Gilfi Sigurdsson butun faoliyati davomida ziddiyatli vaziyatlarda ishlashga majbur bo‘ldi, boshqalarning asabi bardosh bermaganda, jamoani o‘z ortidan ergashtirdi.
Sigurdssonga «Reding»da o‘ynayotgan kezlari ustozlik qilgan Brayan Makdermott shogirdi haqida boshqalarga noma’lum narsalarni biladi. Birinchi navbatda, islandiyalik futbolchining faoliyatidagi ikki voqeani eslaydi. Ularning birinchisi 2010 yilga to‘g‘ri kelib, «Reding» bosh murabbiyi karyerasi so‘nggi soniyalarda saqlab qolingandi. Ikkinchisi - o‘tgan oyda o‘tkazilgan Mersisayd derbisi bo‘lib, unda «irislar» 10 yildan uzoqroq cho‘zilgan tanaffusdan so‘ng prinsipial raqibni mag‘lub etishgandi.
Yaqinda Sigurdsson «Vest Bromvich» bilan o‘yinda zaxiradan o‘yinga qo‘shilib (aslida, dam olishi kerak edi), Risharlisonga samarali pas berdi. Buning uchun unga 43 soniya kifoya qildi. Bu Gilfiga xos jihat. Har doim bajargan ishini xotirjam tarzda amalga oshiraveradi, joriy mavsum uning uchun ancha sermahsul kechmoqda. Sevimli «o‘nlik» pozisiyasida to‘psurish orqali 6ta gol, 9ta assist rasmiylashtirdi. O‘tgan mavsum u orqaroqda to‘p surgan va o‘yinlar natijasiga kamroq ta’sir ko‘rsatgandi.
Sir emaski, islandiyalik yarim himoyachini tanqid qiladiganlar «Everton» muxlislari orasida ham ko‘plab topiladi. Sezilarli o‘sishga erishganiga qaramay, e’tiroz bildirish vositasi tayyor - uning uchun to‘langan va hali oqlanmagan 45 mln. funt. Ishi yurishmay qolishi hamono, ushbu summani eslashadi. Juda qulay.
Umuman, qanchalik og‘ir bo‘lmasin, Sigurdsson hamisha murabbiyning ko‘rsatmasiga amal qilardi - unga ko‘plab mutaxassislar ustozlik qilishgan. Hozir u Anchelottining ishonchini qozongan, klubdoshlari esa hurmat bilan munosabatda bo‘lishadi. Fanatlar Gilfining aslida qanday insonligini hamon aniqlay olishmayapti, u bilan birga ishlayotganlar esa iqtidoriga hech qachon shubha qilishmagan.
***
O‘tgan yilning avgustida Sigurds-son «Blekpul»ning uy stadioni «Blumfild Roud» chetida intervyu berdi. U bundan biroz avval jarima zarbasidan chiroyli gol urgan, yana ikkita to‘p kiritilishida bevosita qatnashgandi. Shunga qaramay, yarim himoyachining Liverpuldagi kelajagi haqida ko‘plab gap-so‘zlar urchigandi. Si-gurdsson 3:0 hisobida yakunlangan o‘yinni ilk daqiqalardan boshladi. U o‘sha mavsum uchun odatiy holga aylangan maydon markazida to‘p surdi. Shu rolga ko‘nikishga majbur edi - o‘ziga qolsa, uni hech qachon tanlamasdi. Allan va Abdulay Dukurening transferlari tasdiqladiki, Anchelotti ham bundan ko‘prog‘ini xohlardi.
Negaligi - tushunarli. «Everton» nisbatan kuchsizroq raqibga qarshi bahsning dastlabki 11 daqiqasida uchta gol o‘tkazib yubordi. Sigurdssonning texnikasi yuqori, ammo orqaroqda to‘p surganda undan foyda kam edi.
