Gaetano Shirea 1953 yil 25 mayda Milan chekkasidagi Chernusko sul Naviglio shahrida tug‘ilgan. Uning ota-onasi elektr kabellari ishlab chiqarishga ixtisoslashgan shinalar gigantining sho‘’ba korxonasi Pirelli Kavida ishlagan. Shirea besh yoshga to‘lganda, uning oilasi yaqin atrofdagi shaharga - Chinizello Balzamoga ko‘chib o‘tdi. U yerda Gaetano futbol o‘ynay boshladi: uni Sankt-Pius X cherkovi kelganida “Serenissima” havaskorlar klubining murabbiyi Jovanni Krimella ko‘rib qoldi.
Krimella uni jamoaga chaqirdi va bu o‘zini oqladi: Gaetano o‘zini juda yaxshi ko‘rsatdi - garchi u to‘qqiz yoshga to‘lgan bo‘lsada, 12 yoshga to‘lgan yigitlar bilan o‘ynagan bo‘lsada. Gaetano bilan birga uning akasi Paolo ham “Serenissima”da futbol o‘ynashni istagan; keyinchalik uzoq yillar klub prezidenti lavozimida ishladi. Keyinchalik Shirea uzoq vaqt Jovanni Trapattoni va Enzo Bearzot kabi afsonaviy murabbiylar qo‘l ostida o‘ynadi. Ammo Gaetano Krimella jamoasida o‘tkazgan besh yilda ko‘p narsalarni o‘rgandi.
1967 yilda Krimela Shirea “Serenissima”dan yaxshirov jamoaga munosib ekanligini anglab, 14 yoshli Gaetanoni Atalanta yoshlar jamoasida sinab ko‘rdi. Gaetano undan muvaffaqiyatli o‘tdi va tarkibga kiritildi. “Serenissima”da bo‘lgani kabi, “Atalanta”da Gay (do‘stlari uni shunday atashgan) birinchi bo‘lib hujumchi sifatida o‘ynagan. U juda ko‘p gol urdi, ammo tez orada yarim himoyaga o‘tkazildi va keyin erkin himoyachi (libero) pozisiyasida mustahkamlandi, u erda Bergamo klubining hozirgi prezidenti, markaziy himoyachi Antonio Perkassi bilan tandemda harakat qildi.
1972 yilda Shirea Atalanta bazasiga ko‘chib o‘tdi. U 24 sentyabr kuni A Seriyada debyut qildi va “Kalyari”ga qarshi o‘yinda zaxiradan maydonga tushdi. O‘zining birinchi mavsumida Gaetano maydon bo‘ylab harakatlanib, turli o‘yinlarda ham libero, ham yarim himoyachi vazifalarini bajardi (Aytgancha, Shirea oxirgi rolni ko‘proq yoqtirardi). Ammo yangi murabbiy Xeriberto Errera kelganidan so‘ng, Shirea nihoyat o‘zini erkin himoyachi o‘rnida mustahkamladi.
O‘sha yillarda «Atalanta» unchalik ishonchli o‘ynamadi. Xullas, 1972/1973 yilgi mavsum uning uchun omadli kelmadi: A seriyada qolish uchun bir ochko yetarli bo‘lmadi. Lekin Shirea B seriyada ham ko‘zga tashlandi: 1974 yilning yozida “Atalanta” prezidenti Axil Bortolotti shaxsan Shireani Turinga olib ketdi va uni «Yuve» prezidenti Bonipertiga bebaho xazina kabi topshirdi.
Bortolotti haq edi: tez orada Shireaning aql bovar qilmaydigan iste’dodi va o‘yin aql-zakovati endi shubha ostida qolmadi. U ajoyib tezlik fazilatlariga ega edi, maydonni mukammal ko‘rdi, o‘yinni o‘qib chiqdi va pozisiyani tanladi. Favqulodda texnik va nozik harakatlanadigan Shirea maydonda o‘zining o‘yini bilan ham ajralib turardi: butun faoliyati davomida (bu 700 ga yaqin o‘yin) u hech qachon maydondan chetlatilmagan, jami o‘ndan kam ogohlantirish olgan. Gaetano birinchi marta “Yuventus”da paydo bo‘lganida, katta do‘sti Franko Kausio unga ko‘rsatma berishga urinib, uni raqiblarga nisbatan qattiqroq bo‘lishga undagan. Shirea esa jilmayib: “Men qila olmayman”, - degan.
1970 yillarning ikkinchi yarmi va 1980 yillarning birinchi yarmi “Yuve” uchun ham, Shirea uchun ham oltin davrlar edi. 1974 yildan 1988 yilgacha Gaetano turinliklar safida 552 uchrashuv o‘tkazgan (bu o‘sha paytda klub rekordi edi) va ularda 32 ta gol urgan. 14 mavsum davomida u jamoa bilan hamma narsada g‘alaba qozondi: u yetti marta Italiya chempioni bo‘ldi, ikki marta mamlakat kubogini qo‘lga kiritdi, bir martadan uchchala Yevropa kubogini qo‘lga kiritdi: UEFA kubogi (1977), Kubok egalari kubogi (1984) va Chempionlar kubogi (1985). Jamoadoshlari Antonio Kabrini va Marko Tardelli bilan birgalikda Shirea har uchala evrokubokda g‘olib chiqqan birinchi futbolchiga aylandi. 1984 yilda Shirea “Yuve” bilan birgalikda UEFA Superkubogini, keyingi yili esa Qit’alararo kubokni qo‘lga kiritdi.
“Yuventus”da esa Shirea yana ikki yil o‘ynadi. U o‘zining so‘nggi o‘yinini 1988 yil 15 mayda “Fiorentina” bilan o‘tkazdi. Yozda Gaetano murabbiylik lisenziyasini oldi. Uni o‘sha paytda B seriyada bo‘lgan “Rejina” rahbari deb atashgan, ammo Shirea Turinda qolgan: uni “Yuventus”ni endigina boshqargan klub va terma jamoadagi uzoq yillik hamkori Dino Zoff yordamchi sifatida chaqirgan.
Shirea nima uchun bunday qarorga kelganini aytish qiyin. Katta ehtimol bilan u shuncha yil birga bo‘lgan odamlar bilan ishlashni davom ettirmoqchi bo‘lgan: klub prezidenti Boniperti bilan, Dzoff bilan.
Shirea, ehtimol, yaxshi murabbiy bo‘lardi. Ammo taqdir boshqacha qaror qildi. 1989 yilda u Gornik Zabrzening UEFA kubogi o‘yinlarida “Yuve”ga qarshi o‘yinini tomosha qilish uchun Polshaga borgan. Shirea Varshavada tomoshadan qaytayotganida, u ketayotgan Fiat mashinasi quvib o‘tish chog‘ida qarshisida kelayotgan furgon bilan to‘qnashib ketgan. Mashina zarbadan yonib ketgan. Fiat yukxonasida benzin solingan to‘rt kanistr borligi vaziyatni yanada og‘irlashtirdi: o‘sha yillarda Polshada yonilg‘i taqchilligi odatiy hol emas edi... Og‘ir kuygan Shirea kasalxonada vafot etdi. U bilan birga haydovchi va tarjimon halok bo‘ldi.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
