Бу галги мундиал ҳар доимгидан ҳам шиддат билан эшик қоқиб келди, назаримда. Гўёки бирданига довул кўтарилгани етмаганидек, ортидан шаррос ёмғир ҳам қуйиб берди. Бразилиянинг дуранги, Аргентина ва Германиянинг мағлубияти шундай ўхшатиш қилишга сабаб бўлаётир.
Бундай натижалардан сўнг баъзилар грандларнинг кучсизланиб қолганига ишора қилишмоқда, айримлар эса уларнинг кейинги ўйинларда ҳаммасини жой-жойига тушириб олишларига ишонишмоқда. Менимча ҳам иккинчиси тўғрироқ - худди «сутдан оғзи куйган қатиқни ҳам пуфлаб ичганидек», топ-термалар ҳам кетма-кет икки марта хато қилишмайди!
Ўзи шундоқ ҳам Италия ва Голландиясиз кучсизланиб қолган мундиал гуруҳдаёқ Германияни ёки Аргентинани йўқотишдан манфаатдор эмас. Шундай экан, мухлисларимиз чемпионатни безаб турган мазкур жамоаларга энди чинакамига тарафкашлик қилсалар керак.
3та ЖАМОАДАН ИБОРАТ ГУРУҲ – ТЎҒРИ ЙЎЛ ЭМАС!
Мундиалнинг яққол фаворитларидан саналган Германия термасининг кутилмаганда Мексикага мағлуб бўлиши кейинги чемпионатларда қўлланилиши кутилаёган ЖЧ форматига нисбатан норозилигимни яна бир бор ёдга солди.
Эсингизда бўлса, ФИФА раҳбари Жанни Инфантино чемпионат қатнашчилари сони 48тага етказилиши мумкинлигини маълум қилиб, буни амалга киритиши арафасида бўлажак мундиал формати ҳақида ҳам тўхталганди.
Унинг режасига кўра, кейинги жаҳон чемпионатларида 48 иштирокчи ҳар бирида 3тадан терма бўлган 16та гуруҳга ажратилади. Ва ҳар бир гуруҳдан фақат биттадан, яъни ғолиб жамоагина «плей-офф» босқичига йўла олади. Табиийки, учрашувлар ҳар доимгидек 1|8 финалдан давом эттирилади.
Жаноб Инфантинонинг фикрича, бундай йўл тутилиши ягона йўлланма учун бўлган «интрига»нинг ошишига, сўнгги турда учраб турадиган «келишилган»га ўхшаш ўйинларнинг мутлақо йўқолишига олиб келади.
Шу билан бирга, биз кераксиз ёки ўткинчи дейишга ўрганиб қолган (кўпинча сўнгги турда учрайдиган) учрашувлар ҳам бўлмайди. Бир қарашда ҳаммаси рисоладагидек туюлади. Аммо танганинг орқа томони ҳам борки, бунга-да кўз ташлашга мажбурмиз.
Тасаввур қилинг, Инфантино жорий қилмоқчи бўлаётган уч жамоадан иборат гуруҳдан Германия, Мексика ва Жанубий Корея жой олган. Ўша чемпионатнинг 1-турида худди Россияда бўлгани каби мексикаликлар немисларни мағлуб этишса-чи?
Германиядек жаҳон чемпионатидаги асосий фаворитлардан бирининг 4 йиллик тақдири битта учрашувдаёқ ҳал бўлади. Чунки кейинги ўйинда Мексиканинг Жанубий Корея билан ўйинда ютқазишига ҳеч ким ишонмайди.
Агар муболаға бўлмаса, ҳатто корейсларнинг ўзлари ҳам Мексикани ютишларига ишонолмасалар керак. Хуллас, Йоахим Лёвдек даҳо мураббийнинг 4 йиллик меҳнати битта кичкинагина хатони деб расво бўлади. Бундай хатолар, айниқса, бу галги жаҳон чемпионатида кўп учраётганидан етарлича хулоса чиқариб олиш мумкин.
Саралашда ўзи шундоғам Италия ва Голландияларни йўқотган катта футбол бу йўналиш билан давом этса, ЖЧ бошланишидаёқ Германия ва Аргентинасиз, ҳатто, Бразилиясиз қолиши ҳеч гап эмас. У ёғи эса, агар таъбир жоиз бўлса, «кичкина футбол»га айланиб қолади ва ўз нуфузини йўқотади.
Бунинг ортидан қизиқишлар сўнади, рекламалар камаяди ва ҳоказо-ҳоказо. Натижада молиявий ҳолатга, умуман, батамом футболга ҳам путур етади.