Islandiyalikning ta’kidlashicha, faoliyatining katta qismini «o‘nlik» pozisiyasida o‘tkazgan, ammo o‘tgan mavsum Anchelotti 4-4-2 sxemasini qo‘llagan payt bu rolga ehtiyoj katta bo‘lmagandi. Moslashish oson emasdi: Gari Nevill singari tahlilchilar uni to‘p uchun kurashishga xohishi yo‘qlikda ayblashdi. Gilfidan foyda kam edi, biroq italiyalik mutaxassis shogirdini safdan chiqarishga shoshmadi - buning o‘rniga, mashg‘ulotlar payti uning rolini o‘zgartirib, futbolchiga mos pozisiyani aniqlashga urindi. Xuddi shunga o‘xshash holat Anchelottidan avval ishlagan, 4-3-3 taktikasini qo‘llaydigan murabbiy paytida ham kuzatilgandi. Silva yakunda Sigurdssondan unumli foydalanish uchun sxemani o‘zgartirgandi. Mana endi, deyarli bir mavsumdan keyin islandiyalik yana o‘zi yoqtirgan chiziqda o‘ynamoqda.
***
Avvalgi formasiga qaytishiga «o‘nlik» pozisiyasidagi o‘yinlari sabab bo‘ldi. Anchelotti Sigurdsson va Xames Rodrigesni almashtirib o‘ynatar, ikkisi ham yaxshi taassurot qoldirardi. Gilfi 22ta o‘yinni dastlabki daqiqalardan boshlab, 6ta gol va 9ta samarali uzatma muallifiga aylandi. Kolumbiyalikning hisobida esa 19 o‘yinda 5ta gol va 8ta assist bor.
Rodrigesda dinamika kuchli, uning hisobidagi hal qiluvchi paslar ko‘proq (bir o‘yinda o‘rtacha 1,7, islandiyalikda esa 1,1ta), qolaversa, Xamesning umumiy uzatmalari ham bisyor. 90 daqiqa davomida Rodriges o‘rtacha 71 marta to‘pga teginadi, Sigurdssonda bu ko‘rsatkich 53 martaga teng, uning so‘nggi uch mavsumdagi eng yaxshi natija.
Balki Sigurdssonning o‘yin uslubi Xamesnikidan farqlanar, ammo barcha murabbiylar unga ishonch bildiraverishadi. Makdermott uning o‘smirlik paytidagi o‘yinlarini hamon eslaydi. «Madeyski» stadionida ishlagan sobiq murabbiy islandiyalik shogirdining 14 yoshidagi rivojlanish jarayonini quyidagicha yodga oladi: «Yoqimtoy yigitcha edi. Otasi kabi tartibni yoqtirardi. Kelardi, shug‘ullanardi va uyiga ketardi. Uni namuna sifatida ko‘rsatish mumkin edi. U ishiga yuzaki yondashmasdi. Ba’zan uni mashg‘ulot maydonchasidan haydashga majbur bo‘lardik, chunki o‘yin arafasida kechgacha jarima zarbalari bo‘yicha ishlardi».
Sigurdsson bilan «Reding» va «Suonsi»da birga ishlagan Nayjel Gibbs islandiyalik shogirdini hamon yosh futbolchilarga o‘rnak qilib ko‘rsatishini tan oldi. Yaqinda «Serkl Bryugge» jamoasida Pol Klementning yordamchisi vazifasidan ketgan mutaxassis Gilfini «temir odam» deydi: «Yoshlar bilan uzatmalar bo‘yicha ishlayotganda, zerikarli tuyulishi mumkin, ammo Sigurdsson har doim 100 foiz imkoniyatini ishga solardi. Shu bois, uni aslo yoddan chiqarmayman. Hatto «Everton»da odatiy joyidan orqaroqda to‘p surganida ham buni jamoasi uchun qilardi, murabbiy nima xohlayotganini tushunardi. Uning oson bo‘lmagan davrni sabr bilan yengganini tushunaman - murabbiylar ishga bu tarzda yondashadigan futbolchilarni yaxshi ko‘rishadi. Yoshlik paytlarida ham unga turli vazifalarni buyursangiz, ortiqcha savollarsiz bajaraverardi».
