«Расинг» футболчилари ижросида майдоннинг ўзида норозилик намойиши...Футбол ўйини фақат битта жамоа учун бошланди. Ҳакамнинг старт ҳуштаги чалингач, 11 нафар футболчи «Эль Сардинеро» стадиони майдонида ҳаракатга тушди, рақиб ўйинчилари эса қўлларини бир-бирларининг елкаларига қўйганча қимирламай турдилар...
- ...Ўйнаш ниятинглар борми? - сўради рефери Хиль Мансано ҳайкалдек турган футболчиларга яқинлашиб.
- Йўқ, -дея жавоб берди сафдан бир қадам олдинга чиққан дарвозабон. Шунда ҳакам ҳуштагини қўлига олдида, бутун футбол оммасига Сантардернинг «Расинг» клуби вакиллари «Қирол кубоги» чорак финали жавоб учрашувида ўйнашдан бош тортишганини маълум қилди. Шу тариқа «Реал Сосьедад» (жамоа биринчи учрашувда 3:1 ҳисобида ғалабага эришганди) жавоб ўйинисиз ярим финалга йўл олди.
«Расинг» футболчилари шундан сўнг кийиниш хонасига равона бўлишди ва маълум муддат ўтгач, яна майдонга қайтишди - фақат ўз мухлисларига миннатдорчилик билдириш учун. Улар 2 ойдан буён ягона кучга айланиб, норозилик намойиши ҳақида бонг уришаётганди. Фанатлар ҳам футболчиларни бу борада қўллаб-қувватлашди. Трибуналарда «Биз бундай ўйнамаймиз», «Чорисо, «Сардинеро»дан йўқол» ва «Чемпионлар, чемпионлар» каби «қўшиқ»ларнинг янграши одатий ҳолга айланганди. «Расинг» тушган вазиятда ҳаммаси тескари бўлди: «Мағлубият - бу ғалаба». Гап шундаки, клуб футболчилари 3 ойдан тортиб, 6 ойгача маош олишмаяпти. Клуб примеро ёки сегундада иштирок этганида, йигитлар бундай ҳолатда меҳнат шартномаларини шунчаки, бекор қилишарди. Бироқ 3-дивизионда бундай қилиб бўлмайди. «Расинг» атиги 2 йил ичида 1-дивизиондан 3-сига тушиб кетди. Бошқача айтганда, биринчи ваъда («Сизлар «Барса» ва «Реал» билан тенгма-тенг курашасизлар ҳали») ва охиргиси («Қирол кубоги»даги муваффақиятли иштирок учун маош оласизлар») ўртасида шунча вақт ўтди. Ушбу ваъдалар муаллифи Кантабрия клуби муаммоларининг бош айбдори ҳисобланади. 2011 йили ҳиндистонлик бизнесмен Али Сайид сантандерликларга олтин тоғи ваъда берганди. Муттаҳам тадбиркор клубни собиқ президент Франсиско Перниа ва вақтида вилоят ҳокимиятини бошқарган машҳур маҳаллий сиёсатчи Мигель Анхель Ревилья ёрдами билан сотиб олганди. Ҳозирда Сайид ҳам, Перниа ва Ревилья ҳам «Эль Сардинеро» яқинига йўламайдилар. Шунинг учун калтак амалдаги президент Анхель Харри Лавин бошида синмоқда.
Хўш муаммо қандай бошланган? «Расинг Сантандер» Испаниянинг бошқа камтарин клублари каби молиявий етишмовчиликка юз тутди. Афсуски, клубни Али Сайидга сотиш эски қарзларни ёпиш ўрнига янги муаммоларни келтириб чиқарди. Вазият ғоят ачинарли аҳволга келгач, бизнесмен кўздан ғойиб бўлди. Оддий айтганда, номаълум йўналишга қочди. Кейин маълум бўлишича, унга Австралия ва Янги Зеландия каби бир нечта мамлакатларда қидирув эълон қилинган экан. Хуллас, кўп ўтмай клуб инқирозга юз тутганини тан олди (қарзи 50 млн. евродан ошиб кетганди) ва ташқи бошқарув жорий этилди. Орада «Расинг» мухлислари пул тўплаб, клуб акцияларини сотиб олмоқчи бўлишди, бироқ охирги лаҳзада Сайиднинг ҳуқуқшунослари алоқага чиқиб, унинг назоратни ўз қўлида сақлаб қолишини таъкидлашди. 1,5 ойдан сўнг суд Сайиднинг «Расинг» акциялари хариди учун Перниага бир чақа ҳам тўламаганини аниқлади. Натижада аввалроқ келишилган ўйинлар ташкиллаштирилганликда айбланган собиқ президент ҳам қулоғигача муаммолар гирдобига тушиб қолди.
