"Manchester Siti"ga egalik qiluvchi City Football Group yaqinda to‘qqizinchi futbol klubini sotib oldi. Xo‘sh, ushbu klublar haqida oldin ham bilarmidingiz?
City Football Group (keyingi o‘rinlarda CFG deb yuritiladi) — Abu Dhabi United Group (ADUG)ga tegishli futbol klublarini boshqaradigan xolding kompaniyasi hisoblanadi. Asl g‘oya har bir qit’ada ushbu brend ostida klub bo‘lishini ta’minlash va har bir klub "shahar" - "Siti" bo‘lishi kerak edi. Ushbu futbol jamoatchiligining flagmani "Manchester Siti" bo‘lib, Belgiyaning «Lommel» klubini sotib olish bo‘yicha yangi kelishuvdan so‘ng, Angliyaning amaldagi chempionlari sakkizta yana boshqa yondosh klublar tizimiga ega bo‘ldi.
"Nyu-York Siti"
2012 yilda «Manchester Siti» 44 yil davom etgan «Manchester Yunayted» gigamoniyasiga barham berib, mavsumni hayajonli tarzda yakunlagan edi, jamoa nihoyat, liga chempionligini qo‘lga kiritdi. O‘sha yili "shaharliklar" "Barselona"ning sobiq vise-prezidenti Ferran Sorianoni yangi bosh direktor etib tayinladi va Chiki Begiristayn sport direktorligi lavozimiga taklif qilingan. Ushbu ishlardan ko‘zlangan asosiy maqsad bir kun kelib Pep Gvardiolani Etihadga jalb qilish edi, bu yo‘lda dastlabki qadamlar tashlandi.
Soriano allaqachon "Manchester Siti" rasmiysi sifatida MLS komissari Don Garber bilan yaxlit infratuzilmani sotib olish bo‘yicha muloqotni davom ettirdi. Natijada, «Manchester Siti» (80%) va "Nyu-York Yankiz" beysbol klubi bu rejaning investorlariga aylandi va Big Apple kompaniyasi "Nyu-York Siti" futbol klubiga asos soldi.
Yangi klubning sport direktori sobiq AQSH terma jamoasi futbolchisi Klaudio Reyna, kelajakda esa "Siti"dagi faoliyatini yakunlagan va ingliz gigantining bosh murabbiyi bo‘lishga intilgan Patrik Viyeyra murabbiy bo‘ldi. "Nyu-York Siti" va "Manchester Siti" o‘rtasidagi bog‘liqlik, ayniqsa, Frenk Lempard "Chelsi"ni tark etgach, Amerika klubi bilan shartnoma imzolaganida yaqqol namoyon bo‘ldi. Keyinchalik Frenki "Nyu-York"ka yetib keldi, biroz o‘tib, bu klubda jahon chempionlari Andrea Pirlo va David Vilya ham paydo bo‘ldi.
"Melburn Siti"
Shimoliy Amerikadan Avstraliyagacha. Ha, ushbu tizimning qamrovi ushbu qit’alarni ham bog‘lab tura oladigan darajada ancha keng. Avstraliyaning A Liga jamoasi 2014 yilning yanvar oyida "shaharlarliklar" oilasiga qo‘shildi, aslida shundan so‘ng CFG xolding kompaniyasining shakllanishi boshlandi desak ham bo‘laveradi. Ilgari "Viktoriya" jamoasi Melburnning asosiy klubi sifatida tanilgan. Biroq muxlislar nomning o‘zgartirilishini unchalik ham qadrlashmadi. To‘satdan shakllangan klubni egalari atigi 8 million funtga olgan edi. Yangi xo‘jayinlarsiz hammasi ayanchli halokat bilan yakunlanishi ham mumkin edi. Taniqli avstraliyalik futbolchi Tim Kexill faoliyatini tugatish uchun Melburnga keldi, David Vilya ham "Nyu-York"dan so‘ng Avstraliyaga ko‘chdi, Demyen Daff va Tomas Sorensen ham shular jumlasidandir. Melburndan esa Aaron Muy "Manchester Siti"ga yuborildi, u keyinchalik "Xaddersfild"ga ko‘chib o‘tdi va shahar g‘aznasini 8 million funt sterlingga to‘ldirdi.
