Mana, yevroarenaning bosh turnirida yangi mavsum saralashi asta-sekin sur’at olmoqda.
Lekin bugun hozirgi o‘yinlar emas, balki tarix haqida gaplashamiz. Futbolda aniq tushuncha bor - g‘alaba kuchli tomonga nasib etadi. «Ko‘hna qit’a» klub futbolining eng nufuzli turniri yaqin o‘tmishiga nazar solsak, aksariyat mavsumlarda eng kuchli va favorit sanalgan ishtirokchilar yaxshi natija ko‘rsatishgan. Shuning barobarida o‘z mamlakatida chempionlikka erishmagan klublarning nomdor chempionlarni tez-tez mahv etishi oddiy holatga aylandi so‘nggi yillarda. Bunga avvalo, davr taqozosi bilan turnir formati kengaytirilgani yo‘l ochdi, albatta.
№ 10. «Nyukasl» - «Barselona» - 3:2 (mavsum-1997|1998). 1997 yili tashkilotchilar nufuzli musobaqaning 40 yillik an’anasini buzishdi va chempionlikka erishmagan klublarga ham yo‘l ochishdi. Aniqrog‘i, o‘sha mavsum kuchli milliy ligalarda 2-o‘rinni band etgan 8ta jamoaga ham CHLda qatnashish huquqi berildi. Shu tariqa «Nyukasl» va «Sporting» CHLda gol quvonchini tuygan ilk nochempion ishtirokchilarga aylandi. «Qarg‘alar» esa Faustino Asprilya 49 daqiqa ichida qayd etgan «xet-trik» evaziga «Barselona» ustidan tarixiy g‘alabani nishonlab, butun yevrofutbolni larzaga solishdi.
№ 9. «Dinamo» K. - «Real» - 2:0 (mavsum-1998|1999). «Dinamochilar» garchi yuksak cho‘qqini ko‘zlamagan bo‘lsalarda, o‘sha mavsum «shalpangquloq» kubok sari dalil qadam bosishdi. Ukraina klubi yarim final sari yurishida o‘ta mazmunli o‘yin ko‘rsatgani - ayni haqiqat. Lekin CHLning amaldagi g‘olibiga qarshi chorak final dovonida ko‘p narsani marhum Valeriy Lobanovskiyga xos taktik donolik hal qilgandi.
№ 8. «Deportivo» - «Milan» - 4:0 (mavsum-2003|2004). «Rossonerlar» 2004 yili chorak finalda «Deportivo» to‘sig‘idan o‘tolmadilar, vaholanki, ular dastlabki o‘yinni 4:1 hisobida o‘z foydalariga hal etib, Galisiyaga mutlaqo xotirjam yo‘l olgandilar. Chunonchi, bunga qadar nufuzli turnir tarixida 3ta gol farqini yo‘qqa chiqarish biror jamoaga nasib etmagandi. Keyin butun Yevropa «Riasor»da qudratli «Milan» qanday qilib 4ta javobsiz gol qo‘yib yuborganini tushunmay qoldi.
№ 7. «Malyorka» - «Arsenal» - 1:0 (mavsum-2001|2002). Xalqaro musobaqalarni mag‘lubiyat bilan boshlashga odatlanmagan «Arsenal» turnir debyutanti «Malyorka» oldida ojiz qoldi. To‘g‘ri, o‘sha bahsda Eshli Koulning bitta vaziyatda penaltiga sababchi bo‘lgani va maydondan chetlatilgani hal qiluvchi omilga aylangan edi. «To‘pchilar» Afinada «Panatinaikos»ga ham imkoniyatni boy berishgach, Arsen Venger o‘ta qiyin vaziyatga tushdi. Faqat londonliklar dekabrda «Xayberi»dagi javob o‘yinida Ispaniya klubini 3:1 hisobida mahv etish evaziga nisbatan yengil tuyulgan guruhdan chiqishdi.
№ 6. «Seltik» - «Barselona» - 2:1 (mavsum-2012|2013). «Seltik Park» CHLga ko‘p marta o‘ta jo‘shqin oqshomlarni tortiq etgan, lekin mavsum-2012|2013da kuzatilgani alohida o‘rin tutadi. Nil Lennon shogirdlari o‘shanda Lionel Messi va uning jamoadoshlarini «sehr-lab» qo‘yishdi, go‘yo. Kataloniya klubining to‘p nazorati bo‘yicha atigi 16,4 foizlik natija qayd etganiga ishonish qiyin. Shotlandiya jamoasi ushbu g‘alaba ortidan nimchorak finalga chiqdi, ammo bu dovonda «Yuventus»ga hech qanday qarshilik ko‘rsatolmadi - 0:5 (umumiy hisob).
