Sadio Mane 1992 yil 10 aprelda Senegalning Manet Sedhiu shahri Bambali qishlog‘ida tug‘ilgan. Uyda butun ulkan oila yashar edi – 10 kishi, shu jumladan bolali amakisi ham Manelar bilan birga yashagan.
Bolaligidan u bo‘sh vaqtlarini futbolga bag‘ishlagan. Uning otasi, mahalliy masjid imomi, o‘g‘lining futbolchi bo‘lishini xohlamagan. Bo‘lajak yulduzning ota-onasi Mane maktabni tugatishi kerak deb hisoblashgan. Ammo, Sadio ko‘pincha futbol uchun darslarni qoldirar edi.
U 15 yoshga to‘lganida, Manening oilasi taslim bo‘lishdi va uni amakisi Dakardagi mahalliy “Generation Foot” futbol akademiyasiga borishiga ruxsat berishdi.
Bu senegalliklar uchun omadli chipta edi. Sadioning oilasi kambag‘al edi, shuning uchun u Dakar akademiyasiga tomosha qilish uchun kelganida, u yirtilib ketgan etiklar, kaltaklangan shortiklar va futbolka kiygan edi. Ammo, bu uning jamoada hech qanday muammosiz bo‘lishiga to‘sqinlik qilmadi. 2009 yilda uni Afrikada faol bo‘lgan fransuz Metz skautlari payqashdi. 17 yoshida u Metz yoshlar jamoasining asosiy to‘purari bo‘lgan va keyingi mavsumda u asosiy tarkibga qo‘shilgan.
Manening orzulari ushaldi
Sadio Manening katta futboldagi rasmiy debyuti 2012 yil 14 yanvar kuni “Mes”ning “Bastiya”ga qarshi o‘yinida bo‘lib o‘tdi.
Sadio ushbu jamoada 22ta o‘yin o‘tkazdi va 2ta gol urdi. Shu tufayli u terma jamoaga chaqiruv oldi. 2012 yilgi transfer mavsumining so‘nggi kunida Sadio Fransiya chempionatini tark etib, Avstriyaning “Red Bull” jamoasiga qo‘shildi. Zalsburg klubi Senegal terma jamoasi futbolchisi uchun 4 million yevro ajratdi va to‘rt yilga shartnoma imzoladi.
“Red Bull” Zalsburgdagi yuksalish
2012 yil 15 sentyabrda u Avstriya chempionatida “Rid”ga qarshi uchrashuvda debyut qildi. 30 sentyabr kuni “Shturm”ga qarshi o‘yinda u karyerasida birinchi marta dubl qayd etdi, shu tufayli uning klubi 3:2 hisobida irodali g‘alabani qo‘lga kiritdi. To‘liq bir oydan so‘ng u “Kalsdorf”ga qarshi (3:1) Avstriya kubogi doirasidagi o‘yinda u xet-trik qayd etdi.
Mavsum oxirigacha u Avstriya chempionatida 16 ta gol urdi. “Red Bull” kumush medallarni qo‘lga kiritdi va “Avstriya”dan 5 ochko ortda qoldi. Jamoa shuningdek, mamlakat Kubogi finaliga qadar etib bordi va u erda “Pashing”ga 1:2 hisobida yutqazdi.
Keyingi mavsumda Senegal yana Zalsburgning hujumdagi asosiy kuchiga aylandi. U mavsumning birinchi o‘yinida gol urdi, unda “Red Bull” “Union St. St. Florian”ni mag‘lub etdi.
2013 yil 22 avgustda futbolchi Yevropa Ligasining to‘rtinchi saralash bosqichida Litvaning “Zalgiris” klubi darvozasini ishg‘ol qildi, va Yevro musobaqalardagi ilk golini urdi.
Chempionatda “Zalsburg” aql bovar qilmaydigan natijalarni ko‘rsatdi va Mane sentyabr oyida 3ta, oktyabrda 4ta, noyabrda 2ta gol urdi. 18 yanvar kuni u “Bavariya”ga qarshi o‘rtoqlik o‘yinida gol va golli uzatmani amalga oshirdi. Ushbu g‘alaba, rasmiy ravishda bo‘lmasa ham, myunxenliklar tomonidan uzoq davom etgan mag‘lubiyatsiz o‘yinlarga nuqta qo‘ydi.
2013/14 yilgi mavsum oxirida Zalsburg Avstriya chempioni bo‘ldi va mamlakat kubogini ham qo‘lga kiritdi. «”Horn”ga qarshi so‘nggi o‘yinda Mane xet-trik qayd etdi va finalning eng yaxshi o‘yinchisi deb topildi.
Mavsumning 36 o‘yinida “Zalsburg” juda ko‘p gol urdi – 112. Mane 33 o‘yin o‘tkazib, 13 gol muallifiga aylandi. 2014 yil yozida Senegal “Vest Xem” va “Suonsi” kabi klublarni egallashga urindi. “Bolg‘achilar” futbolchiga oylik maoshi sezilarli darajada oshgan holda uzoq muddatli shartnoma taklif qilishga tayyor edilar, ammo “Zalsburg” hujumchi uchun taklif qilingan summadan qoniqmadi.
