Futbolda ham xuddi hayotdagiday o‘z adolatsizliklari bor. Ko‘pincha kutilmagan voqealar sabab top-futbolchi faoliyatining eng cho‘qqisi hisoblangan milliy termadagi ishtirokdan mosuvo bo‘ladi. Quyidagi maqola aynan shu haqda.
10. Domeniko Berardi, 22 yoshda. Italiya|«Sassuolo»
O‘ta iqtidorli bo‘lgan qanot yarim himoyachisi 22 yoshidayot «A» seriyasida 50dan ortiq to‘p kiritdi, ammo biror marta ham milliyda to‘p surmagan. Berardining texnik holati ham havas qilarli darajada, shuningdek, ajoyib tezlik hamda zarbaga ham ega va bu fazilatlarini «Sassuolo» tarkibida doimiy ravishda ko‘rsatib kelmoqda. Bundan tashqari, u Italiyaning U-19 va U-21 termalarida doimiy ravishda ishtirok etib kelgan, jamoa yetakchisi hisoblangan. Antonio Konte ilk bor Berardini Italiya termasiga 2015 yilda - YECH doirasida Ozarbayjon va Norvegiyaga qarshi saralash bahslari oldidan chaqirgandi, biroq aynan o‘shanda Domeniko jarohat olgan va bu ko‘ngilsizlik uning terma jamoasidagi debyutiga to‘sqinlik qilgandi.
9. Xese Rodriges, 24 yoshda. Ispaniya|«Las-Palmas»,
Madridning «Real» jamoasi tarbiyalanuvchisi hech qachon qadrli jamoasining asosiy tarkibi o‘yinchisi bo‘lmagan, biroq «qaymoqranglilar» sharafini 100 bahsda himoya qilib, golQpas tizimida 34 ball egasi bo‘lishga ulgurgan. Yosh futbolchining iqtidori PSJ e’tiboridan chetda qolmadi va klub yosh iqtidor uchun 25 million yevroning bahridan kechdi. Biroq futbolchi bildirilgan ishonchni oqlay olmadi. Balki Xesening top-klub asosiy tarkibidan o‘rin olabilmagani uni milliyga chaqirilishiga to‘sqinlik qilayotgandir, ammo bu narsa Xeseni Ispaniya yoshlar termasiga chaqiruv olishiga to‘g‘anoq bo‘lolmaganligini ham unutmaslik kerak. «Las-Palmas»ga «ko‘chib o‘tgani»dan so‘ng, Xese asosiy tarkibdan muqim joy oldi va o‘zini yaxshi tomondan ko‘rsata boshladi, uning qanotlardagi ajoyib o‘yini, tezligi barchaning tiliga tushdi. Agar u maydonda doimiy ravishda shunday o‘yin ko‘rsata olsa, Xulen Lopetegi boshqaruvidagi milliy terma jamoaga chaqiruv olishi aniq, boisi aynan shu murabbiy qo‘li ostida Xese U-19lar orasida YECH-2012 g‘olibi bo‘libgina qolmay, turnirning eng yaxshi bombardiriga aylangandi.
8. Gabriel Paulista, 26 yoshda. Braziliya|«Arsenal»
Markaziy himoyachi Yevropada o‘zining to‘rtinchi mavsumini o‘tkazyapti, ammo hozircha o‘z iqtidori bilan Braziliya termasi murabbiylarini lol qoldira bilganicha yo‘q. Xolis turib aytganda, Karlos Dunga 2015 yili uni bir necha bor termaga chaqirgandi, biroq ish maydonga tushishgacha borib yetmagan. Balki, terma safida Tyago Silva, David Luiz, Markinyos va markaziy himoyada to‘p suruvchi boshqa taniqli futbolchilarning borligi Gabrielga milliyning asosiy tarkibidan o‘rin olishiga to‘sqinlik qilayotgandir.