Суд тортишувлари давом этмоқда. Бироқ клубнинг ҳинд бизнесмени чангалидан тортиб олиш имкони топилмаяпти. Бунга кўпдан-кўп апелляциялар сабабдир. Вақт ўтиб боряпти, муаммо ҳал этилмаяпти, фақат оворагарчиликлар учун қўшимча пул кетяпти. Айтайлик, 1 йил давомида «Расинг» қарз ҳисобидан 700 минг евро сарфлади. «Ҳаммаси изга тушишини тасаввур қилиш ҳам қийин бўлиб қолди. Ҳар куни янада ёмонроқ хабар чиқмоқда»,-дейди «Расинг» футболчиси Сауль. Айтганча, клуб вакиллари вазиятни мағлубиятлар билан ўзгартиришга уринишдан аввал ғалабалар ёрдамида мақсадга эришмоқчи бўлишди. Айтайлик, Сантандер клуби «Қирол кубоги» чорак финалига чиққунга қадар олий дивизион иштирокчилари - «Севилья» ва «Альмерия»ни курашдан чиқариб юборди. Қисқаси, «Қирол кубоги» жамоа учун нафақат спорт мусобақаси, балки ўз муаммоларини кўрсатадиган очиқ саҳнага айланди. Клуб «Альмерия»га қарши жавоб ўйинига автобусда борди, чунки самолётга пул топилмади. Ваҳоланки, масофа анча олис эди ва нақ 13 соат йўл босилди. Табиийки, ушбу сафардан ғалаба билан қайтишган футболчиларни шаҳарда қаҳрамонлардек кутиб олишди. Бироқ автобусдан тушганлар футбол жамоаси эмас, цирк гуруҳини эслатишарди. 16 ёшли Феде мактаб дарсларини автобус ўриндиғида ўқиди, фахрийлардан бири эса йўлда зерикиб қолмаслик учун уйидан олган телевизорини кўтариб тушди. Барчанинг қўлида ётиш учун йиғма қурилма ва уй одеялоси бор эди...
Амалдаги президент Харри Лавин анча олдин нафрат тафтини ҳис этди. Айтайлик, сафарда «Севилья» мағлуб этилгач, у эсдалик учун битта футболка олиш мақсадида кийиниш хонасига кирганида, бутун жамоанинг сукут сақлаш асносидаги норозилигига дуч келди. Яъни президентга ҳеч ким футболка бермади. Бир ҳафтадан сўнг, «Альмерия» билан уй учрашуви чоғи футболчилар иш ташлаш маросимини машқ қилишди. Яъни дастлабки ярим дақиқада ҳаракатсиз туришди ва шундан сўнг ўйнашга киришишди. «Расинг» мухлислари эса ҳақоратлашни тўхтатиб, амалий ҳаракатни бошлашди. Улар VIP-ложага кўтарилиб, президентга ҳужум уюштиришди. Тўғри, Лавин тансоқчилари орасига беркиниб олишга улгурди. Лекин анча нордон гапларни эшитишига тўғри келди: «Чорисо, «Эль Сардинеро»дан йўқол!». Chorico - бу қизил қалампирли колбаса ва шу номдаги клуб бош ҳомийси. «Чорисо» атамаси испан шевасида яна «ўғри» маъносига ҳам эга. «Йўқолинглар, қизил қалампирли колбаса компанияси ўғрилари!». Бу эҳтирос эмас, талаб эди. Хуллас, раҳбарият «Сосьедад» билан ўйингача истеъфога чиқмаса, футболчиларнинг ўйнамасликлари айтилди. «Ўйинчилар аввало, ўз касбларига ҳурмат билан қарашлари лозим. Эртага нима бўлишини билмайман, аммо бугун «Расинг» президенти сифатида ухлайман. Албатта, вазиятдан чиқиб кетиш йўлларини қидиряпмиз...»,-деди Лавин ўйиндан олдин. Оддий айтганда, футболчиларнинг ғоялари барчага аён эди. Фақат битта савол қолганди: улар бунга журъат эта олишадими? Хуллас, футболчиларда шу қадамни ташлашдан ўзга чора қолмаганди...
Энди ўйнашдан бош тортгани учун «Расинг»ни жазога тортишлари аниқ. Регламент бўйича 3дан 12 минг еврогача жарима солишади ва клуб «Қирол кубоги»дан 1 йилга четлаштирилади. «Ўлаётган» клуб учун бу ўлим тўшагида ётган беморнинг ногаҳон ҳушини йўқотганидек гап. Энг ачинарли жиҳати шуки, Сантандер клуби ҳам «Мерида», «Логроньес», «Бадахос», «Эстремадура», «Лерида», «Поли Эхидо», «Саламанка» ва бошқа профессионал жамоалар каби йўқлик қарига шўнғиши мумкин. Ваҳоланки, «Расинг»да Дуду Ават, Серхио Каналес, Ласен, Кольса, Жигич, Педро, Мунитис, Эсекиель Гарай, Жованни дос Сантос, Йосси Бенаюн сингари футболчилар ўйнашган, Хавер Ирурета, Марселино ва Эктор Купер каби мураббийлар ишлашган. 90-йилларнинг ўрталарида эса у Европадаги энг «руслашган» жамоага айланганди. Чунончи, Дмитрий Попов, Дмитрий Радченко, Сергей Шустиков, Ильшат Файзулин бир вақтда, кейинроқ эса Владимир Бесчастних айнан Сантандер клуби шарафини ҳимоя қилишган.
Муносабат
- Шундай чора қўллашга мажбур бўлганимиздан ғоят афсусдаман. Лекин футбол ва ўзимизга ҳурмат нуқтаи назаридан шу йўлни танладик. «Расинг» футболчиларига миннатдорчилик билдираман. Аслида ҳаётимиздаги энг муҳим ўйинлардан бирини ўтказишимиз керак эди. Аммо ғуруримизни ўйлаб, уни ўзгартирдик. Мухлисларимизга ҳам раҳмат. Уларнинг қўллаб-қувватлашларисиз ўйиндан бош тортишга журъат этолмасдик. Пако Фернандес («Расинг» бош мураббийи).
- Албатта, бу биз учун ёқимсиз ҳолат. Бироқ юз берган воқеа «Расинг» учун янада ёқимсизроқ. Жамоа футболчилари ва мураббийлари ўз ҳуқуқлари учун кураша олишларини исботлашди. Ўзимизга келсак, бу ғалабани нишонлашимиз жоиз эмас. Хагоба Аррасете («Реал Сосьедад» бош мураббийи).
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