Natijada Mane 2014/15 yilgi mavsumni Avstriya klubida boshladi. U yana mavsumning ochilish uchrashuvida Venaning “Rapid” klubi darvozasiga gol urishga muvaffaq bo‘ldi. Shmidt boshchiligida Sadio markaziy hujumchi sifatida o‘ynay boshladi, ammo bu erda uzoq vaqt davomida o‘z o‘rnini topa olmadi, chunki sentyabr oyida uning “Sautgempton” ga o‘tishi sodir bo‘ldi.
APL ertagi
Mane APLga yo‘l oldi. U 2014 yil 2 sentyabrda “Sautgempton” bilan shartnoma imzolagani ma’lum bo‘ldi. “Janubliklar”ning rasmiy sayti uch yillik shartnoma tuzilganligi to‘g‘risida xabar berdi.
23 sentyabrda Mane “Sautgempton” safida debyut qildi, u Liga kubogi “Arsenal”ga qarshi o‘yinning dastlabki daqiqalaridan maydonda harakat qildi.
To‘rt kundan so‘ng, u APLdagi birinchi o‘yinini QPRga qarshi o‘tkazdi va unda Bertranga golli uzatmani amalga oshirdi. 18 oktyabrda u “Sanderlend” darvozasiga gol urdi, 25 oktyabrda “Stok Siti”ga qarshi qizg‘in bahsda yana bir golga mualliflik qildi.
“Sunthemton”dagi ajoyib harakatlaridan so‘ng Manega APLning ko‘plab grand klublari qiziqish bildira boshladi. Shundan so‘ng Mane o‘ziga qiziqayotgan grand klublardan “Liverpul”ni tanladi.
Eng katta orzu va chempionlik
2016 yil 28 iyunda Sadio 40,7 million yevro evaziga “Liverpul” futbolchisiga aylandi va klub bilan uzoq muddatli shartnoma imzoladi.
Senegal bosh murabbiy Yurgen Kloppni o‘z jamoasida ko‘rishni juda xohladi. U 14 avgust kuni APLning 1-turida “Arsenal”ga qarshi o‘yinda yangi klub tarkibidagi debyutini o‘tkazdi va unda “qizillar” darvozasiga gol kiritib, hisobni ochdi.
2018 yilning qishida u “Liverpul” uchun Chempionlar Ligasi o‘yinida “Portu”ga qarshi birinchi xet-trik qayd etdi. 26 may kuni Chempionlar Ligasi finalida “Real”ga qarshi o‘yinda gol urib, Senegaldan Chempionlar Ligasi finalida gol urgan birinchi futbolchi bo‘ldi. 2018 yil 22 noyabr kuni futbolchi “Liverpul” bilan shartnomasini uzaytirdi. 2019 yil 31 iyulda Mane FIFAning eng yaxshi erkaklar o‘yinchisi sovrini uchun o‘nta nomzod ro‘yxatiga kiritilgan.
Xalqaro martaba
U Senegal terma jamoasida 19 yoshidan beri o‘ynaydi. 2012 yil yozida u Senegal olimpiya terma jamoasining Londondagi o‘yinlar uchun arizasiga kiritilgan. Bu erda u chorak finalda turnirning bo‘lajak g‘olibi Meksika terma jamoasiga yutqazib qo‘ygan. Afrika terma jamoasining to‘rtala o‘yinida ham qatnashdi.
U 2015 yil o‘tkazilgan Afrika kubogiga to‘pig‘idan jarohat olganligi sabab ikkita to‘liq bo‘lmagan o‘yin o‘tkazgan va gol urmagan holda muvaffaqiyatsiz ishtirok etdi. 2017 yil qishida Senegal terma jamoasi bilan birgalikda Afrika Millatlar Kubogida ishtirok etdi.
2019 yil yozida Misrda bo‘lib o‘tgan Afrika millatlar kubogida Sadio o‘z terma jamoasiga chaqirildi. Keniyaga qarshi uchinchi o‘yinda u ikkita gol urdi va jamoa 3:0 hisobida g‘alaba qozondi. Ugandaga qarshi 1/8 final o‘yinida u yagona g‘alaba to‘pini kiritdi va jamoasining chorak finalga chiqishiga yordam berdi.
Sadi Mane “Liverpul” safida 2018 yilgi Yevropa chempionlar ligasining g‘olibiga aylandi, 2020 yili esa “qizillar” uzoq vaqt kutgan APL chempioni bo‘lishiga katta hissa qo‘shdi.
Sadi Mane musulmon futbolchi bo‘lib, u hech qachon kamtarlikni yo‘qotmaydigan va doimo xayr-ehson qiladigan kam sonli futbolchilardan biridir. Mane qiyin ahvoldagi qishloqda katta bo‘lgan.
Sadioning qishlog‘ida hatto maktab ham bo‘lmagan. Bolalar maktabda o‘qishni orzu qilib yurgan paytda Mane qishlog‘ining bolalariga ushbu baxtni taqdim qildi. U qurgan maktabida hech qaysi futbolchi qilmaydigan ishlarni ham bajardi. Mane Senegalda odamiylik nuqtai nazaridan juda ham yorqin shaxslardan biridir.
Eslatib o‘tamiz, Sadio Mane hozirgacha 381 uchrashuvda maydonga tushib, 162 golga mualliflik qilgan.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
