Futbol qiziqarli o‘yin. Unda aqlbovar qilmas xatolar va dohiyona xarakatlar tez-tez uchrab turadi. Biz hammamiz o‘yinning eng yuqori darajasida gullab-yashnashi mumkin bo‘lgan tiki-taka va hujumkor futbolni yaxshi ko‘ramiz. Ammo chiroyli o‘yindan tashqari shunday voqealar bo‘ladiki, bular tarix zarvaraqlariga muhrlanib qoladi. 1 asrdan ko‘proq vaqt davomida biz futbolning bir necha takrorlanmas rekordlari guvohiga aylanganmiz.
Quyida shu toifadagi 11 aqlbovar qilmas rekordlar bilan tanishib chiqamiz. Ular katta ehtimol yaqin yillar ichida yangilamasa kerak.
1. Eng uzoq masofadan urilgan gol.
Biz o‘tgan yili “Nyuport Kaunti” darvozaboni Tom Kingning 96,01 metr (105 yard) zarbasi raqib darvozasidan o‘rin olganigini eshitdik va videolarda ham ko‘rdik. Bu shunchaki super gol edi.
Oldingi rekordchi Asmir Begovich bilan tanish bo‘lsangiz kerak, u "Sautgempton"ga qarshi 91,9 metrdan gol kiritgani uchun Ginnesning rekordlar kitobiga kirgan.
2. Bitta o‘yinda eng ko‘p qizil kartochka
Independentxabariga ko‘ra, 2011 yilda Argentina futbolining beshinchi ligasida “Kleypol”va “Viktoriya Arenas”o‘rtasidagi to‘qnashuvda kamida 36 ta qizil kartochka ko‘rsatilgan.
Birinchi bo‘limda ikki futbolchi maydondan chetlatildi, biroq tanaffusdan keyin yuzaga kelgan ommaviy mushtlashuv yakunda bosh hakam Damian Rubinyo har bir o‘yinchi, o‘rinbosar va murabbiylar shtabi a’zosiga qizil kartochka kursatishiga to‘g‘ri kelgan.
3. Eng uzoq masofadan bosh bilan urilgan gol.
Maydon markazi, yoki uning narigi tomonidan bosh bilan gol urish imkonsizdek korinadi. Lekin 2011 yilda “ODD Grenland” va “Tromso Idrettslag” o‘rtasidagi to‘qnashuvda Jon Samuyelsen aynan shunday natijaga erishgan edi.
Raqib darvozaboni standard vaziyatda o‘z postini tashlab hujumga ketgan paytida, Jon Samuelsenning boshiga top kelib qoladi va u maydon markaziga yetmasdanoq boshi bilan bo‘sh qolgan darvozani ishg‘ol etadi. Bu nuqtadan bazi futbolchilar oyoqda ham gol ura olmaydi.
4. Eng keksa faol futbolchi.
Ginnesning Rekordlar kitobiga ko‘ra, eng keksa faol futbolchi Ezzeldin Bahodir bo‘lib, u 2020 yilning mart oyida “Qohira” klubida 74 yosh-u 125 kunligida maydonga tushib tarixga kirdi.
1945 yilning 3 noyabrida tavallud topgan Bahodir Misrdagi rekord o‘yinida penaltini ham amalga oshirishga muvaffaq bo‘ldi. Aql bovar qilmaydigan natija.
5. Eng tezkor xet-trik
Robert Levandovski "Volfsburg"ga qarshi o‘yindami? Sadio Mane - Aston Villa? Yo‘q, bu trebllarning hech biri bu rekordni o‘z zimmasiga olmaydi, chunki Ginnesning Rekordlar kitobi bu natijaga Tommi Ross nomi loyiq deb hisoblaydi.
Ajablanarlisi shundaki, Ross 1964 yilda "Nairn Kaunti"ga qarshi o‘yinda bor-yo‘g‘i 90 soniya ichida xet-trik qayd etishga muvaffaq bo‘lgan. Yaqin orada hech kim bu natijani takrorlay olmasa kerak.
6. Jahon chempionatining bir uchrashuvidagi eng ko‘p seyv
Ha bu rekordga butun turnirdagi seyvlarni sanash kerakdir. Ammo shunda ham ko‘pchilik darvozabonlar Xovardning bir o‘yindagi 16ta seyviga yeta olishmasa kerak. Lekin butun turnir davomida undan yaxshi natija ko‘rsatilgan darvozabonlar topiladi. Tim esa 16 seyvni bir o‘yinda amalga oshirgan va bu shuning uchun ham qadrli.
7. Kalendar yilidagi eng ko‘p gol.
Sport bo‘yicha eng mashhur jahon rekordlardan biri shubhasiz eng ko‘p gol urish bilan bog‘liq bo‘ladi. Futboldagi shunday rekord sohibi bu - Lionel Messi. U 2012 yilda 91 gol kiritishga muvaffaq bo‘lgan.
Messi "Barselona" uchun 79 ta, Argentina uchun esa 12 ta gol urib, Gerd Myullerning 85 ta golli rekordidan o‘zib ketgan.
8. Eng uzun penaltilar seriyasi.
Ginnesning Rekordlar kitobiga 2005 yilgi Namibiya kubogi finalida 24tadan 48ta penalti tepilganligi ham joy olgan. Yakunda 17-16 hisobida “KK Pelas” jamoasi g‘alaba qozongan. Ta’kidlash joizki 2 futbolchi 3tadan penalti tepishga muvaffaq bo‘lgan. Ammo ulardan birining xatosi yakunda jamoasiga qimmatga tushgan.
9. Jahon chempionati uchrashuvidagi eng tezkor gol.
Chexoslovakiyalik Vatslav Masek 1962 yilgi jahon chempionatida 15 soniyada urilgan goli bilan deyarli yarim asr davomida bu rekordni saqlab turgan edi, ammo uning rekordini Xoqon Shukur yangilagan. Turkiyalik hujumchi 2002 yil uchinchi o‘rin uchun o‘yinida mezbon Janubiy Koreyaga qarshi bor-yo‘g‘i 10,89 soniyada gol urishga muvaffaq bo‘ldi va yangilanmas rekord o‘rnatdi.
10. Eng ko‘p gol kiritilgan o‘yin.
Guardian ma’lumotlariga ko‘ra, 1886 yildan beri “Arbrot” 36-0 “Bon Accord” tomonidan qo‘lga kiritilgan futbol o‘yinida eng ko‘p gol urish bo‘yicha jahon rekordi 2002 yilgacha saqlanib qolingan.
“AS Adema”“Stad Olimpik L’mern” o‘rtasidagi uchrashuv 149-0 hisobida yakunlangan. Mag‘lub bo‘lgan jamoa xakam qaroridan norozi bo‘lgan va o‘z darvozasiga 149 bor gol kiritgan.
11. Eng ko‘p gol urgan darvozabon.
1997 yildan 2015 yilgacha turli xil jarima zarbalari va penaltilar bilan 131 marta gol kiritgan "San-Paolo" afsonasi Rojerio Seni kabi yana bir darvozabon paydo bo‘lishini tasavvur qilish qiyin.
Seni 2005 yilgi mavsumda 21 bor gol kiritgan. Xa, hujumchilar ham uning o‘sha mavsumiga xavas qilishsa arziydi.
Mirjalol Pardaboyev tayyorladi.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