Ҳозирги формат ҳар ҳолда анчагина консерватив усул бўлиб, унда терма жамоа биттагина хатоси билан деярли ҳеч нима йўқотмайди. Айниқса, Германия каби грандлар. Улар кейинги турларда жуда катта концентрация билан тўп суришади ва аксарият ҳолатларда иккала ўйинда ҳам ишонарли ютуққа эришишади.
Истисно тариқасидагина бундай воқеа кузатилмаслиги мумкин. Франциянинг 2002 йилги мундиалда кутилмаганда гуруҳда қолиб кетишига ўхшаш воқеликларни ҳисобга олмаганда, бу каби кучли термалар доимо гуруҳдан чиқиб келишган.
ТАКЛИФЛАР
Таклифларга келадиган бўлсак, «учталик» гуруҳдан кўра, ҳар бирида 6тадан терма жамоа бўлган 8та гуруҳ - энг маъқул йўл бўларди. Бу усулда ҳам чемпионат жудаям чўзилиб кетмайди.
Энг заиф иштирокчиларнинг ҳам чемпионатда 5та ўйин ўтказиб қайтиши унга бўлган қизиқишнинг янада ортишига сабаб бўлади. Ўзида 23 нафар футболчини жамлаган миллий жамоаларнинг эса, ўйлайманки, ҳар 3 кунда бир марта майдонга тушишга қурбилари етади.
Ҳар ҳолда, Европа Чемпионлар Лигаси иштирокчилари ҳам кўпинча ўз миллий чемпионатлари доирасида ва ЕЧЛ аро ҳафтада икки марта, яъни ҳар уч кунда бир марта - тағин чет давлатга бориб ўйнаб қайтишни уддалашмоқда.
Бу усул маъқулланмаган ҳолатда эски йўналишдаги 4тадан жамоалик гуруҳни қолдириб, уларнинг сонини 12тага етказиш мумкин. Бунда ҳар бир гуруҳ ғолиблари билан бир қаторда энг яхши натижа кўрсатган яна 4та 2-ўрин соҳиблари ҳам «плей-офф» йўлланмасини қўлга киритади.
Гапнинг индаллоси, Инфантино жанобларининг ЖЧ иштирокчилари сонини 48тага етказиш ҳақидаги қарори, айниқса, бизга ўхшаган терма жамоаси бор мамлакатларга мойдек ёқсада, қарорнинг мен юқорида танқид қилаётган 2-қисмини қайта кўриб чиқмаса бўлмайди.
Бу нарса ўша кучли мамлакат термалари билан бирга ўртаҳол жамоаси бор ва кучсизроқ термага эга давлатларга ҳам унчалик маъқул келмаслиги турган гап.
Сабаби, бизга ўхшаганларнинг ЖЧ саралашларидан ўтиши эҳтимоли юқори бўлишига қарамай, мундиалга бориб бор-йўғи 2та ўйинда ўйнаб, сўнг уйига йўл олади. Бу кимга ҳам ёқарди, дейсиз...
Демак, бўлажак чемпионатларда гуруҳдаги жамоалар сонини кўпайтириш ҳақида бош қотирилса яхши бўларди. Бунга ҳали анча йиллар бор, ҳозирдан бош қотиришга не ҳожат дегувчиларга жавобларимиз тайёр:
биринчидан - ФИФА бундай қарорларни белгилашда жуда-жуда илгари юради, ўша 2026 йилги жаҳон чемпионати мезбонлари сифатида АҚШ, Канада ва Мексика танланишининг ҳозирдан маълум қилингани бунга яққол мисол;
иккинчидан - ФИФА 48талик форматни айнан ўша 2026 йилги ЖЧдан бошлаб қўлланилишини маълум қилган бўлсада, яқинда Жанубий Америка футбол федерациялари ассоциацияси ФИФАга расмий хат йўллаб, ўша 48талик форматни Қатар-2022даёқ татбиқ этишни таклиф қилган.
Инфантино бошлиқ ташкилот аввалига Қатар давлатининг бундай катта доирадаги мусобақани ўтказишга тайёр ёки тайёр эмаслиги ҳақидаги масалани кўриб чиқишинии маълум қилганди.
Сўнгги маълумотларга қараганда, Қатар 48та терма жамоани бемалол қабул қила олишини билдирган. Хулоса эса ўзингизга ҳавола.
МЕССИ - «БУЮКЛАР ИШИ» ДАВОМЧИСИ, РОНАЛДУДА БУЮК ИМКОНИЯТ
ДАВОМИ
InterFutbol.uz нинг Telegram даги саҳифасига уланинг – энг сўнгги янгиликлар, қизиқарли блоглар ва таҳлилий материаллар энди бир тўпламда.
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
Қаҳрамон Асланов
