7 milliarddan ko‘proq kishiga boshpana bo‘lib turgan sayyoramizdagi 200tadan ortiq mamlakatdan chamasi 150tasi o‘zini «Futbol saltanati» maqomida ko‘radi.
Shuncha davlatda naq 250 million futbolchi professional darajada faoliyat yuritmoqda. Shuning o‘zi millionlar o‘yini hamon eng ommaviy sport turi ekanligidan dalolat. Ulkan armiyaga qiyos chempionatdagi har bir jamoa qaysidir jihati bilan raqiblaridan ajralib turishga intiladi.
Hattoki, futbolchilar ham o‘z kasbdoshlaridan farqlanishni istashadi. Bu holatni hattoki, ko‘cha futbolida ham kuzatish mumkin. Ana shu tabiiy va zaruriy intilish sport olamiga bir qator yirik kompaniyalarni kirib kelishiga yo‘l ochdi.
Albatta, mashhur firma va korporasiyalar sportga umuman aloqasi yo‘q kishilarga ham yaxshi tanish. Lekin ularning qay tariqa tuzilganiyu, asosiy yo‘nalishlari haqida hamma ham yetarli ma’lumotga ega emas.
1. ADIDAS
«Adidas» - sport kiyim-kechaklari va poyafzallarini ishlab chiqarish yo‘nalishi bo‘yicha Yevropaning yetakchi, dunyoning esa ikkinchi yirik kompaniyasi. Shuningdek, uning tamg‘asi ostida chiqariladigan ommabop oyoq kiyimlari, ko‘ylak, palto, sumka, quyoshdan muhofaza qiluvchi ko‘zoynaklar kabi qo‘shimcha yordamchi mahsulotlar ham a’lo sifati bilan ajralib turadi.
Umuman, «Adidas» mahsulotlarining bejirimligi va foydalanishga qulayligi - muvaffaqiyatli biznes garovi. Ayni kunda bu isbot talab qilmaydigan tushunchadir. Yordamchi mahsulotlar, ya’ni aksessuarlar esa ayniqsa, yoshlar o‘rtasida firmaga nisbatan qiziqishni oshiradi.
Tarixi. «Adidas» mahsulotlari orasida 1965 yildan buyon ishlab chiqarishdan chiqib ketmayotgan poyafzallar eng xaridorgiri hisoblanadi. Xususan, o‘sha yili tayyorlangan, lekin bozorga 1973 yildan e’tiboran chiqarilgan Stan Smith krossovkalarining nufuzi juda baland.
Bundan tashqari, Germaniya firmasi dunyoning yetakchi klublari va futbol yulduzlari hayotida muhim rol o‘ynaydi, ular bilan o‘zaro manfaatli hamkorlikni yo‘lga qo‘yishga alohida yondashadi. Misol uchun, yaqinda futbol olamining bosh yulduzlaridan biri Lionel Messi «Adidas» bilan muddati cheklanmagan (bir umrlik) shartnoma tuzgani e’lon qilindi.
2. NIKE
Nike - ko‘p millatli Amerika korporasiyasi. U asosan sport poyafzallari, kiyim-kechaklar, anjomlar va aksessuarlarni loyihalash, ishlab-chiqarish, sotish bilan shug‘ullanadi. Bu brend ayniqsa, sport anjomlari yo‘nalishida yetakchi mavqega ega.
Mahsulot sifatining kun sayin oshib borayotgani xaridorlarning firmaga nisbatan yuksak hurmatini ta’minlamoqda. 2012 yili Nike tarixida muhim ahamiyat kasb etdi - kompaniyaning yillik daromadi 24,1 milliard dollarni tashkil qildi.
Turli mamlakatlardagi bo‘limlarida 44000 ishchi-xizmatchi ishlashi - Nikening chinakamiga keng quloch yoyganidan dalolat. Ma’lumotlarga ko‘ra, 2016 yili kompaniya zamonaviy futbolning boshqa bir yorqin yulduzi - Krishtianu Ronaldu bilan qiymati naq 1 milliard dollarga teng shartnomani rasmiylashtirdi.
Tarixi. Blue Ribbon Sports (BRS) nomi ostida faoliyat boshlagan korxonaga 1964 yilning yanvarida Oregon shtati universiteti talabasi, sportchi Fil Nayt hamda uning murabbiyi Bil Bouerman tomonidan asos solingan. Qizig‘i shundaki, o‘sha davr Nayt universitetda tahsil olish bilan birga Yaponiyaning Onitsuka Tiger poyafzal korxonasida mahsulotlarni yetkazib beruvchi sifatida ishlardi. U asosan katta trassalar chetida turib, shaxsiy avtomobilida olib kelgan poyafzallarni sotish bilan shug‘ullanardi.
3. PUMA
DAVOMI
InterFutbol.uz ning Telegram dagi sahifasiga ulaning – eng so‘nggi yangiliklar, qiziqarli bloglar va tahliliy materiallar endi bir to‘plamda.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