№ 5. «Barselona» - «Dinamo» K. - 0:4 (mavsum-1997|1998). Ukraina futboli afsonasi Valeriy Lobanovskiy o‘sha yillar «Dinamo»ni yevrostandartlar darajasiga ko‘targandi. Ukrainaliklar oktyabr oyida Kiyevda kataloniyaliklarni 3:0 hisobida yengishganida ham, «Kamp Nou» ortiqcha tashvishlanmadi. Harqalay, Lui van Gal jamoasi javob bahsida yanada yirikroq mag‘lubiyatga duchor bo‘lishini xayoliga ham keltirgan emasdi. Amalda Andrey Shevchenko birinchi bo‘limning o‘zida «xet-trik» rasmiylashtirdi, Valeriy Vasilyevich esa tanaffusdan keyin jamoasining 4-golini xotirjam qarshi oldi.
№ 4. «Lill» - «MYU» - 1:0 (mavsum-2005|2006). «Stad de Frans»da ko‘pchilik yaxshi tanimaydigan qandaydir «Lill»dan qabul qilib olingan mag‘lubiyat alami «qizil iblislar»ni guruh bosqichi yakuniga qadar azoblagani rost. Eng qizig‘i, Fransiya klubi guruh bosqichida boshqa gol urgani yo‘q, ammo shu yagona gol unga kvartetda «MYU»dan yuqoriroq o‘rinni band etib, kurashni UYEFA kubogida davom ettirish huquqini berdi.
№ 3. «Brondbyu» - «Bavariya» - 2:1 (mavsum-1998|1999). «Bavariya»ning yurakni ezib yuboradigan o‘sha yevromavsumi vaqt o‘tishi bilan qoyilmaqom simmetriyaga aylandi. Deylik, finalning so‘nggi lahzalarida Ole-Gunnar Sulsher urgan gol va «MYU»ning sehrli g‘alabasi myunxenliklarga hamon tinchlik bermayotgandir... Kopengagendagi o‘yinga to‘xtalsak, aslida hammasi mehmonlar uchun risoladagidek ketayotgandi. Biroq daniyaliklar 88 va 89-daqiqalarda 2ta gol urish asnosida g‘alabani bavariyaliklardan yulqib olishdi, shuningdek, Aleks Fergyusonga kelajak uchun ajoyib ssenariy tortiq etishdi.
№ 2. «Inter» - «Arsenal» - 1:5 (mavsum-2003|2004). 2003 yilning kuzida yuz bergan voqealar Arsen Venger uchun yechimi yo‘q muammoga aylangandi. Zero, ichki musobaqalarda 49ta o‘yindan iborat mag‘lubiyatsiz seriyani boshlagan jamoa yevrokubokda omadsizlikka yuz tutdi. Xususan, «Xayberi»ga tashrif buyurgan «Inter» 3:0 hisobida ustun kelib, valsga tushdi, hatto «Lokomotiv» ham «kanonirlar»dan ochko tortib oldi, Kiyev «Dinamo»si esa Yens Lemann maydon markazida ko‘rsatgan «hunar»dan foydalanib, 2:1 hisobida zafar quchdi. Shu asnoda Venger jamoasi jadval tubiga tushdi. Ikkinchi davrada esa Eshli Koul «Xayberi»da «Dinamo» darvozasiga g‘alaba golini urgach, «Arsenal» junbushga keldi. «Juzeppe Meassa»da urilgan 5ta gol esa «to‘pchilar»ni nimchorak final sari yetakladi, yana Yevropani boshi berk ko‘chaga kiritib qo‘ydi.
№ 1. «Monako» - «Real» - 3:1 (mavsum-2003|2004). Qit’a giganti bo‘lishning yomon tomoni shuki, u goh-gohi tekis joyda ham halokatli umidsizlikka duch keladi. «Real» uchun 2005 yilgi chorak finalda kuzatilgan 1:3dan kuchliroq umidsizlik holati yuz bermagan. Chunonchi, «Madrid» javob o‘yini tanaffusiga 1 daqiqa qolgan pallada ham umumiy - 5:2 hisobida oldinda borgandi. «Monako» qolgan vaqtda aynan «Qirollik klubi»dan ijara kelishuvi asosida olingan Fernando Moryentes faolligi bilan hayratomuz hujumlar uyushtirdi. Yakunda Lyudovik Jyuli «dubl» qayd etish asnosida bosh qahramonga aylandi, umumiy hisob esa 5:5ga yetdi. Shu tariqa knyazlik klubi safarda urilgan gollar bo‘yicha ustunlik evaziga CHLning eng sovrindor klubini 10-kubok sari yurishdan to‘xtatdi.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