7. Fransis Koklen, 25 yoshda. Fransiya|«Arsenal»
«Arsenal»ning tayanch yarim himoyachisi mana uch mavsumdirki Arsen Venger uchun muhim figura hisoblanadi, ammo Didye Desham hozircha Koklendagi iqtidorni ko‘ra bilganicha yo‘q. Fransuz shu kungacha Fransiyaning 17 yoshdan 21 yoshgacha bo‘lgan termalari safida maydonga tushishga ulgurdi, lekin mamlakatning birinchi termasi libosini kiyish unga armon bo‘lib qolyapti. Balki ushbu pozisiyada raqobatning kuchliligi va Koklen bu to‘siqdan o‘tishni uddalolmayotgani bunga sababdir. Koklen hozir 26 yoshdaligini e’tiborga olsak u hali birinchi termaga chaqiruv olishi mumkin, buning uchun esa «Arsenal» tarkibidagi stabil o‘yinni davom ettirish lozim.
6. Villi Kabalyero, 35 yoshda. Argentina|«Manchester Siti»
Argentina termasida ko‘p yillardan beri haqiqatan ham 1-raqamga mosligini isbotlay oladigan yulduz darajasidagi darvozabon yo‘q. Shunga qaramay, nima uchun hanuzgacha Villi Kabalyero milliy terma jamoa libosini kiyishga munosib deb topilmagani hayratlanarli. Yevropadagi uzoq yillik faoliyati, yoshlar termasi safida JCH-2001dagi g‘alaba, Olimpiada-2004dagi oltin ham unga bu huquqni bermadi. 2005 yili uni Xose Pekerman termaga jalb qilgan va Kabalyero zahiradagi posbon sifatida Konfederasiyalar Kubogida ishtirok etib kumush medalni qo‘lga kiritgan bo‘lsa-da, maydonda ko‘rinmagandi. Keyingi chaqiruv 2014 yilda - milliyni Xerard Martino boshqarayotgan paytga to‘g‘ri keldi. O‘shanda ikkita o‘rtoqlik o‘yini o‘tkazildi, ammo bu ko‘rik Kabalyero uchun zahira o‘rindig‘ini tomosha qilish bilan nihoyasiga yetdi, xolos. Eng ajablanarlisi, Kabalyeroning milliydagi karyerasi umuman muvaffaqiyatsiz kechdi, aslida esa u «Malaga» va «Manchester Siti» darvozalarini muneosib qo‘riqlagandi.
5. Fernando, 29 yoshda. Braziliya|«Manchester Siti»
Termaga chaqiruv olmagan «Manchester Siti»ning yana bir futbolchisi. «Portu» va «Siti»da bir talay sovrinlarni qo‘lga kiritgan bo‘lsa-da, Fernando ham milliyga jalb qilinmadi. Futbolchi 2013 yildayoq bu masalada shunday degandi: «Men Braziliya termasi safida maydonga tushishni orzu qilaman, mahalliylashtirish masalasidagi takliflarga esa aslo rozi bo‘lmayman». Shunga qaramay, Portugaliya fuqaroligini olgach, Fernando bir yildan so‘ng o‘z agenti yordamida FIFAga murojaat qilib, Portugaliya termasi safida maydonga tushishga ruxsat berilishini so‘radi. Ammo Fernando Braziliya U-20da maydonga tushgani e’tiborga olinib, FIFA rad javobini berdi. Endigina 29 bahorni qarshilagan futbolchi uchun milliy terma libosi hamon orzu bo‘lib qolmoqda.
4. Stiven N`Zonzi, 28 yoshda. Kongo|Fransiya|«Sevilya»
N`Zonzining milliy terma safiga chaqirilmasligi voqeasi murakkabroq. 2009 yili u 21 yoshgacha bo‘lgan Fransiya milliy termasiga chaqirildi va 6 bahsda maydonga tushdi. Ammo APLdagi munosib ishtirokka qaramay, birinchi jamoaga chaqiruv hamon kelavermasdi. 2011 yilda esa, ota tomondan kongolik bo‘lgan futbolchi bilan mazkur mamlakat vakillari muzokaraga kirishishdi. Umuman olganda, N`Zonzi ushbu yurt sharafini himoya qilish uchun maydonga tushishga qarshi emasdi-yu, Kongo futbol federasiyasidagi ma’muriy muammolarga bog‘liq bir talay masalalarning ijobiy yechimi tarafdori edi. Shu boisdan ham u ushbu yurt futboli mutasaddilariga Kongo milliy terma jamoasi libosida maydonga tushishga tayyorligini, ammo ba’zi masalalarda kelishib olish lozimligini aytdi. 2012 yili N`Zonzi Kongodan yana taklif oldi va bu safar ham unga qat’iy rad javobini qaytardi. Angliyada 5 yil yashagan Stiven ushbu davlat milliy termasi libosida maydonga tushish haqida ham o‘yladi va shu maqsadda AFga murojaat ham qildi. Ammo xuddi Fernando bilan bo‘lganiday rad javobini oldi: Fransiya yoshlar termasida o‘ynagani bois, Stiven Angliya sharafini maydonda himoya qilish huquqiga ega emas.
