда мухлислар футболни қай даражада яхши кўришларини ўшанда кўргандик. Боз устига, финал нейтрал майдонда ўтказилгани ҳам ўзгача манзара касб этишига олиб келди. Биз бу баҳсдаги шиддатни кейин ҳам анчагача эслаб юрдик.
Аммо ПФЛ нима учундир бу тажрибани давом эттиришни истамади ва ўзини ортиқча уринтирмай, суперкубок ўйинини Тошкентдаги «Бунёдкор» стадионига белгилаб қўя қолди. Албатта, бу қарор ортиқча оворагарликлардан қутқариши мумкин, аммо «Бунёдкор»да кечадиган ўйинда биз яна ўша бир «ҳовуч» мухлис ва ҳувиллаган трибуналарни кўрмаймизми? Ахир «Бунёдкор»нинг Осиё Чемпионлар Лигасида «Ал-Шабаб»дек клубга қарши ўйинида тўлмаган арена нейтрал жамоалар иштирокидаги суперкубок баҳсида тўлармиди?
ТАҚДИРЛАШ
Гап нафақат суперкубок, балки ПФЛ томонидан ташкил этиладиган ҳар қандай мусобақага бориб тақалар экан, доимо битта савол кўтарилади - ишқилиб, бу сафар ҳам тақдирлаш маросими аввалгилари сингари ўтказилмасмикан?
Биз олий лига, Ўзбекистон кубоги ва ПФЛ кубоги каби мусобақаларда тақдирлаш маросими қай тахлит ўтганини кўп бора кўрганмиз. Бу ҳақда айтилмаган гап, отилмаган тош қолмади, ҳисоб. Болалик йиллари руҳида уюштириладиган бундай «тақдирлаш»лар балки кимлардадир соғинч ҳиссини уйғотар, аммо кўпинча мухлислар ва журналистлар норозилигига сабаб бўлиб келмоқда. Шундай экан, балки ПФЛ бу борада ниҳоят, ўзгариш қилишга киришар. Ишқилиб, суперкубокни топшириш маросими яна бирор мактаб майдончасида ўтказиладиган мини-турнирдан кейинги тақдирлаш жараёнига ўхшаб кетмасинда... Хуллас, барчаси қандай бўлишини насиб қилса, эртага билиб оламиз. Стадионда кўришгунча...
АБДУЛЛОҲ
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
