Uning katta futboldan ketishi avvaldan ma’lum edi...
41 yoshda talab darajasida to‘p surish oson emas. Bu o‘z-o‘zidan tushunarli hol bo‘lsada, asrimizning eng mohir darvozabonlaridan biri endi maydonga tushmasligiga ko‘nikish qiyin.
Xayrlashuv benefisi
41 yoshda ham Klaudio Bravo ishonchli to‘p sura olishini Amerika Kubogi turniridagi o‘yinlari yaqqol ko‘rsatib berdi. To‘g‘ri, Chili terma jamoasi guruhdan chiqa olmadi. Biroq Bravo 3ta uchrashuvda atigi bir marta, jahon chempioni bo‘lmish Argentinaga qarshi bahsning 88-daqiqasida o‘z darvozasidan to‘p olib chiqqandi. Jamoadoshlari birorta gol ura olmaganlariga faxriy darvozabon aybdor emas. O‘sha o‘yinda Klaudio 8 marta jamoani muqarrar goldan qutqarib qolgan va Bravo («Ofarin», «barakalla» ma’nolarini beradi) familiyasiga mos ekanligini isbotlagandi.
Sharhlovchilar fikricha, Bravo faoliyatini davom ettirishi, «Betis»da zaxira darvozaboni maqomida yurib, terma jamoa o‘yinlarida ishtirok etishi mumkin edi. Biroq futbolchi o‘zgacha qarorga keldi: «Men professional futboldan ketyapman - bu oila doirasida rosa o‘ylab, keyin qabul qilingan aqlli qaror. Hayotimdagi muhim bosqichni yakunlash vaqti keldi. Professional futboldagi 23 yillik faoliyatim uchun ota,onam, aka-ukalarim, rafiqam va 4 nafar farzandlarimga minnatdorchilik bildirishni istayman. Ular tufayli samarali va sarguzashtlarga boy davrni o‘tkazdim».
22ta sovrin! Ular orasida YECHL g‘olibligi, KJCHdagi zafar, Yevropa Superkubogi, 2ta Amerika Kubogi, 2ta Ispaniya chempionligi, Angliya chempionligi, milliy kuboklar komplekti bor. Shaxsiy sovrinlari orasidagi 2ta - Segunda va La Ligadagi Samora kuboklari.
«Sosyedad»dagi moslashish va «Barselona»dagi yuksalish
Klaudio faoliyatidagi eng uzoq davr «Real Sosyedad» klubida o‘tdi. U yerdagi 8 yilning 3 yili Segundaga sarflandi. Albatta, mashhurlik va nufuzga Bravo Chilining «Kolo-Kolo» klubida erishgandi. Lekin ko‘pchilik qit’adoshlari kabi, u ham Yevropada dong taratishni istardi. Nomdor jamoadan taklif tushishiga umid yo‘q, «Sosyedad» esa maqbul variant edi.
San-Sebastyanda Klaudio turli holatlarni - Asyer Riyesgoning soyasida o‘tirish, La Ligani tark etish va 3 yillik elitaga qaytish davrini boshdan kechirdi. Lekin kayfiyatni ko‘taradigan voqealar ham yo‘q emasdi - Samora Kubogi, elitaga qaytgani, jarima zarbasidan gol urgani. Bravo o‘z nufuzini tasdiqlashdan tashqari, ancha oshirib olishga ham ulgurdi. Natijada darvozabon Valdes bilan xayrlashishga qaror qilgan «Barselona» safidan joy oldi. Hatto uning faxriylar yoshida ekanligi ham kelishuvga xalal bermadi. O‘shanda Klaudio 31ga chiqqandi, uning JCH-2014dagi ishonchli ishtiroki esa tanlovning to‘g‘ri ekanligini tasdiqladi.
Bravoning «Barselona»dagi debyuti ham fantastik ko‘rinish oldi. Dastlabki 8ta o‘yinda darvozabon birorta to‘p o‘tkazmadi. Uning darvozasiga faqat «Real» El Klasiko bahsida yo‘l topa oldi. Ronalduning 11 metrli zarbasi 754 daqiqalik «quruq» seriyaga nuqta qo‘ydi, o‘yin esa «Barsa»ning 1:3 hisobidagi mag‘lubiyati bilan yakunlandi.
