Агар клуб Nike билан келишувга эриша олмасалар, клуб формаларни ўзи тайёрламоқчи. Бу футбол тарихида аллақачон содир бўлган.
"Барселона" ва Nike ўртасидаги муносабатлар узилиш арафасида ва бунинг сабаби жуда оддий: пул. Молиявий сабабларга кўра, ҳамкорликлари 70 йилдан ортиқ давом этган Германия терма жамоаси ва Adidas аллақачон йўлларини ажратишди. Энди эса Каталония клуби 25 йиллик ҳамкорликдан кейин Америка бренди билан хайрлашмоқчи.
Жоан Лапорта бир неча йилдан бери "Барса"ни молиявий инқироздан чиқаришга ҳаракат қилмоқда. 2022 йилда у клуб активларини сотиш орқали иқтисодий таъсир кўрсатди, бу испан футболи учун инқилобий нарса эди. Энди эса Лапорта “соққа қилиш”нинг бошқа йўлларини кўриб чиқяпти.
Лапорта Nike компаниясига кўз тикди: клуб президенти амалдаги келишувни яхшиланган шартлар асосида узайтирмоқчи эди. 2018 йилда 10 йил муддатга имзоланган шартномага кўра, Америка бренди клубга ҳар йили 105 миллион евро ва 50 миллион евро бонуслар тўлайди. Испания матбуотига кўра, "Барселона" молиявий жиҳатлардан ташқари, баъзи жараёнлар сифати, дизайн ва футболчилар билан ҳамкорликдан ҳам қониқмаяпти. Бундан ташқари, сўнгги бир неча йил ичида таъминот, 2020 йилда эса сифат билан боғлиқ муаммолар мавжуд. Улар Nike.com компаниясининг ўзига хос норозилиги борлигини ёзишди. Клуб билан мулоқот қилиш осон эмас, чунки баъзи масалаларни ҳал қилиш кўпинча кечикмоқда.
Ҳозирда бир нечта вариантлар кўриб чиқилмоқда:
Nike билан янги шартлар бўйича музокаралар олиб бориш ёки шартномани тарк этиш;
бошқа бренд билан янги шартнома тузиш (Лапорта жорий миқдорни икки баробарга оширишни хоҳлаётганини айтади);
ўз брендини яратиш ва формаларни ўзи ишлаб чиқариш.
Puma ҳозирда "Барса" билан ҳамкорлик қилишга қизиқиш билдирмоқда, бироқ немис бренди клубга каталонияликлар Nike'дан олаётганидан икки баравар кўп пул беришга тайёрми ёки йўқми, номаълум. Америка концерни ўз таклифини оширишга тайёр эмаслиги сабаби шундаки, "Барселона" компанияни клубга кўпроқ пул беришга ишонтирадиган таъсирчан натижаларни кўрсатмаяпти.
Испания ОАВлари Puma Nike ҳозирда тўлаётганидан 20-30 миллион евро кўпроқ беришга тайёрлигини, бироқ Америка бренди билан шартномани бекор қилганда товон харажатларини қоплашга тайёр эмаслигини ёзмоқда. The Athletic манбаларининг хабар беришича, Лапорта тўпламларни мустақил равишда ишлаб чиқаришга мойил. Клуб ўз брендига эга бўлиш, ишлаб чиқариш харажатларига қарамай, сезиларли даражада кўпроқ даромад келтиришига ишонади.
“Биз ҳамма нарсага очиқмиз, лекин бозор тўлаётганидан анча пастроқ шартномага эга бўла олмаймиз. Энг яхшисини олиш бизнинг масъулиятимиз. Энг осон нарса, Nike билан бозордан пастроқ шартнома билан ишлашни давом эттириш бўларди, лекин баъзида осон йўл энг яхши вариант эмас”, деди Лапорта.
Ўз брендини яратиш Европа футболида кўп марта кузатилган воқеа. 2000 йилларда "Боруссия" Nike билан алоқаларини узгач, клубга тегишли бўлган Goool.de брендини яратди. Ғоя оддий эди: асосий жамоанинг спорт муваффақиятидан мустақил бўлиш учун майдондан ташқарида даромад олиш. 2001/2002 йилги мавсумда компания 110,6 минг евро даромад олди, аммо биринчи муваффақиятли қадамларга қарамай, 2004 йилда "Боруссия" Nike компаниясига қайтди. Goool.de ҳам бир мунча вақт спорт кийимларини ишлаб чиқарди, аммо 2008 йилда ўз фаолиятини тўхтатди.
“Саутгемптон” 1999-2008 йилларда ўзининг S-brend тўпламини ишлаб чиқарди, Umbro билан 2013 йилгача шартнома имзолади.
Шундан сўнг британияликлар Adidas билан шартнома имзоладилар, бироқ томонлар узоқ вақт бирга ишламади: келишув бир неча ойдан кейин бекор қилинди. Бренднинг формадан афсонавий чизиқларни олиб ташлагани мухлисларга ёқмади ва қишда улар ажралишди. 2014/2015 йилги мавсумда "Саутгемптон" брендсиз тўпламларни чиқарди, чунки клуб жиҳозларни ўзи ишлаб чиқаришга қарор қилди. Қизиғи шундаки, 2015 йилнинг қишида томонлар сулҳ тузишди ва мавсум учун муносабатларни тиклашди.
Яна бир ҳолат 2013/2014 йилги мавсумда "Рома" билан содир бўлди. Клуб аввалроқ форма етказиб берган Kappa компанияси билан жанжаллашди: Рим раҳбарияти жиҳозда аниқланган жиддий камчиликлар туфайли шартномани бекор қилди. "Рома" Nike билан 2013 йилда шартнома имзоланган, бироқ шартнома фақат 2014/2015 йилги мавсумдан бошлаб кучга кирган. Шу пайтда клуб формани ўзи ишлаб чиқарди.
2009/2010 йилги мавсумда "Бетис" Сегундада ўзини ҳомийсиз кўрсатди, шунинг учун клуб РББ бренди остида ўз либосларини ишлаб чиқарди.
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
