Ispaniya futboli g‘alaba va mag‘lubiyatlarga, muxlislar o‘rtasidagi munosabatlarga boy tarixga ega. Ispaniya oliy divizionidagi deyarli har bir klubda o‘z muxlislari tomonidan berilgan olijanob laqab bilan bir qatorda haqoratomuz laqab ham bor - raqiblarning sovg‘asi.
Biz ularning barchasini eslab o‘tishga harakat qildik.
“Alaves”
Asl laqabi
Kulgili baskcha so‘z - "babazorros" - o‘tgan asrning boshlarida kambag‘al mintaqa aholisining asosiy rasionini tashkil etgan loviya degan ma’noni anglatadi. Yangi asr boshida, “Alaves” UYEFA kubogi finaliga chiqqanida, jamoa yanada hurmatli laqabni oldi – “el glorioso”, “glorious”.
Haqoratomuz laqabi
Ispaniyada “babazorros” so‘zi ikki qismga bo‘linadi va keyin butunlay boshqacha ma’noga ega bo‘ladi. “Baba” chaqaloq yig‘layotgani, “zorros” esa o‘laksa degan ma’noni anglatadi. Ikkala variant ham jamoa uchun albatta haqoratlidir. “El glorioso” laqabi esa “Alaves”ning muvaffaqiyati tugashi bilanoq teskari ma’no kasb etdi.
“Atletik Bilbao”
Asl laqabi
"Roxablankos" ("qizil-oq") – jamoaning asosiy ranglari laqabi va cherkov nuqtai nazaridan noto‘g‘ri bo‘lgan diniy imtiyozlar uchun sherlar uyasiga tashlangan muqaddas shahid Mames de Kapadokiya sharafiga "los leones" ("sherlar"). Agar ism sizga tanish bo‘lib tuyulgan bo‘lsa, unda adashmadingiz - San-Mames stadioni ham uning nomi bilan atalgan.
Haqoratomuz laqabi
Basklar mamlakati Ispaniyadagi separatizmning markazi bo‘lganligi sababli (so‘nggi yillarda Kataloniyadagi barcha janjallarga qaramay) va ko‘pincha mamlakatning qolgan qismi bilan ETA terroristik guruhining qonli antikalari bilan bog‘langanligi sababli, jamoa shunday atala boshlandi - "terrorchilar".
“Atletiko Madrid”
Asl laqabi
Yana bir "Roxablankos" ("qizil va oq"), ispan futbolida bunday laqabli jamoalar ko‘p. Ammo faqat “Atletiko”da bu rang kombinasiyasi boshqa laqabni ham olib keldi - "kolxoneros" ("matras qoplamalari"). "Atletiko"ning birinchi liboslari o‘sha kunlarda matraslarni astarlash uchun ishlatilgan arzon qizil va oq materialdan tayyorlangan.
Haqoratli laqabi
O‘tgan asr o‘rtalarida "Atletiko" janubiy amerikalik futbolchilarni birin-ketin o‘z safiga qo‘shib olishni boshlaganida, "Real Madrid" muxlislari qo‘shnilarga "indios" ("hindular") laqabini berishgan. O‘shandan beri taxallus haqoratdan ramziy ma’noga aylandi va "Atletiko"ning ba’zan tarixni hurmat qiladigan muxlislari stadionga hindu boshliqlarining an’anaviy bosh kiyimida kelishni yaxshi ko‘radilar.
"Barselona"
Asl laqabi
“Ko‘k-anorranglilar” rang sxemasini bildiruvchi "blaugranas" taxallusi hammaga tanish. G‘ayrioddiy "kules" ("eshak") laqabi haqida ham hikoya bor. "Kamp Nou" stadioni qurilishidan oldin "Barsa" kichik va gavjum arenada o‘ynagan. O‘rindiqdan joy qolmagach, muxlislar yo‘lakda eshaklar ustida futbol tomosha qilishgan. O‘rindiqdan joy olgandar esa ularning barchasini eshaklar deb atashgan.
