"O‘yinlarning birida biz 3-daqiqadayoq 3:0 hisobida oldinda borayotgandik. Bu deyarli imkonsizdek tuyuldi. Men yordamchiga o‘girilib: "Endi ularga nima deymiz? Agar 8:0 hisobida g‘alaba qozongan bo‘lsangiz, tanaffusda qanday ko‘rsatma berish kerak?"
Bu bechora Tito Vilanovaning so‘zlari. Aynan u bu guruhni kashf etgan, uni ishlab chiqqan; deyarli imkonsiz ish qildi - o‘n besh yoshli futbolchilar bilan U-16 chempionligini qo‘lga kiritdi.
O‘shanda ham ularning haqiqiy yulduz bo‘lib yetishishiga hech kim shubha qilmagan - ayniqsa, hech qanday qilib to‘xtatib bo‘lmaydigan mitti argentinalik.
"87-yillar avlodi" tashkil etilishidan oldin "Barselona" vaqti-vaqti bilan yutqazib turardi - masalan, 2001 yilda nufuzli "Torneo de Brunete" finalida "Real Madrid"ga imkoniyatni boy bergandi. Ammo keyin Messi o‘zini ko‘rsatdi va shundan beri ular ikki yildan beri mag‘lub bo‘lishmadi.
***
Ehtimol, har bir futbolchi buni o‘n marta eshitgan, kam emas.
Argentinada defolt: ota zavoddagi yaxshi maoshli ishidan ayrilib qoladi; "Nyuelz Old Boyz" Leoning qimmat gormonal davolanishi uchun pul to‘lash shart emas, degan qarorga keldi - keyin ufqda "Barselona" paydo bo‘ladi.
Garchi u yerda ham tartibsizlik hukm surgan va tortishuvlar uzoq vaqt davom etgan bo‘lsa-da, yakunda 2000 yil dekabr oyida Karles Reshak restorandagi salfetkaga shunday deb yozgan:
"Men, Karles Reshak, "Barselona"ning texnik kotibi sifatida va ba’zi qarama-qarshi fikrlar mavjud bo‘lishiga qaramay, Lionel Messi bilan shartnoma imzolash va u bilan kelishilgan shartlarni bajarish majburiyatini olamiz."
Afsonaviy! Ammo boshqalarning o‘z hikoyalari bor edi. Jerar Pike oliftalardan biri edi. Uni klubga bobosi, "Barselona"ning sobiq vise-prezidenti Amador Bernabeu olib kelgan. Umuman hech qanday ko‘rinishi yo‘q yigitni to‘g‘ridan-to‘g‘ri murabbiy Albert Beneyjesning oldiga olib borishdi, shunda u "o‘ylaganini aytdi". Ikki soatdan keyin javob keldi: "Amador, nevarangiz - mashina."
Shu bilan birga ular Sesk Fabregasni "Barselona"ga qo‘yib yuborishni istashmadi. Maxfiylik uchun uning birinchi klubi "Mataro" Fabregasni kataloniyaliklar bilan o‘yinlar uchun qaydnomaga kiritmagan, ehtimol ular ko‘proq bolalar sovrinlarini yig‘ishni xohlashgan. Ammo reja barbod bo‘ldi.
*** U yerda boshqalar ham bor edi - unchalik iste’dodli emas edi, lekin ko‘pchiligi professional futbolchiga aylandi.
Xullas, Fabregas bilan maydon markazini bo‘lajak "dengizchi" Sito Riyera mustahkamladi; chap qanotda mashhur darvozabonning o‘g‘li Jak Songo'O Frank kuch qo‘shdi; "Valyadolid"ning bo‘lajak to‘xtatuvchisi Mark Valyente birinchi pas uchun javobgar bo‘ldi.
Shuningdek, o‘sha paytda Viktor Vaskes bor edi, shubhasiz, "qolganlar"ning eng qiziqarlisi, uning faoliyati tizzasidan olgan dahshatli jarohati tufayli buzilgan.
"Mening ishim davomida men bunday shijoatli va raqobatbardosh guruhni hech qachon uchratmaganman. Nafaqat o‘yinlarda, balki sinfda ham. Ba’zida tormozni bosishga to‘g‘ri keldi. Ular mashg‘ulotlarga finaldek munosabatda bo‘lishdi va ular shunchaki ajoyib o‘ynashdi" -deb eslaydi "Barselona" akademiyasining sobiq murabbiyi Aleks Garsiya.
Tasavvur qiling-a, 2001/02 yilgi mavsumda U-15 jamoasida Messi "soxta to‘qqizlik"da o‘ynagan!
Aynan Kroyffning ashaddiy muxlisi Tito Vilanova 3-4-3 sxemasini tanlagan va tabiiy markaz hujumchisi bo‘lmagani uchun bu o‘rinni faqat qog‘ozda bo‘lgan, aslida esa hamma joyda o‘ynagan Leo egallagan.
