Osiyolik Sardor Azmun Rossiya futbolida yana diqqat markaziga tushdi. «Instagram» tarmog‘ida yangi jamoasi - «Zenit» sahifasinikidan naq 6 baravar ko‘p obunachiga ega hujumchi piterliklar safidagi ikkinchi rasmiy o‘yinida 2ta gol urishdan tashqari, samarali uzatmaga mualliflik qildi. Xullas, Eron darajasidagi superyulduz «Zenit»ning Yevropa Ligasi 1|8 finaliga chiqishida bosh rolni bajardi. Aslida Azmunni turli raqamlar va xabarlar vositasida ta’riflash mumkin: gollar (joriy mavsum Rossiya Premyer-ligasida atigi 4ta, «Rubin» safida), transfer summasi (12 mln. yevro), yoshi (24), top-klublar bilan aloqasi haqidagi gap-so‘zlar (juda ko‘p). Lekin hammasidan ham «Instagram» tarmog‘iga bog‘liq fakt kishini ajablantiradi - «Zenit» 497 ming obunachi bilan Rossiya klublari orasida yetakchilik qilayotgan bo‘lsa, birgina Sardor 2,9 mln. kishini o‘ziga qaratmoqda. Bunday katta farqning asosi shuki, Eronda futbolni juda yaxshi ko‘rishadi va yosh Azmun forslar uchun - bosh yulduz.
ERONLIKLAR UCHUN CHINAKAM FUTBOL UMIDI
Sardor klassik «oltin» bolalar toifasidan. Har holda, Eron futboli uni yoshligidan butun bir avlodning bo‘lajak yetakchisi sifatida alohida tayyorlab keldi. Chunki Azmun g‘oyat iqtidorli, jonkuyar va doimo ajralib turadi. Hattoki, JCH-2018 arafasida rasmiy kostyumda tushgan jamoaviy suratda ham Azmun Eron milliy termasining boshqa vakillaridan yaqqol ajralib turganini osongina payqash mumkin. Xususan, tashqi ko‘rinishi ham o‘zgacha. Umuman, Azmun erta kunda yosh yulduz maqomini oldi. Misol uchun, 2015 yiliyoq milliy jamoa ma’murlari unga alohida yondasha boshladilar. ESPN kabi obro‘li xorij mediasida esa yosh Sardor haqida birin-ketin maqolalar berildi. Jurnalistlar shu-shu uni afsonaviy Ali Dai (Eron termasi tarixidagi bosh to‘purar, 100tadan ortiq gol) bilan taqqoslashadi. Azmundan shov-shuvli intervyu olishga erishgan kam sonli jurnalistlardan biri Mariya Komandnayaning ta’rifiga e’tibor qarating: «Sardorning Erondagi obro‘si shunchaki, kosmik darajada baland. Deylik, u «Instagram»dagi sahifasiga men bilan tanishuvi tarixini joylashtirganida, qisqa vaqt ichida chamasi 6 ming eronlik shaxsiy sahifamga yozildi, ular fors yozuvida yuzlab izohlar qo‘yishdi. O‘sha intervyudan keyin tez-tez gaplashib turibmiz, ba’zan SMS-xabar almashamiz. Aytgancha, Sardor menga o‘z otlari suratini yubordi. Bilasizmi, u otlarni juda-juda yaxshi ko‘radi. Bu haqda intervyuda ham gapirgandi. Qolaversa, Azmunning barcha otlari eng elit toifaga mansub. Agar futbolchi Eronga borsa, minglab fanatlar to‘g‘ri uning ippodromi (otxona)ga yo‘l olishadi. Chunki Sardorni o‘sha yerda uchratishlarini yaxshi bilishadi. Rossiya mundialidan so‘ng bizda Artyom Dzyubaning qadri mislsiz darajada oshgani ayni haqiqat. Lekin buni Azmunni o‘rab olgan muhabbatga tenglashtirishning aslo iloji yo‘q. Oddiy aytganda, Sardor Eron uchun - futbol dahosi».
