Замонавий футболнинг тирик афсоналаридан бири Жанлуижи Буффон ўз фаолияти давомида тушкунликка тушиб қолгани ва уни енгиб ўтиш борасидаги маслаҳатлари билан ўртоқлашиб ўтди. Қаҳрамонимиз ўз интервюси давомида ўзинин руҳий босимни қандай енгиб ўтгани ва чуқур депрессия ҳолатидан чиқиш йўлларини ҳақидаги тажрибаси билан ўртоқлашиб ўтди. Нафақат ёш футболчилар, балки барча спортчилар учун энг қийин руҳий ҳолат ва унинг ечимлари ҳақида бўлиб ўтган суҳбатни сайтимиз муштарийлари учун илиндик
Тушкунлик ҳолати…
Мен инсоннинг фикрлаш қобилиятини энг муҳим ва энг ажойиб омил деб ҳисоблайман. Ҳар бир инсоннинг қандай эканигини билиш ва унинг психологик суратини чизиш учун мулоқотда бўлиш лозим. Ёки у билан кўпроқ вақт ўтказиш талаб этилади. Миянгизда чизилган суратнинг рангларига қараб, у инсон ҳақида ўзига ҳос тушунча пайдо бўлади ва ичкиз сезги орқали у инсон ҳақидаги фикрларингиз шакилланади.
25 ёки 26 ёшда эдим. Ўртача мавсум ўтказдим. Яҳши ҳам эмас, ёмон ҳам эмас. Ўзимни ёмон ҳис эта бошладим. Бундай ҳолатларда кўпчилик шамоллаб қолдим ёки, касал юқтириб олдим деб ўйлаб қолади. Барча тибиий кўриклардан ўтгач, бу умуман ўзгача нарса эканлигини тушуниб етдим. Бу анча давом этди. Бир куни эрталаб уйғонсам, оёқларимда куч йўқ. Улар қувватсизликдан қалтираб турар эди. Мен шок ҳолатига тушиб қолдим. Аввали ҳеч қачон бундай аҳволга тушмаганим боис қўрқиб кетдим. Ўша куни машғулотларда ўнгланмадим…
Ана шундай машғулотлардан бирида клуб шифокори билан учрашдим ва муаммолим билан ўртоқлашдим. Кичик суҳбатдан сўнг, у менга “Жижи сен тасвирлаётган ҳолат депрессия симптонларига ўхшамоқда. Очиқроқ айтиб бер.” Мен барчасини рўю-рост сўзлаб бердим. Шифокор менга мени бир неча кун кузатиб борди, лекин аҳволим ўнглангани йўқ. Машғулотлар чоғида сейвни амалга оширишга ҳам қувватим етмай қолди. Шифокоримиз эса, менга бир неча ҳил таблеткалар ёзиб берди. Эсимда бор, мен дориларни қабул қилишдан бош торган эдим. Мен бу муаммони ўзим ечим керак деб ҳисобладим. Ҳеч қандай дори-дармонларсиз ўзим ҳал этишим керак эканлигини тушуниб етдим. Агарда, ичингда бўлаётган муаммоларга ташқи дунёдан ечиб қидирсанг, сен ҳеч қачон муаммони тўлиқ бартараф эта олмайсан. Шу йўсинда сен ўзингги нисбатан маъсулиятни йўқотиб қўйишинг, кимнингдир ёрдамига муҳтожлик сезишинг ва ўзингни оқлувчи баҳоналар ўйлаб топишга урунишни бошлайсан. Ана шунда мен нималарнидир ўзгартиш вақти келганини англаб етдим. Олдимга янги мақсадлар қўйишим керак эди.