Shu bilan birga, u maydonning narigi tomonida murabbiylar, raqiblar va ba’zida Mark Valyente Fabregasga ham zarba berdi:
"Sesk o‘yinni o‘qish uchun san’atga ega edi. Biz kvadrat o‘ynaganimizda, u har doim yomon holatda bo‘lganga o‘xshardi, ammo to‘p baribir unga qandaydir tarzda tegib ketardi".
Bunday sheriklar bilan Pikega haqiqatan ham ish yetishmadi, shuning uchun Vilanova u uchun maxsus mashg‘ulotlarni o‘ylab topdi va yuqoridagi to‘plar uchun kurashishga urg‘u berdi. Ular tufayli Jerar boshiga kuchli zarba berishni o‘rganmaguncha maydonni hammadan kech tark etdi.
Pikeda yana bir rol bor edi, ularsiz bu g‘alabalar bo‘lmasdi - u gapiruvchi edi.
Messi esa maydon tashqarisida ko‘nikishga qiynaldi. Buning sababi u "La Masia" kampuslarida yashamagani va otasi bilan kvartirani ijaraga olgani uchunmi? Kim biladi. Har holda Fabregas uni uzoq vaqt soqov deb hisobladi.
Bu voqea o‘zgardi. 2002 yilda "Barcelona" U-15 Italiyaga Maestrelli turniriga taklif qilindi va Leo o‘zi bilan Apennin orollariga o‘sha paytda asosiy boylik - yangi PlayStation olib ketdi. Va nima deb o‘ylaysiz? Kechki ovqatdan keyin u g‘oyib bo‘ldi! Va u bilan butsalar, ekipirovkalar, shaxsiy buyumlar - hamma narsa yo‘qoldi. Buni ko‘rgan Messi joyida qotib qoldi va boshini ushlab oldi.
"Tinchlaning, ular shu yerda. Biz buni barcha yangilari bilan qilamiz. Endi sen bizning bir qismimizsan, xush kelibsan!" - dedi bir daqiqalik pauzadan so‘ng Pike chiday olmay.
Ajablanarlisi, bu Leoning kulgisiga sabab bo‘ldi va u bir yarim yil ichida birinchi marta futbol haqida emas, balki suhbatni boshladi.
"Bundan keyin Messi butunlay boshqacha bo‘ldi", - deydi yarim himoyachi Xulio de Dios. - Endi u hazil qildi va menimcha, Pike o‘z g‘oyasi bilan hamma narsani o‘zgartirdi. "Endi Leo biz bilan!" - shunday dedik. Biz birodarlar guruhiga aylandik".
Maydonda umuman muammo yo‘q edi. "Barselona" finalda "Parma"ni mag‘lub etib, Maestrelli turnirida osonlik bilan g‘olib chiqdi. Messi istisnosiz barcha uchrashuvlarda gol urdi.
Bunga parallel ravishda "Barselona U-15" U-16 mintaqaviy ligasida (Kataloniya afzalligi) g‘olibi bo‘lgan birinchi va yagona jamoa bo‘ldi.
Taxminan bir vaqtning o‘zida Boss taxallusi Pikega yopishib qoldi - nafaqat ishonchli o‘yin uchun, balki nozik sheriklar va birinchi navbatda, muammolarini samarali hal qilish uchun, ular Messini o‘zaro chaqirishdi.
***
2002/03 yilgi mavsumda Vilanovadan jamoani qabul qilib olgan Aleks Garsiya natijalarga amal qilmadi - bu unga kerak emas edi.
"Gap qancha gol urishimizda edi, g‘alaba qozonishimizda emas", - deb eslaydi Viktor Vaskes. "10-0 yoki 15-0 hisoblari odatiy holga aylangan. Messi va men har bir o‘yinda kim ko‘proq gol urishini bilish uchun kurashdik. Pike va Sesk to‘plar va to‘siqlar bo‘yicha bir-birlaridan ustun kelishga harakat qilishdi."
Ba’zan ularni ahmoqona masxara qilishardi. Qanot himoyachi Oriol Palensiya bir o‘yinda 22:0 hisobida g‘alaba qozonganini eslaydi; Fabregas 32:0 hisobini eslab turibdi.
Yo‘q, gollar umuman ularning maqsadi emas edi - yigitlar professional bo‘lish uchun mehnat qilishardi. Har kuni ko‘proq rag‘batlar bor edi. Ko‘p o‘tmay, "Arsenal" Seskka, "MYU" esa Pikega qiziqish bildirishni boshladi.
"Barselona" boshliqlari bunga barmoqlari bilan qarashdi. Ular Messiga eng ko‘p qiziqish bildirishdi va Leo o‘smirlar jamoasida zerikib qolmasligi uchun uni U-19ga o‘tkazishdi; asosiy jamoaning mashg‘ulotlariga taklif qilindi.