3. Markos Alonso, 26 yoshda. Ispaniya|«Chelsi»
Madridning «Real» klubi tarbiyalanuvchisi katta yoshdagi futbol karyerasini Angliya va Italiyada o‘tkazdi. «Fiorentina» safida yuqori darajada to‘p surdi, keyinroq Antonio Konte tizimidagi «Chelsi»ga moslasha bildi. Terma jamoa masalasida esa bu futbolchi Ispaniya U-19 libosida 4 bor maydonga tushgani bilan maqtana oladi, xolos. Ispaniya termasi bosh murabbiyi Xulen Lopetegi nima uchun Markos termaga jalb qilinmayotgani haqidagi savolga standart javoblarni aytish bilan cheklandi: «Alonso chindan ham «Chelsi»da o‘zini ko‘rsata olyapti va biz uni kuzatib bormoqdamiz». Markos chindan ham murabbiy e’tiboridaga o‘xshaydi va tez orada milliydan chaqiruv olsa ajabmas.
2. Kevin Trapp, 26 yoshda. Germaniya|«PSJ»
Juda kuchli bo‘lgan bu posbon Manuel Noyer dahosi qurboni bo‘lganga o‘xshaydi. Zero, u bir necha bor Yoaxim Lev jamoasiga chaqirildi, ammo hozircha hatto o‘rtoqlik uchrashuvida ham maydonga tushirilmadi. Trapp oliy darajadagi posbon ekanligiga shubha yo‘q va hamma gap bu pozisiyada raqobat kuchliligidan. Axir Noyerdan tashqari bu o‘ringa Ter-SHtegen, Bernd Leno va Rene Adler ham da’vogar hisoblanishadi-da. Germaniyaning Angliya va Ozarbayjon termalariga qarshi bahsga esa Trapp chaqirilmagandi, lekin Noyerning kutilmaganda jarohat olishi «PSJ» posboniga qo‘l keldi.
1. Suso, 23 yoshda. Ispaniya|«Milan»
Bugungi «Milan»ning asosiy yulduzi «A» seriyasining joriy mavsumida oliy darajadagi o‘yin namo-yish qilmoqda. Susoning o‘yin uslubi esa Aryen Robbenni yodga solmoqda - hujumning o‘ng qanotidan markazga ko‘chish, ajoyib va aniq zarbalar. Qishda u «Milan»ga «Yuventus»ni mag‘lubiyatga uchratib, Italiya superkubogini yutib olishda yordam berdi. Butun mavsum davomida o‘z formasini saqlab qolish alal-oqibat bu futbolchiga uzoq kutgani - milliy termaga chaqiruv bilan nihoyasiga yetishi mumkin edi. Ammo kutilmaganda olingan jarohat bunga yo‘l qo‘ymadi. 17 yoshdan 21 yoshgacha bo‘lgan termalar safida to‘p surgan Suso o‘z o‘yini bilan mamlakat birinchi jamoasida to‘p surishga munosibligini allaqachon isbotlagan. Bunday deyishga asos ham borday - axir termani Xulen Lopetegi boshqarmoqda va aynan shu murabbiy qo‘l ostida Suso doimiy ravishda U-19 dan U-21 termalarda maydonga tushgan. Birga yoshlar o‘rtasidagi CHE-2012da zafar quchgandi.
Al-G‘arafa
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