Biroq mag‘lubiyat Kataloniya grandining chempion bo‘lishiga to‘siq bo‘la olmadi. Klaudio 37ta uchrashuvda 19 marta o‘z darvozasidan to‘p olib chiqdi. Bu La Liga tarixidagi ikkinchi eng yaxshi ko‘rsatkich (0,51) edi. Undan avval «Deportivo» posboni Fransisko Lianyo 1992|93 yillar mavsumida yaxshiroq (0,47) natijaga erishgandi. O‘sha mavsumda «Barselona» Ispaniya Kubogi va YECHL Kubogini ham qo‘lga kiritdi. To‘g‘ri, xalqaro musobaqada darvozani Mark-Andre ter Shtegen qo‘riqlagandi, kataloniyaliklar bu muvaffaqiyatni 2014 yil yozida ham takrorladilar. Germaniyalik kasbdoshini Bravo xavotir bilan qarshi oldi. Chunki Luis Enrikening Bundestim darvozabonini olib kelishini o‘ziga nisbatan ishonchsizlik sifatida qabul qilgandi. Biroq chililik posbon o‘z o‘rnini osonlikcha berib qo‘ymadi. 2015|16 yillar mavsumida asosan u maydonga tushdi, undan 9 yoshga kichik bo‘lgan ter Shtegen esa zaxirada o‘tirdi.
Orzuga zid transfer
Biroq yozda «Barselona» bilan Bravo o‘rtasidagi roman kutilmaganda, chempionat startidan keyin nihoyasiga yetdi. Chililik posbonni «Manchester Siti»ga sotib yuborishdi. Tashabbus Xosep Gvardioladan chiqqandi. Klaudio esa yangi jamoada ishi yurishmasligini sezgandek, ketishni istamadi. Biroq u paytda g‘isht qolipdan ko‘chib bo‘lgandi. «Barsa» Bravoni 25 mln. yevroga almashtirdi.
Manchesterdagi ishtirokini mankunian derbisida boshlagan posbon o‘zini o‘ta noqulay his etgandi. Garchi, «Old Trafford»dan «Siti» g‘alaba (2:1) bilan qaytgan bo‘lsada, Bravo o‘yinni asabiy ruhiyatda o‘tkazgan, ko‘plab xatolarga yo‘l qo‘ygandi. Biroq Gvardiola uni maqtovlarga ko‘mib tashladi.
Bravo faoliyatida raqiblari uning darvozasini ishg‘ol etgan o‘yinlar ham ko‘p bo‘ldi. YECHL doirasida «Kamp Nou»ga qaytishi ham omadsiz yakunlandi. 0:1 hisobidagi o‘yin chog‘ida Klaudio jarima maydonchasi tashqarisida qo‘l bilan o‘ynab, maydondan chetlatildi, uning o‘rnini egallagan Villi Kabalyero esa yana 3ta to‘p o‘tkazib yubordi. Keyinchalik Bravo Kabalyeroga raqobatni boy berdi va zaxiradan joy oldi.
Yangi mavsumda «shaharliklar» Edersonni xarid qilishgach, muntazam ravishda maydonga tushishga odatlanib qolgan Bravo o‘rindiqqa mixlangandek «dembel»ni kutishga majbur bo‘ldi. Nihoyat, 3 yildan keyin u 37 yoshida erkin agent maqomini oldi. Bunday vaziyatda ko‘pchilik qo‘lqopini mixga iladi.
Lekin Klaudio Ispaniyaga qaytdi va «Betis»da to‘p sura boshladi. Faqat 4 mavsumning dastlabkisida u asosiy darvozabon vazifasini bajardi, qolganlarida kasbdoshining o‘yinlariga tomoshabin bo‘ldi. Yoshi esa o‘tib borardi, bir yoqda jarohatlar. Shunday bo‘lsada, posbon xayrlashishga oshiqmadi. Go‘yo Amerika Kubogini kutayotgandek. Oxir-oqibat, aynan shu turnir yorqin o‘ynadi va o‘z faoliyatiga chiroyli yakun yasadi.
Bravoning «Siti»dagi omadsizligi unutilib ketadi, «Barselona» va Chili terma jamoasidagi porloq o‘yinlarini esa, muxlislar ancha vaqtgacha eslab yurishadi.
MUHAMMADSODIQ tayyorladi
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