«Everton»dagi klubdoshlari ham buni inkor etishmaydi: ko‘pchilik islandiyalikning jamoadagi eng mehnatkash futbolchi ekanligini e’tirof etadi. Ayrimlar esa uning imkoniyatlaridan maksimum foydalanishini alohida ta’kidlaydi. Shuningdek, jamoada Sigurdsonni eng yaxshi hujumlar yakunlovchisi deb ham hisoblashadi. Ben Godfri Rio Ferdinandga bergan intervyusida bunday «yakunlovchi»ni ko‘rmaganini aytgandi. Bu bejiz emas: aynan professonallik va mukammallik sari astoydil intilish Sigurdssonning shunday cho‘qqilarga erishishida bosh omil bo‘lgan. «U bolaligidan ruhiy barqarorligi bilan ajralib turardi. Ta’bir joiz bo‘lsa, uni xuddi Tayger Vuds kabi tarbiyalashgandi, - deydi islandiyalik futbol jurnalisti Xyorvar Xaflidason. - Uning akasi - Islandiyadagi eng yaxshi golfchi, otasi esa darts o‘yinchisi. Ular boshqa sport turini tanlashgan, ammo o‘z mahoratlari ustida 6-7 yoshdan boshlab ishlashgan. Har kuni, tinimsiz. Sportchi bo‘lish Gilfining taqdiriga yozilgan. U 13 yoshga to‘lganida, otasi jismoniy harakatlar bo‘yicha terapevt sessiyalariga olib borgan - shu tariqa tizzalari va boshqa a’zolari barqarorligiga erishgan. Oila a’zolari uni top-futbolchi sifatida kamol toptirishgan».
Ma’lumki, mashg‘ulotlardan bo‘shagan paytlari Sigurdsson sheriklari Maykl Kin va Teo Uolkott bilan golf o‘ynashga qarshi bo‘lmaydi. O‘z yurtiga borganda esa baliq ovlashni yoqtiradi. Futbolchi Sigurdssonni barcha biladi, ammo uning shaxsiy hayotidan hamma ham xabardor emas. Buni islandiyalik jurnalistlar ham bilishmaydi - Gilfi o‘zi haqidagi ma’lumotlarni sir saqlaydi. «U juda yopiq inson. Uni tungi klublarda uchratishingiz amrimahol. Hayotida ro‘y bergan qandaydir voqeani qidirib ko‘ring, hech nima topolmaysiz. Siyosatdan ham yiroq yuradi. Ko‘nishga majbursiz - u shunaqa».
Sigurdsson Aleksandra bilan turmush qurgan, ammo bundan ortiq yozadigan hech nima yo‘q. Umuman, «sariq matbuot»ga yarim himoyachining bunday yopiqligi hamon tushunarsiz tuyulsa, islandlarning o‘zlari angliyaliklarning Gilfiga nisbatan munosabatini tushunishmaydi. «Qizig‘i, ba’zan «Everton» muxlislari go‘yo ularning klubiga mos emas deb hisoblaydigandek tuyuladilar, - deydi Xaflidason. - Islandiyada esa aksincha, «Everton» bu futbolchi uchun saviya jihatidan to‘g‘ri kelmaydi, degan fikrdalar. Bunday gollar va assistlar bilan u Chempionlar Ligasida to‘p surishga munosib. Tumanli o‘lkada «podkatlar» va «ikkinchi qavat»dagi o‘yinlar yoqtirilishini ularga tushuntirish qiyin - Gilfi esa bunday emas. To‘pni olib qo‘yish va yakkakurashlarga unga to‘g‘ri kelmaydi. Jussasi katta bo‘lsada, havodagi kurashlarda ancha zaif. Shunga qaramay, u nimalarga qodirligini bir necha marotaba ko‘rsatib ulgurdi».
***
Gilfi Sigurdsson hamon jamoasining asosiy vakillaridan biri bo‘lib turibdi. Uning shart-nomasi 2022 yili yakunlanadi va hozir amaldagi kelishuvni uzaytirish bo‘yicha muzokaralar olib borilmoqda. Katta ehtimol bilan, barchasiga yozda aniqlik kiritiladi. Agar «Everton» fikrini o‘zgartirsa, islandiyalik futbolchi yanvardan yangi jamoa bo‘yicha takliflarni ko‘rib chiqishi mumkin. Ammo bu variantning amalga oshish ehtimoli past - Anchelotti uni juda qadrlaydi.
Bir narsa aniq: shartnoma masalasi nima bo‘lishidan qat’i nazar, «temir odam»ga bo‘lgan e’tibor pasaymaydi. U avval qanday o‘ynagan bo‘lsa, shu taxlit davom etadi, chetdan yangraydigan tanqidlarga parvo qilmaydi. Chunki u shunaqa inson.
A.ABDUVALIXO‘JAYEV tayyorladi