"Portu" katta ehtimol bilan mashhurlik sari intilayotgan Vitinyani o‘zida saqlab qola olmaydi. Biz quyida kelajakdagi yulduz uchun da’vogarlar haqida qisqacha to‘xtalib o‘tamiz.
Vitinya nomi bilan mashhur bo‘lgan Vitor Machado Ferreyraning o‘yin xususiyatlari qanday ekanligini ko‘rib chiqaylik.
Portugaliya klublari yulduzlarni yetishtirib, ularni katta pulga sotishadi, bu sxema hatto Yevropa futbolini yaqindan kuzatmaydigan muxlislarga ham ma’lum. Vitinyaning taqdiri ushbu sxemaga mos keladi. "Portu" skautlari dastlab Braga viloyatida 11 yoshida tug‘ilgan yigitni tezda payqab qolishgan. Bir vaqtning o‘zida u "ajdarlar" akademiyasiga qabul oldi. Shunday qilib qimmatbaho yulduzni ishlab chiqarish mexanizmi yana qayta ishga tushirildi.
"Portu" tizimida futbolchi bir tekisda, hech qanday buzilishlarsiz va kutilmagan "zarbalar"siz rivojlandi. Shunday qilib, 2019/20 yilgi mavsumda u asosiy tarkibda debyut uchrashuvini o‘tkazdi. Buning uchun u zaxira o‘rindig‘ida naq 12 o‘yinni kuzatishiga to‘g‘ri keldi. O‘sha mavsumda "ajdarlar" Portugaliya chempioni bo‘ldi, ammo Vitinya hali bu muvaffaqiyatda muhim rol o‘ynamagan edi. U hozir katta o‘yinlarga ko‘nikib ketgan.
Portugal futbolini yaxshi tushunadigan Nunu Eshpiritu Santu yarim himoyachini payqash uchun unga o‘sha zaxira o‘yinlarining ham o‘zi kifoya qildi. Va u "bo‘rilar" 2020/21 yilgi mavsum uchun Vitinyani ijaraga olishlarini ta’kidladi.
Ingliz tajribasi
"Bo‘rilar" ingliz futbolida portugalcha futboli bilan mashhur. Unga bu muhit yaxshi moslashib olish uchun qulay edi, lekin Vitinya jismoniy talablar nuqtayi nazaridan og‘ir Angliya chempionatida o‘ynash uchun hali zarur shart-sharoitga ega emas edi. Uning "Vulverxempton"da o‘zini ko‘rsatish imkoniyati kam edi.
Ijaraga olgan vaqtida Vitinya "bo‘rilar" safida 22 ta o‘yinda maydonga tushdi, biroq foydali harakatlari bilan ajralib turmadi. Shu bilan birga, yaqqol iste’dod belgilari hamon ko‘rinib turar edi.
Ayrim epizodlarda yarim himoyachi etiborni tortishga ham ulgurdi. "Vulverxempton"ning ba’zi o‘ta zukko muxlislari o‘sha paytda klubdan futbolchini 17 million funt sterlingga sotib olishni talab qilishgan.
U to‘pga uzoq vaqt egalik qilib tura oladigan ko‘p qirrali futbolchi edi. Shu sababli rang-barang kombinasiyalar quradigan texnik jamoalarga ko‘proq mos kelardi. Klub uslubining ba’zi bir nomuvofiqligi, futbolchining jismoniy tayyor emasligi, shuningdek, pandemiya ta’siridan kelib chiqadigan moliyaviy xavflar "bo‘rilar" hali ham shartnomani to‘liq imzolay olmasligiga sabab bo‘ldi.
O‘yin uslubi
Vitinyaning ko‘plab fazilatlari orasida uning ko‘p qirraliligi ajralib turadi. "Portu" yarim himoyasida u turli rollarda o‘ynay oladi.
Vitinya o‘yinlarda “sakkizlik” sifatida o‘zini ko‘rsatadi. "Portu"ga qaytganidan so‘ng u o‘rta chiziqda ham hujumni, ham himoyani qo‘llab-quvvatlovchi ajralmas o‘yinchiga aylandi.
