Navbatdagi munidalni ham tarixga aylantirdik. Dohaning baland-baland binolari, rang-barang stadionlari va ko‘zni quvotiruvchi manzarasi, endilikda, futbol tarixining bir qismiga aylandi. Ochig‘ini aytganda, ko‘plar kabi tashkilotchi FIFA ham Qatardagi mundialga qo‘l siltashdan boshi osmonda. Negaki, bu chempionat eng yaxshisi bo‘lish bilan bir qatorda, eng ko‘p tanqidlarga uchragani ham bo‘ldi. Shunday ekan, endi kelajakni o‘ylash kerak. Omma uchun to‘rt yildan keyin bo‘ladigan navbatdagi turnir haqida bosh qotirish payti keldi. Xo‘sh, 2026 yilgi Jahon chempionati qanday o‘tadi?
Kelasi munidal naq uchta davlatda tashkillashtiriladi, qanaqadir birgina shaharda emas. Bu degani, to‘rtta vaqt mintaqasiga bo‘lingan 16 ta stadion va millionlab mil masofani anglatadi. Biz yaqin kelajakda, 1998 yildan beri o‘zimiz ko‘rib o‘rganib qolgan 32 ta jamoani emas, balki 48 ta termani qarshi olishimizga to‘g‘ri keladi. Jamoalar sonining ko‘payishi Afrika, Osiyo va Amerika mintaqalaridan ko‘proq termalarga joy bo‘lishini bildiradi. Shuningdek, Okeaniya mintaqasiga kafolatlangan bitta joy taqdim etiladi. O‘yinlar soni ham mos ravishda ko‘proq, 104 ta bo‘ladi va 33 kun davom etadi. Bularning bari tarixda ilk marta yuz beradi. Hammasi yaxshikuya, lekin o‘ziga yarasha muammoli taraflari ham bor-da!
Masalan, guruhlar ko‘payganidan keyin 32 ta jamoa qatnashayotgandagi odatiy ssenariylar ishlamay qo‘yadi. Pley-offga qanday chiqiladi? Eng oddiy variant 12 guruhdan ikkita jamoa va yana 8 ta eng yaxshi uchinchi o‘rin egalarini olib chiqib, 1/32 bosqichini shakllantirishdir. Boshqalar geografik farqlarni inobatga olgan holda, turnirni "g‘arb" va "sharq" mintaqalariga bo‘lib o‘tkazishni taklif qilmoqda.
48 ta jamoa ishtiroki ko‘zlanayotgan turnirda kunlik o‘tkazilishi kerak bo‘lgan o‘yinlar sonini ham belgilab olish kerak bo‘ladi. Masalan, Qatarda guruh bahslari kuniga to‘rttadan o‘tkazilib, umumiy turnir davomiyligi 29 kunga qisqartirildi. 2026 yilgi JCH 33 kunga mo‘ljallanmoqda. Yevropaning katta klublari FIFAga bosim qilib, turnir cho‘zilib ketmasligini talab qilmoqda. Shu sababli muammolarga intensiv yechim izlash kerak.
Vanihoyat, so‘nggi muammoga yetib keldik. Bu — vaqt masalasi. Ma’lumki, FIFA mundial o‘yinlarini jahonning qaysi mintaqasida ko‘p tomosha qilinishiga qarab, vaqtini belgilaydi. Aniqrog‘i, Yevropaga qarab. AQSHning sharqiy qirg‘og‘idagi shaharlar Angliyadan besh soat orqada yuradi. Eng g‘arbiy shaharlar esa sakkiz soatga kechroq. Bordi-yu, Torontoda kunning ilk o‘yini tush vaqtida start olsa, bu davrda Buyuk Britaniyada soat ertalabki 5 bo‘ladi. Aynan shu tufayli Yevropadagi yirik teletranslasiya qiluvchilar o‘yinlarni ertaroq boshlanishi tarafdori bo‘lib turibdi. Shimoliy va Janubiy Amerikaliklar esa buni xohlashmaydi. Turnir o‘tkaziladigan shaharlar orasidagi masofaning uzoqligi ham noqulayliklar keltirib chiqaradi. Muammolar esa Janni Infantino va uning jamoasi tomonidan hal qilinishi kerak.
ISMATOV J.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
