Diyego Simeonening «Atletiko»dagi davri davom etmoqda - shartnoma 2026/27 yilgi mavsum oxirigacha uzaytirildi. Bu yerda bir nechta qiziqarli xususiyatlar bor.
1. Maosh miqdori. Bu avvalgisidan pastroqdir (Relevo ma’lumotlariga ko‘ra, bonuslarni hisobga olgan holda yiliga 45 million yevro; pasayish sabablari quyida), ammo baribir murabbiylar orasida eng yuqori ko‘rsatkich. Ikkinchi o‘rinda «Man Siti» (22,7 million yevro) ustozi Pep Gvardiola.
2. Har qanday mavsum yakunida Chempionlar ligasiga yo‘llanmani qo‘lga kirita olmagan taqdirda shartnomani tugatish varianti.
«Atletiko» uchun ko‘p ish qilgan murabbiyning imtiyozlarga ega bo‘lishi normal va mantiqiy holat», - deya tushuntirdi klub prezidenti Enrike Sereso – «Ammo menimcha, barchangiz Diyegoning o‘zi nima istayotganini bilasiz».
Nega dunyoning eng boy klubi bunday maoshlarni to‘lamaydi?
«Atletiko» va Simeone o‘rtasida bog‘liqlik kuchli. 2012 yil yanvarda argentinalik murabbiy madridliklar ustozi sifatida uydagi ilk uchrashuvini o‘tkazdi, 55 ming muxlis o‘z kumirini kutib oldi.
Diyego «Atletiko»da ikki marta o‘ynagan: 1994 yildan 1997 yilgacha va yana 2003 yildan 2005 yilgacha. 1996 yilda u dublga erishdi - chempionlik va Ispaniya kubogi. O‘shandan beri klub uzoq vaqt sovrinlarsiz qolib ketdi.
1996 yilgi chempionlikdan boshlab 2011 yilning dekabrida bosh murabbiylik lavozimiga tayinlangunigacha «Atletiko» 16 nafar murabbiyni almashtirib, har mavsumda o‘rtacha 14 nafar yangi o‘yinchini olib keldi.
Argentinalik murabbiy tayinlanganidan atigi olti oy o‘tib, «Atletiko» Yevropa ligasida g‘olib chiqdi va Simeone mavsumning eng yaxshi murabbiyi deb topildi. O‘shandan beri klub har doim Yevropaning eng kuchlilaridan biri hisoblanib kelingan (ikki marta La Liga chempionligi, ikki marta Chempionlar Ligasi finali). Murabbiy esa olqishlar oldi (u to‘rt marta La Ligada yilning eng yaxshi murabbiyi deb topildi) va munosib maoshga ega bo‘ldi. Argentinalik bosh murabbiylik paytida «Atletiko» 643 o‘yinda jami 381 ta g‘alabaga erishdi (bu borada Diyego Luis Aragonesdan o‘zib ketdi).
Ushbu 12 yil davomida Simeone faqat bir marta ketishga yaqin edi: 2015/16 yilgi Chempionlar ligasi finalidan so‘ng klubning shubhalari tufayli besh yillik shartnoma ikki yilga qisqartirildi (yakunlash muddati 2018 yilga ko‘chirildi). Ammo 2017 yil sentyabr oyida yangi shartnoma - yaxshilangan shartlarda imzolandi.
2019 yilning fevral oyidan beri Simeone dunyodagi eng ko‘p maosh oluvchi futbol murabbiyi hisoblanadi. Simeonening super shartnomasi «Atletiko» byudjetiga qanchalik mos keladi?
La Ligada FPPning ispancha versiyasi o‘n yildan beri amal qiladi - xarajatlar chegarasi (Límite de Coste de Plantilla Deportiva).
Buni ba’zan noto‘g‘ri ish haqi chegarasi deb tushunishadi, lekin qoidalar yanada kengroq: limitga ish haqi (futbolchilar va murabbiylar shtabi), ijtimoiy sug‘urta, jamoaviy va individual bonuslar (naqd pul to‘lovlari, masalan, uy, mashina yoki ta’til), shartnomani buzganlik uchun kompensasiya, agent komissiyalari va transfer amortizasiyasi (o‘yinchining narxini shartnomaning butun uzunligi bo‘ylab teng qatlamda taqsimlash). O‘rinbosarlar jamoasi, akademiya va klubning boshqa bo‘limlari uchun sarflangan xarajatlar ham hisobga olinadi. Shunday qilib, ushbu cheklovlarni «tarkibiy xarajatlar chegaralari» deb atash to‘g‘riroq.
Hisoblash formulasi murakkab: daromadlar (shu jumladan televideniye huquqlari, reklama, chiptalar sotish, transferlar va Yevropa musobaqalaridan prognoz to‘lovlari) o‘tgan mavsumdagi yo‘qotishlar bilan rejalashtirilgan nosport xarajatlari. Klublarning o‘zlari o‘z hisob-kitoblarini ligaga taqdim etadilar, agar kerak bo‘lsa, ularni tuzatadi. Cheklovni talab qilish pullarni to‘liq sarflashni anglatmaydi, asosiysi undan tashqariga chiqmaslikdir.