2002/03 yilgi mavsum oxirida Messi U-16 tarkibida deyarli o‘ynamadi, ammo chempionatda 40 ta gol urdi. Muntazam ravishda maydonga tushgan Vaskes 31 gol urdi.
Ularning avj nuqtasi 2003 yilning 4 may kuniga to‘g‘ri keldi: Kataloniya kubogi finalida "Espanyol"ga qarshi o‘yin; Leo o‘yindan bir hafta oldin yonoq suyagini sindirdi. Nima qilish kerak? Qoidalarga ko‘ra, u maydonga tushmasligi kerak edi. Faqat so‘nggi daqiqalarda "Barselona" Messidan himoya niqobida o‘ynash huquqini so‘radi.
Aslida, shuning uchun o‘yin El partido de la mascara - "Niqob o‘yini" deb nomlangan. Messiga avvalroq Karles Puyol uchun qilingan maxsus niqobni kiyib, o‘yin tugaguniga qadar uni yechmaslik kerakligi aytilgan.
Taxminan o‘n daqiqa davomida u qayerga yugurayotganini bilmay, yuguraverdi, keyin esa niqobni uzoqqa uloqtirdi.
"U uni sindirish yaxshiroq ekanligini aytdi, lekin u bu holatda o‘ynay olmaydi. Allaqachon niqobsiz Leo tanaffusga qadar yana ikki bor gol urdi, shundan so‘ng biz uni o‘z o‘rniga qo‘ydik. Uchrashuvda 4:1 hisobida g‘alaba qozondik. Men o‘sha kuni tushundimki, Messi uchun futbol endi shunchaki o‘yin emas, balki jamoaviy harakatdir", - deya tan oldi Garsiya.
Aslida, bu "87-yillar avlodi"ning so‘nggi dueli edi; bolalikning zafarli yakuni. Shundan keyin har kimning o‘z yo‘li bor edi.
Messi "Barselona"dagi debyutini 2003 yilda Joze Mourinyo boshchiligidagi "Portu" jamoasiga qarshi o‘rtoqlik uchrashuvida o‘tkazgan.
Fabregas "Arsenal"ni zabt etish uchun ketdi. Chunki, Xavi va Inyesta shunchaki "Kamp Nou"da porlashdi va Fabregas o‘ziga tarkibda ko‘rmadi. Jerar Pike ham Messi kabi avvaliga U-19 ga yo‘l oldi, biroq oradan bir yil o‘tib "Manchester Yunayted" bilan to‘liq shartnoma imzoladi - Ser Aleks himoyachi haqida ko‘p narsani bilardi.
"Men qolib, imkon qadar bu jamoa orzusini saqlab qolishga harakat qildim", deb xo‘rsindi Vaskes.
U "Barselona" tarkibida bir necha o‘yin o‘tkazdi va hatto 2011 yilda Pep Gvardiola mavzuni yopgunga qadar "Rubin"ga qarshi Chempionlar ligasida gol urdi: "Bas! Bu oxir ekanligini tushunishing kerak. Ketish vaqti keldi".
Viktor oxir-oqibat Belgiya va MLSda faoliyatini yaratdi - Britaniyaning quyi ligalarida aylanib yurgan, yuzlab o‘yinlarni yig‘magan Frank Songo'O fonida unchalik yomon emas. Va, albatta, bu "Segunda-B"dan yuqoriga ko‘tarilmagan Xulio de Dios va Xuanxo Klausidan yaxshiroq. Bu va boshqa yigitlar uchun "87-yillar avlodi" - futboldagi eng katta muvaffaqiyat.
"Messi bolalikdagi do‘stim bo‘lgani uchun keldingmi?" - 36 yoshli Vaskes tabassum qiladi, chunki u o‘zining haqligini aniq biladi.
Yulduzlar uchun bu boshqacha edi. Yaqinda Fabregas "La Masiyadagi kunlar u uchun hayotdagi eng baxtli kunlar bo‘lganini" tan oldi.
Albatta, bu murabbiylar uchun alohida tajriba bo‘ldi. Vilanova u haqida gapirmaydi, lekin Aleks Garsiya, "Barselona"da yana yigirma yil o‘tgandan so‘ng, tashxis qo‘ygan shifokor kabi qat’iy: "87-yillar avlodi" ajoyib iste’dodning ajoyib uyg‘unligi edi, ular 11 yoshidan beri birga mashg‘ulot o‘tkazgan yaxshi futbolchilar edi. Ular orasida tabiiy g‘oliblar ko‘p edi. Biz buni hech qachon hozirgi sharoitda takrorlay olmaymiz."
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
1.jpg)
.jpg)
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