Haqoratli laqabi
Madriddagi hech bir Klasiko "Puta Barca" qo‘shig‘isiz o‘tmaydi, ya’ni Kataloniya jamoasiga muxlislar faqat pul uchun ishqiboz deyishadi. Bundan tashqari, "Farsa" laqabi bor, u go‘yo “Barselona” bilan sodir bo‘ladigan hamma narsani ko‘cha sirki sifatida belgilaydi. Bu so‘z an’anaviy "Forca Barca" chaqiruviga juda mos keladi.
"Betis"
Asl laqabi
"Betis"ning bir nechta laqablari bor. Eng mashhur, albatta, jamoa asosiy ranglari uchun - "verdiblankos" ("yashil-oq"). Benito Vilyamarin stadioni Sevilyaning Eliopolis (yunoncha "quyosh shahri") deb nomlangan hududida joylashgan bo‘lib, uning nomi jamoa nomida ham uchraydi. Klub muxlislari oq rang borligini unutib qo‘yganlarida, yashil rangga dadil urg‘u berib, jamoani "verderones" ("yashillar") deb atashadi.
Haqoratli laqabi
"Pepinos" ("bodring") "Betis" muxlislari va futbolchilariga "Sevilya"dan qasamyod qilgan dushmanlari tomonidan berilgan laqabdir. Ya’ni, betikoslar faxrlanadigan yashil rangning jismoniy timsoli. Bir kuni “Sevilya” muxlislari derbiga afishani shunday tasvirlashdi, unda raqib jamoaning 11 nafar futbolchisi qo‘ltiqlarida mayda bodringlar bilan tasvirlangan.
"Valensiya"
Asl laqabi
Valensiyaliklar gerbdagi yorqin belgiga e’tibor berib, faqat chet elda "ko‘rshapalaklar" deb ataladi. Ammo ko‘rshapalaklar Valensiya hamjamiyatining geraldikasida tez-tez uchraganligi sababli, ular mintaqadagi eng mashhur klubda ta’kidlanmaydi (garchi klub ommaviy axborot vositalari uchun Betman orqali zamonaviyroq talqindan foydalanadi). Bu erda hamma bir-birini "che" deb chaqirishga odatlangan - argentinaliklar Ispaniyaning sharqiy qirg‘og‘iga olib kelgan o‘rtoq yoki do‘stiga tanish manzil. Yana bir taxallus, "taronges".
Haqoratli laqabi
Valensiya uchun noxush laqablar deyarli yo‘q. Faqat eskirganlari bor. Deylik, Ektor Kuper bosh murabbiylik davridan keyin valensiyaliklar ikki yil ketma-ket Chempionlar ligasi finaliga qadar etib borgan, ammo g‘alaba qozona olmaganlarida, hamma bu holatga e’tibor qaratdi va bundan oldin ham jamoani "echkilar" deb atashgan, chunki ular raqiblar bilan o‘ynash uchun maydon izlaganlar.
"Valyadolid"
Asl laqabi
Valyadolid butun ispan futbolidagi eng sirli taxalluslardan biri – “pucela”. Bu yoki "La Pucelle" deb nomlangan Jan dark xizmatidagi ritsarlarga ishora yoki faqat Valyadolidda sotilgan Pozzolan sementiga ishora. Lekin ularda tushunarli taxallus bor - "albivioletas" ("oq-binafsha").
"Vilyarreal"
Asl laqabi
Aslida “sariq suv osti kemasi” boshqa futbol klubining laqabidir. “Kadis” muxlislari o‘z jamoasini shunday deb atashdi, ammo plagiat shunchaki ishladi, chunki Vilyarreal formadagi sariq rangdan foydalangan holda yanada muvaffaqiyatli klub bo‘lib chiqdi.
Haqoratli laqabi
Katta ambisiyalarga ega bo‘lgan jamoa muxlislar tomonidan “o‘g‘rilar” nomini ham olgan. Bunga sabab katta ehtimol laqab o‘g‘irlash bilan bog‘liq bo‘lsa kerak.
Davomi bor.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