OTLAR, TURKMANISTON
Azmun yilqixonasida o‘nlab oliy zotli ot bor. Ulardan ayrimlari turli poygalarda qatnashadi, musobaqalarda sovrindor bo‘lganlari ham ko‘p. Sardor bir necha yil oldin qadrdon provinsiyasiga borsa, vaqtni asosan otxonada o‘tkazishini yashirmagandi. Darvoqe, hujumchi «Rostov»da o‘ynaganida, 69-raqamni tanlab, jonajon o‘lkasiga o‘ziga xos tarzda salom yo‘llagandi. Keyinroq ma’lum bo‘ldiki, Golestan avtomobil kodi aynan 69 ekan. Golestan - Eronning Turkmaniston bilan chegaradosh regioni. Aytish joiz, Azmunning tomirida turkmanlar qoni bor. U turkman tilini ham yaxshi biladi. Shu narsa futbolchiga turkmanistonlik Qurbon Berdiyev bilan hamkorlikda rosa qo‘l kelgan. Eslatib o‘tamiz, eronlik yosh o‘smirni «Rubin»ga aynan Qurbon Bekiyevich taklif etgandi. Aytishlaricha, murabbiy o‘yinlar davomida Azmunga ko‘rsatma berishda hattoki, turkman tilidan foydalanardi, albatta, raqiblarni chalg‘itish maqsadida. To‘g‘ri, Sardor va Turkmaniston o‘rtasida aytarli qalin aloqa yo‘q. U ajdodlari diyoriga ilk marta 8 yoshida borgan. Keyinchalik, 2015 yili milliy jamoalar o‘yini bahonasida Ashxobodda bo‘ldi va qat’iyan ta’kidladi: «Faqat Eronga sodiqman, mutlaqo».
OTA-ONASIGA NISBATAN HAQORAT
Sardorning ota-onasi doimo u bilan birga. Ular deylik, o‘g‘illari ortidan Rossiyaga ham kelishdi va Qozonda yashashdi. Futbolchi 2016 yili «R-Sport»ga bergan intervyusida bunga alohida izoh bergandi: «Ota-onamning ortiq ishlashlarini sira istamayman. Otam vaqtida jonajon shahrimizning «Gondbad» nomli voleybol jamoasida murabbiylik qilgan. Biroq bir safar unga nisbatan o‘ta hurmatsizlik qilishgan. Bunday holat atigi bir bora kuzatilgan bo‘lsada, otamdan ishni batamom tashlashini so‘radim. Aslida hamma otamni yaxshi ko‘rardi, biroq jamoa o‘yinlardan birida yengilgach, ko‘pchilik noo‘rin munosabatda bo‘ldi. Endilikda bor pulimni otam va onamga beryapman».
Azmunlar oilasi va fors xalqi o‘rtasidagi munosabatga bog‘liq eng yirik janjal o‘tgan yili kuzatildi. Xullas, Eron termasi jahon chempionati guruh bosqichidan chiqolmagach, Azmun «Instagram»da alohida izoh qoldirib, milliy jamoadan ketishini e’lon qildi. Hujumchi bunday keskin qarorini onasining xastaligiyu, alamzada forslar tomonidan bildirilgan sanoqsiz salbiy fikrlar tufayli uning holati yanada og‘irlashayotgani bilan bog‘lagandi. Xayriyatki, Sardor keyinchalik ketish ahdidan qaytdi.
RAHBARLARGA QARATILGAN TANQID
Xullas, Azmun oktyabr oyida yana Eron milliy jamoasi libosini kiydi. Uni qaytishga shaxsan Berdiyev ko‘ndirdi. Ko‘pchilik biladi, Sardor bu murabbiyga katta hurmat bilan qaraydi, uni xuddi otasidek ko‘radi. Lekin Azmun jamoaga qaytdiyu, e’tiroz bildirishni to‘xtatgani yo‘q. Aniqrog‘i, u jamoa menejerlari, hattoki, siyosatchilarga ham yopishdi. Ayniqsa, eronliklar yanvarda Osiyo kubogi yarim finalida mag‘lubiyatga uchrashganidan keyin sardorcha «diydiyo»lar kuchaydi. Hujumchi xususan, Tehran Times nashri muxbirlari bilan suhbatda hech kimni ayagani yo‘q: «Eron futbol federasiyasi rahbariyatining barcha gaplari - sof yolg‘on. Mutasaddilar jamoa uchun hech narsa qilishmadi. Deylik, Eron termasining mashg‘ulotlar bazasida shug‘ullanishi uchun Qatar tomoni pul to‘ladi. Qarang, biz ekonom-klass toifasidagi samolyotdan foydalandik. Bu esa 90 daqiqa davomida faol o‘ynaydigan futbolchilar salomatligiga salbiy ta’sir etishi hech gap emas. Rahbarlar shuningdek, Ummon va Xitoy terma jamoalariga qarshi o‘yinlardagi g‘alabalar uchun mukofot puli berishganini aytishdi, aslida esa bir chaqa ham olmadik. Yo‘q, bizga mukofot puli kerak emas, faqat rahbarlar xalqni aldamasliklarini xohlaymiz. Endi aytingchi, shunday sharoitda bosh sovrinni qo‘lga kiritishimiz mumkinmidi? Boz ustiga, boshidan ko‘pchilik Eron termasi Osiyo chempioni bo‘lishi shartligini aytib, jamoaga ortiqcha bosim yukladi».
