Ma’lumki, og‘ir atletikachilarga hamisha shubha bilan qarashgan va o‘tmishda ular doping bilan bog‘liq ayrim masalalarga aralashib kelgan.
Biroq, joriy yil 4-17 sentyabr kunlari Ar-Riyodda bo‘lib o‘tgan Jahon chempionati vaqtida o‘tkazilgan barcha doping sinovlari manfiy natijalar ko‘rsatdi.
Bu shundan dalolat beradiki, og‘ir atletikachilar haqidagi shubhalar hozirgi kunda hech qanday asosga ega emas.
Saudiya Arabistoni poytaxtida bo‘lib o‘tgan jahon chempionati nafaqat sport, balki Yaqin Sharqdagi sportchilarning xatti-harakatlari ham muvaffaqiyat qozondi, chunki barcha doping-testlar manfiy natija berdi.
Ar-Riyoddagi musobaqada dunyoning 61 davlatidan tashrif buyurgan jami 213 nafar sportchi jiddiy doping nazoratidan o‘tdi va yakunda ularning barchasi topshirgan test natijalari manfiy chiqdi. Ushbu Jahon chempionatida atletlardan 213 ta peshob namunasiga qo‘shimcha ravishda 82 ta qon namunasi (sinovlarning taxminan 40%) to‘plangan.
Saudiyadagi dunyo birinchiligida jami 692 nafar og‘ir atletikachi ishtirok etdi va ularning manfiy doping natijalari Parij-2024 Olimpiya o‘yinlari oldidan Xalqaro og‘ir atletika federasiyasi uchun ijobiy ko‘rsatgich bo‘ldi.
Federasiyaning barcha aksildoping tadbirlari mustaqil o‘tkazilishi uchun mas’ul bo‘lgan Xalqaro Test Agentligidan muhim hisobotni olgandan so‘ng, federasiya prezidenti Muhammad Jalood va tashkilot Bosh kotibi Antonio Urso barcha milliy federasiyalarga minnatdorchilik notasini yozishdi.
Bu yangilik XOQning og‘ir atletikani (1896 yildan beri mavjud) 2028 yilgi Los-Anjeles Olimpiada o‘yinlari dasturiga qaytarish haqidagi tarixiy qaroridan ikki hafta o‘tib keldi. Shuni esda tutish kerakki, og‘ir atletika ko‘p yillar davomida qat’iy xalqaro standartlarga muvofiq doping nazoratini o‘tkazmaganlikda, ta’qiqlangan moddalar bilan sportchilarning musobaqalarda ishtirok etishiga yo‘l qo‘yishda yoki ularga yordam berishda (ko‘p miqdordagi namunalar, soxta siydik namunalarini yashirish va boshqa ko‘plab korrupsion harakatlar) gumon qilinib kelinayotgan edi. Bu Xalqaro Olimpiya Qo‘mitasi og‘ir atletika sport turini 2028 yil Amerika qit’asida o‘tadigan Olimpiya o‘yinlaridan chetlashtirilishiga olib keldi.
Shundan so‘ng Xalqaro og‘ir atletika federasiyasi ko‘p yillardan buyon birinchi marta XOQ ishonchini qaytarish uchun antidopingga qarshi kurashni birinchi o‘ringa qo‘ydi, ba’zi qoidalarga o‘zgartirishlar kiritdi, musobaqadan tashqari sinovlar ancha qattiqroq bo‘ldi. Ularni buzganlar Olimpiya o‘yinlaridan chetlashtirilishi belgilab qo‘yildi.
Bundan xulosa qilish mumkinki, noto‘g‘ri xatti-harakat qilganlar jazolanadi va bu adolatdan. Bu Los-Anjeles-2028 Olimpiya o‘yinlarida qatnashish imkoniyatidan mahrum bo‘lish nuqtai nazaridan IWF bilan sodir bo‘ldi. Biroq, o‘tmishdagi xatolarini tan olgan va barcha sportchilar uchun belgilangan doping qoidalariga rioya qilish uchun o‘zgartirishlar kiritishga intilayotganlarga imkoniyat berish ham to‘g‘ri.
Federasiyaning bosh maqsadi Xalqaro Olimpiya qo‘mitasi tomonidan ilgari surilayotgan sog‘lom va toza sportni targ‘ib qilish va bu orqali dunyoning eng nufuzli sport anjumanida yana ishtirok etishdir.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
Қаҳрамон Асланов