"Yokogama F. Marinos"
2014 yil may oyida CFG Osiyoda ham paydo bo‘ldi va J Liga klubi "Yokogama F. Marinos"ning 20 foizlik aksiyalarini sotib oldi. Bu City Football Groupning shu paytgacha sarflagan eng oz sarmoyalaridan biri edi. "Yokogama" aksiyalarining 80%i hali ham avtomobilsozlik giganti Nissanga tegishli edi. 2019 yilda yapon klubi 15 yil ichida birinchi marta chempionlikni qo‘lga kiritdi va o‘tgan yozda “Manchester Siti” Yaponiyaga tashrif buyurib, qardosh klubini 3:1 hisobida mag‘lub etdi. Aytgancha, CFG "Manchester Siti"ning rasmiy avtomobil hamkori bo‘lgan Nissan bilan juda yaqin aloqalarga ega. Pep Gvardiola Nissan kompaniyasining elchisi hisoblanadi, Yaya Ture va Serxio Aguero esa Nissanning yapon avtomobillari reklamalarida suratga tushishgan.
«Montevideo Siti Torke»
2007 yilda urugvaylik tadbirkor Raul Akino Reynoso Club Atlético Torquega asos soldi, u 10 yildan so‘ng "shaharliklar" oilasiga kirib, o‘z emblemasi va rivojlanish strategiyasini o‘zgartirdi. CFG Urugvay klubidan Janubiy Amerikadagi yirik skautlik markazi sifatida foydalanadi va Torque SAdagi yagona baza emas, Atletiko Venesuela ham bor. Faqat bu klub giblet bilan sotib olinmagan, go‘yo u "Manchester Siti"ning autsorseri bo‘lib, CFG skautlarining qo‘llanmalari bo‘yicha ishlaydi, ularning ma’lumotlariga ega va undan foyda oladi.
"Jirona"
2015-yilda “Manchester Siti” “Jirona”ga Florian Lejenni qo‘lga kiritishda katta yordam bergan: Kataloniya klubi fransuz uchun bir necha klublar bilan kurashishiga to‘g‘ri kelgan, ammo moliyaviy baquvvat “shaharliklar” barchani ortda qoldirib Lejen bilan shartnoma imzolagan va uni “Jirona”ga ijaraga berib yuborgan. Ushbu jarayondan boshlab ikkala klub o‘rtasida muzokaralar boshlandi. Keyinchalik "shaharliklar" kataloniyaliklarga o‘zlarining yosh yulduzlari - Chidibera Nvakali va Pablo Maffeoni berib yuborishdi, shuningdek, "Jirona" kutilmagan tarzda Ruben Sobrinoni ham o‘z safiga qo‘shib oldi.
Tez orada CFG "Jirona" bilan hamkorlikni qonuniylashtirdi va Xosep Gvardiolaning ukasi Pere Gvardiolaning Media Base Sports (MBS) kompaniyasidan 44,3% ulushini sotib olishga muvaffaq bo‘ldi. Shunday qilib, City Football Group Ispaniyada o‘z o‘rnini egalladi. Eng muhimi, bu kelishuv tufayli "Manchester Siti" rahbarlari Pere Gvardiolaga qoyil qolishdi va endigina shakllanib borayotgan Pepni qo‘llab-quvvatladi. O‘sha payti Pep "Bavariya"dan ketishni o‘ylab ko‘rayotgan edi. "Jirona" aksiyalarini sotib olish Gvardiolani Etihadga jalb qilishga yordam berishi kerak edi. Ma’lumki, bu juda ham yaxshi ish berdi.
"Sichuan Jun"
2015 yilda Xitoy rahbari Manchesterga tashrif buyurib, Buyuk Britaniyaning o‘sha paytdagi bosh vaziri Devid Kemeron va shaharning futbol yuzi Serxio Aguero bilan suratga tushgan edi. Xitoy futbol inqilobida katta rol o‘ynagan prezident qandaydir tarzda Xitoy jamoasini City Football Group tomonidan sotib olinishiga hissa qo‘shgani haqida mish-mishlar tarqaldi.
Ammo bu keyinroq sodir bo‘ldi va undan oldin o‘sha paytda 3 milliard dollarga baholangan CFG o‘z aksiyalarining 13 foizini Xitoyning China Media Capital va CITIC Capital kompaniyalariga 400 million dollarga sotdi, bu bitim natijasida xitoylik milliarder Li Ruigan CFG direktorlar kengashi bilan uchrashdi. Bunday aloqalar bilan 2019 yil fevral oyida uchinchi ligadan "Sichuan Jun" klubini sotib olish CFG uchun hech qanday xarajatga sabab bo‘lmadi. Kelajakda CFG Sichuandan eng yaxshi xitoylik o‘yinchilar uchun Yevropaga o‘ziga xos ko‘prik sifatida foydalanishga va uning yordami bilan Xitoydagi tijorat dasturlarini kengaytirishga umid qilmoqda.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
Қаҳрамон Асланов