E’TIQOD MASALASI
Azmun - musulmon. U Islom dinining asosiy qoidalariga amal qiladi, suralar o‘qiydi va qachondir doimiy ravishda Qur’on o‘rganishni rejalashtirgan. Sardor shuningdek, juda kam intervyu beradi, turli ko‘ngilochar kechalardan uzoq yuradi, shaxsiy hayotini doston qilmaydi. Xullas, hech qachon tushunarsiz xatti-harakatlarga yo‘l qo‘ymayd. Bularning barchasi zamonaviy Eron hayotiga muvofiqdir. Chunonchi, bu mamlakatda hukumat qonunlari va Islom me’yorlari bir-biriga chambarchas bog‘liq. Shunday bo‘lsada, Azmunga bog‘liq 1-2ta istisno holatlar ham yo‘q emas. Misol uchun, tatuirovka. Eron badanga surat chizdirilishiga rasman qarshi, biroq Azmunda 2ta «tatu» bor. Ulardagi yozuvlar ham o‘ziga xos: «Qanday bo‘lsam, shundayligimcha sev» va «Qayerdan ekanligingni hech qachon unutma». Yana bir qiziqarli holat - qo‘shiqchi Arash bilan do‘stligi. Futbolchi va xonanda bir necha marta birga o‘tirishgan va suratlarni ijtimoiy tarmoqlarga qo‘yishgan. Biroq bir tomondan eronlik hisoblangan Arash mamlakat hududida konsert berolmaydi. Umuman, u Dubayda yashaydi, «Evrovideniye» tanlovida esa Ozarbayjon nomidan qatnashadi.
QUR’A MAROSIMIGA TA’SIR
Jurnalist Mariya Komandnaya va eronlik futbolchi o‘rtasidagi munosabatlardan yana bir parcha. JCH-2018 final bosqichiga qur’a tashlash marosimida «malika» rolini bajargan Mariyaning aytishicha, Azmun o‘z mamlakati madaniyatini g‘oyat qadrlaydi: «Jahon chempionati qur’a marosimida boshlovchilik qilishim ma’lum bo‘lgach, eronliklar menga «hujum» qilishdi — 4 yil oldin Fernanda Lima ham shunday holatga tushgandi. Boz ustiga, forslar faqat o‘zimga emas, Sardorga ham yozishdi. Mazmuni oddiy - «Mariya bilan yaxshi tanishsan, iltimos, unga ayt, oddiyroq kiyinsinki, qur’a tashlash jarayonini to‘g‘ridan-to‘g‘ri efirda ko‘ra olaylik». Gap shundaki, aks holda, Eronda translyasiyani uzib qo‘yishardi. Xullas, qur’a marosimi arafasida Sardor bilan yozishganimda, u menga o‘z xalqi iltimosini yetkazdi: «Eronliklar sendan oddiyroq kiyinishni so‘rashyapti». Shunda muammo yo‘qligi, hamma xursand bo‘lishini bildirdim. Yakunda Azmun fors madaniyatiga hurmat bilan yondashishim va umumiy holatdan xabardor ekanligim haqida yozdi. E’tiborlisi, bundan futbolchiga ham, menga ham minnatdorchilik xatlari keldi».
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