Тушкунликнинг ечими
Бир куни эрта туриб кўчага чиқдим. Қаердадир нонушта қилмоқчи, умуман олганда айланиб келмоқчи эдим. Мен шаҳар кўчаларида айланиб юрар эканман музейга кўзим тушиб қолди. У ерда шагалнинг галереяси меҳмон бўлиб турган эди. Ўйлаб қолдим, нима учун кирмаслигим керак? Ана шунда ичкарига киришга қарор қилдим. Барча суратларни томоша қилдим. Мусаввирнинг 200 га яқин асарлари ичида менга 2 ё 3 та асари мени таъсирлантирди. Айниқса, улар орасидаги “променаде” мени ўйлантириб қўди. Бир қарашдам, жуда оддий кўринувчи суратни болалардан бири чизганга ўхшайди. Шунга қарамай, айнан шу сурат менга излаётган нарсамни, лаззатланиш ҳиссини тақдим этди. У ҳудди менинг ҳолатимни яҳшилаётганини сез бошладим. Ўша пайтда кулимсирадим ва ўйлаб қолдим: “Балки, энди менда барчаси ўз жойига тушар. Ҳаммаси оддийлашар” деган фикрлар ҳаёлимдан ўтди. Менимча менин ҳолатимда бахт ҳам айнан содда ва сокинликдадир деб ўйлаб қолдим. Ўша пайтлари ўзимда футбол билан шуғулланиш учун ҳохиш қолмагандек туюлар эди. Мен машғулотга бораман, кечқурун ойнайижаҳонни ёқиб ухлаб қоламан. Мана шу ҳолат жуда узоқ давом этди ва мен шаҳс сифатида боғилиб бордим. Хурсанд бўлиш ва хафа бўлиш ва бошқа барча-барча ҳислар мияда пайдо бўлади. Агарда, миянгни ўлишига йўл қойиб берсанг, тананг ҳам кўп ўтмай ўлади. Ана шу воқеадан сўнг,барчасини тескари томонга буриб юбордим. ҳаёлан янги вазифаларни юклай бошладим. Қисқача қилиб айтганда яшаш тарзимни кескин ўзгартириб юбордим. Орадан бир ёки бир ярим ойлар ўтгач эса, мен футболга энди кириб келгандек енгилликн ҳис эта бошладим. Ўйлашимча, барча инсонларда санъатга ошиқлик мавжуд ва улар буни билдириб қўйишлари ва ошкор қилишлари даркор. Барча шундай йўл тутса, сиз ўз ҳаётидан норози бирорта инсонни учратмай қўйишингиз аниқ. Бу сизга ёқувчи санъат турида биринчи рақамли бўлишингиз керак дегани эмас. Сиз кичик нарсалардан ҳам лаззат олишни ўрганишингиз керак. Бу ҳаётга бўлган интилишингизни тиклайди ва ўзингиз билан фахрланишингизга мажбур қиладиган ҳисларни уйғотади.
Ожиз томонларимни яшириб ўтирмайман
Қачонки муаммолар ёки қийин аҳволда қолсам, ожиз томонларим кўриниб қолишидан қўрмай яқинларим билан суҳбатлаша оламан. Айнан шу сабабли тушкунликка тушиб қолмайман. Мен учун депрессиядан чиқишда энг катта кўмак берган омил ҳам айнан ўзим ҳақимда эркин сўзлаша олганим бўлди деб ҳисоблайман. Мен нафақат клуб докторлари билан, балки, отам, севган инсоним онам, опам ва хатто дўстларим билан суҳбатлашдим. Ҳар сафар суҳбат чоғида енгиллашаётганимни ҳис этарканман, ғам елкаларимдан тушиб кетаётгандек эди гўё…
Уялиш ҳиссидан қўрқмаганим муаммони ечишимда катта кўмак берди. Айни дамда ўзимни анча яҳши ҳис этмоқдаман. Тушкунлик ҳолати қачонки сенга ташқи факторларнинг таъсири бўлсагина юзага келиш мумкин. Шунингдек, мендаги тажриба ва ишонч қўрқувга қарши юзма-юз кураш олиб боришимда ёрдам беришига ишонаман. Барчамизда ички имкониялтар ва ҳиссиёт мавжуд. Бизнинг имкониятларимиз чексиз. Кўпинча ички имкониятларимизни ишга тушириш уёқда турсин, уларнинг борлигига ҳам ишонмаймиз. Ҳаётда қандайдир муаммога дуч келсангиз, ўзингизга қарата : “ Бу қийин синов ва мен уни жангчилардек енгиб ўтишим керак. Барча-барчасини ўзим амалга оширишим керак” деб уқтириш лозим. Баъзан инсонлар ўзи билан нимадир содир бўлаётганини беркитишга урунишади. Бундан кўриниб турибдики, улар бу мавзуда сўзлашишдан қўрқишмоқда. Ўзларининг ожиз томонлари ҳақида сўзлашни исташмаяпти. Эслаб қолинг, сиз ўзинингизни ожиз томонларингиз ҳақида суҳбатлашиш орқали янада кучли инсонга айланасиз. Мен шуни маслаҳат бераман : “Аввало ўзингиз ўзингизни қабул қилинг ва яшаш учун лойиқ эканлигизни тушиниб етинг. Борингизча қабул қилишга ўргатинг ва ўзингиз ҳам шунга кўникинг. Ҳаёт сизга берилган энг катта совға ва бундай совғага лойиқсиз!”
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
Қаҳрамон Асланов