Tashqaridan qaraganda, uning uslubining eng ko‘zga ko‘ringan qismi bu uzoq masofadan aniq va kuchli zarbalar berishdir. Qisqa kombinasiyalarni tez va samarali o‘ynash qobiliyatini ham qayd etish mumkin. O‘tgan mavsumda Vitinya "Portu" safida 47 ta o‘yinda maydonga tushib, 4 ta gol urdi va 5 ta golli uzatmani amalga oshirdi, bu eng ajoyib ko‘rsatkich bo‘lib ko‘rinmasligi mumkin. Biroq, u asosiy bosqichlarda gol bilan yakunlangan hujumlarda muntazam ishtirok etgan, gol urish uchun qulay sharoitlarni tashkil qilish qobiliyati bilan ajralib turadi.
"Portu" bosh murabbiyi Serxio Konseysau o‘tgan mavsumda Vitinyaning xususiyatlariga to‘xtalib o‘tgan.
Odamlar avvalo o‘yinchining gollari va uzatmalarini ko‘rishni istashlari normal holat. Biroq Vitinya doim ham gollarda ishtirok etmasligi mumkin, u doimo to‘p bilan ajoyib ishlarni bajaradi. U uzoq masofaga uzatmalarda, to‘pni yo‘qotish zarurligini ancha yaxshi his qila oladi. Hozir u tajribali yarim himoyachiga aylangan. U o‘yinlarda to‘pni eng ko‘p jamoaga qaytaradi. Ajoyib texnologiya bilan birgalikda bu uni maydondagi barcha jarayonlarni boshqarishga qodir qiladi.
O‘tgan mavsumni juda muvaffaqiyatli o‘tkazgan futbolchi bir vaqtning o‘zida bir nechta top-klublar qiziqishi doirasiga tushgan. "Manchester Yunayted" va "Arsenal" kabi jamoalarga shunday futbolchi kerak.
Uning shartnomasida tovon puli 34 million funtni tashkil etadi - bu ingliz klublari uchun tabiiyki, hamyonbop narx emas.
Ishonch bilan aytishimiz mumkinki, bu miqdor "Portu" Vitinyani sotadigan narx bo‘lib tugaydi. Klub prezidenti Pintu de Kostaning aytishicha, "ajdarlar" allaqachon yarim himoyachi bo‘yicha taklif olgan, biroq uni rad etgan. Bu tovon pulining belgilangan qiymatidan kam bo‘lganligini anglatadi. "Portu" uni arzonga sotmoqchi emas.
“Yunayted”ning yangi rahbari Erik Ten Xag birinchi navbatda, “Barselona” yarim himoyachisi Frenki de Yongni asosiy rejaga kiritgan. Agar jamoa de Yongni qo‘lga kiritishga muvaffaq bo‘lsa, Vitinyaga qiziqish bo‘lmaydi.
"Arsenal" ushbu yarim himoyachiga qiziqish borasida juda sekin va o‘ychan tempda ketmoqda. Xuddi shu ta’rif moliyaviy jihatdan yaxshi imkoniyatga ega "Nyukasl"ga ham tegishli. "Bavariya" va "Liverpul" Vitinyaga bo‘lgan qiziqishlarini aniq taklifga aylantira olmadi. "Barselona"ning qiziqishi jiddiyroq edi, ammo kataloniyaliklarning moliyaviy cheklovlari portugaliyalikni sotib olishga imkon bermasligi mumkin.
Bunday sharoitda Vitinya uchun kelgusi faoliyatini davom ettirishi mumkin bo‘lgan joy - "PSJ". Bu borada parijliklar boshqalarga qaraganda ancha oldinga siljishdi. Klubda transfer uchun barcha hujjatlar, shuningdek, Vitinyani tibbiy ko‘rikdan o‘tkazish shartlari allaqachon tayyorlab qo‘yilgan. Parijliklar uchun pul muammo emasligi aniq. Ushbu portugaliyalikning xaridi Leonardo o‘rniga kelgan "PSJ"ning yangi rahbari Luis Kampos uchun shaxsan muhim. Aytishlaricha, u portugaliyalik yarim himoyachini birinchi kelishuvidayoq Parijga olib kelmoqchi.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
Қаҳрамон Асланов