Umuman olganda, klub qancha ko‘p daromad olsa, shuncha ko‘p sarflashi mumkin. Shunday qilib, biz «Atletiko» chegaralarini ko‘rib chiqamiz va o‘yinchilarning maoshlarini ulardan ayiramiz.
Ko‘rib turganingizdek, «Atletiko» deyarli har doim katta zaxiraga ega edi. 2021/22 yilgi mavsum aniqlik kiritishni talab qiladi: Kovid tufayli «Atletiko» 100 million yevro yo‘qotdi. La Liga klublar bilan yarim yo‘lda uchrashdi: u sanksiyalarni yumshatdi va o‘tgan mavsumdagi yo‘qotishlarning atigi 15 foizini hisobga olishga imkon berdi (ular mavsumdan mavsumga o‘tib borishadi). 2022/23 yilgi mavsumdan boshlab limitning keskin o‘sishi shundan. Klublarning normal tiklanishiga imkon berish uchun bu choralar 2025/2026 yilgi mavsum oxirigacha (bora-bora 22,5 foizgacha ko‘tariladi) amal qiladi.
«Atletiko» pulni qayerdan oladi?
2004 yilda afsonaviy «Atletiko Madrid» prezidenti Xesus Xil vafot etgach, klub boshqaruvi uning o‘g‘illari Migel Xil Marin (aksiyador va bosh direktor) va Enrike Sereso (prezident) qo‘liga o‘tdi.
Xil Marin ko‘chmas mulk sohasida ham oilaviy biznesni davom ettirdi va chorvachilikda ham muvaffaqiyatga erishdi. U Ispaniyaning Forbes reytingida 550 million yevro boyligi bilan 171-o‘rinni egallab turibdi.
Sereso juda taniqli ispan kino prodyuseri bo‘lgan va shunday bo‘lib qoladi - uning kapitali hozirda 175 million yevroga baholanmoqda. Tandem darhol birga ishlamadi. 2000 yillarning oxirida ispan matbuoti doimiy ravishda o‘zaro antipatiya haqida yozardi: har biri qasddan boshqasining qarorlariga zid bo‘lgan qarorlar qabul qildi.
Natija: murabbiylik iste’folari, unvonlar yo‘qligi, 2011 yil iyun holatiga ko‘ra qarzlarning 514 million yevrogacha chiqishi, shundan 117 millioni soliq organlariga, 52 millioni xodimlarga to‘g‘ri keladi. Ammo Simeonening taklifi tiklanishga hissa qo‘shdi - klub nafaqat natijalarini, balki moliyaviy ahvolini ham yaxshiladi. 2012 yildan beri «Atletiko Madrid» faqatgina UYEFA musobaqalaridan tushgan to‘g‘ridan-to‘g‘ri daromaddan 700 million yevro ishlab olgan. Klub bir vaqtning o‘zida boshqa manbalarni qidirdi - masalan, tashqi investisiyalar hisobiga kapitalni oshirdi.
Shunday qilib, 2015 yilda 45 million yevro sarmoya evaziga aksiyalarning 20 foizi diversifikasiyalangan (ko‘chmas mulkdan ko‘ngilochar sohaga) Xitoyning Wanda Group konglomerati biznesmeni Van Szyanlinga o‘tkazildi. 25 milliard yevrodan ortiq boylik bilan u Xitoyning eng boy odami edi. Klubning uy stadioni besh yil davomida (2022 yil iyunigacha) Wanda Metropolitano deb nomlangan.
2018 yilning fevralida xitoyliklar isroillik milliarder Idan Oferning fondiga 17 foiz aksiyalarini bir qiziq shart bilan sotishdi – bu ulushni saqlab qolish uchun klubga sarmoya kiritishni davom ettirish kerak (masalan, 58 mln. yevro 2021 yilda). Quantum Pacific Group hozirda aksiyalarning 32 foiziga egalik qiladi.
Forbes ma’lumotlariga ko‘ra, «Atletiko» 2021/22 yilgi mavsumda rekord darajadagi daromadga erishdi - 416,2 million yevro. Global Data hisobotiga ko‘ra, o‘tgan mavsumda hamkorlar «Atletiko Madrid» byudjetini 107 million yevroga to‘ldirishdi. Klub jamoa xarajatlarini faol ravishda pasaytirmoqda. Antuan Grizmann (yiliga 12,5 million yevrogacha) va Toma Lemar (3,25 milliongacha) yuqori maosh oladi. Yozgi transferning umumiy summasi plyus 57,3 million yevroni tashkil qiladi.
Sapology ma’lumotlariga ko‘ra, «Atletiko Madrid»ning ish haqi fondi hali ham ajoyib - 145,6 million yevroni tashkil qiladi. Bir tomondan, u «Real Madrid» (282,6 million) va «Barselona» (204,7 million) klublaridan ancha past bo‘lsa, ikkinchi tomondan, «Sevilya» (77,8 million) va «Atletik» (49,6 million) klublaridan ancha ko‘p. «Atletiko» rahbarlari keyingi mavsum uchun yana bir tarkibni tozalashni taxmin qilishmoqda. Simeone ham maoshini pasaytirishga rozi. Marca xabariga ko‘ra, murabbiy «Atletiko»ning iqtisodiy qayta tashkil etilishiga xayrixoh bo‘lgan va maoshning kamayishi tufayli muzokaralarda hech qanday tortishuv bo‘lmagan.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
