Jahon bo‘ylab 30 millionga yaqin qiz va ayollar futbol o‘ynashadi. Lekin eng yuqori cho‘qqiga chiqish aynan unga nasib qilgan. Uning ismi Marta Viyeyra da Silva. Bir necha bor jahonning eng yaxshi ayol futbolchisi bo‘lgan. U 1986 yili tug‘ilgan, ya’ni Braziliyada ayollarning futbol o‘ynashini taqiqlovchi qonun bekor qilinganidan yetti yil o‘tib. 1979 yili qonun bekor qilinganidan so‘ng afsonaviy Pele mahalliy gazetalardan biriga bergan intervyusida «Futbol ayollar uchun xobbi bo‘lishi mumkin, ammo ular hech qachon sportning bu turi bilan professional tarzda shug‘ullanishmaydi», degandi. O‘shanda futbol qiroli yillar o‘tib vatandoshini «yubkali Pele» deb atashlarini xayoliga ham keltirmagan bo‘lsa kerak. Yaqinda Marta FIFAning rasmiy saytiga intervyu berib, jurnalistlarning savollariga javob qaytardi.
- Marta, bir necha bor jahonning eng yaxshi ayol futbolchisi bo‘lgansiz. Taassurotlar qanday?
- Juda xursandman. Lekin bu sovrin men uchun qanalik mas’uliyatli ekanligini ham tushunaman. Futbolda izlanishda davom etishim kerak.
- Kolleksiyangizda sovrinlar uchun yana joy bormi?
- Albatta! Kuboklar va boshqa sovrinlar uchun hamisha joy topiladi. Kollej jamoasi safida qo‘lga kiritgan birinchi medalimni hozirgacha ko‘rinadigan joyda saqlayman. Kuboklar uchun esa alohida «polka» qilishimga to‘g‘ri keladi.
- Siz jiddiy raqibalar - Adu Xegerberg va Jennifer Marojanlarni ortda qoldirdingiz...
- Ha, Ada va Jennifer ajoyib futbolchilar, o‘z klublari uchun ko‘p ishlarni qilishgan. Ular birga o‘ynashadi. Aynan shu jihat ham rivojlanishlarida qo‘l keladi. Shunday futbolchilarni ortda qoldirganim bilan faxrlanaman.
- Futbol jonga tegadigan vaqtlar ham bo‘ladimi?
- Agar shunday holat kuzatilsa, faoliyatimni yakunlayman. Hozircha unday emas. Aks holda, ushbu intervyuni berayotib qaltiramasdim. Eng yaxshi bo‘lishni istamasdim, jamoamning 10-raqamli libosini kiymasdim, ko‘p gollar urmasdim. Futbol hayotimga aylangan. Bu olti yoshimda boshlangan umr yo‘limdir.
- Aynan o‘shanda professional futbolchi bo‘lishni maqsad qilganmisiz?
- Unchalik emas. Shunchaki, qarindoshlarim bilan vaqtimni birga o‘tkazardim va ko‘chada to‘p tepardik.
- Rioga birinchi kelganingizda qanday qiyinchiliklarni boshdan kechirgansiz?
- Endigina 14 yoshda edim. «Vasko da Gama» ko‘rigida bo‘lganman. O‘shanda bu klubda faqatgina U-19 jamoasi bor edi. Agar sinovdan o‘ta olmaganimda, birinchi avtobus bilan o‘z yurtim - Alagoasga yo‘l olardim. Lekin omadim kelib, imtihonlardan o‘tganman va meni qabul qilishgan. O‘shanda Markos ismli do‘stim yordam bergan. Umuman olganda, yaxshi shakllangan ayollar jamoasida o‘ynash va ajoyib shaharda yashashdan xursand edim.
- Sizni kim ilhomlantirgan?
- Bolaligimda qiyinchiliklar bo‘lgan. Shahrimizda yashash og‘ir edi. Buning ustiga, ota-onam ajrashib ketishgan. O‘shanda hali bir yoshga ham to‘lmagandim. Onam to‘rt farzand bilan qolgan. U bizni qo‘lidan kelganicha boqqan. Shunday ekan, meni ilhomlantirgan shaxs sifatida bemalol onamni ko‘rsata olaman. U men havas qiladigan yagona inson!
- Hozirda futboldan tashqari jamoat ishlari bilan ham shug‘ullanasiz...
- Ha, leksiyalar o‘tkazaman va qashshoqlikka, genler tenglikka qarshi kurashaman. Aynan o‘zim jinsiy kamsitishlarni boshimdan o‘tkazganman. Shu bois ham iloji boricha ko‘proq insonlarga yordam berishga harakat qilaman.
- Qiyinchiliklar? Nimani nazarda tutyapsiz?
- Yuqorida aytib o‘tganimdek, 14 yoshimdan buyon professional futboldaman. Lekin o‘shandan bir yil oldin o‘z shahrimda tashkil etilgan turnirda qatnashmoqchi bo‘lganman. Biroq bunga imkon berishmagan. Nima uchunligini bilasizmi? Chunki men qiz bola edim. Shunchaki, bunga tushuna olmaganman.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
