2011 yili «PSJ» aksiyalarining 70 foizi qatarlik sarmoyadorlar guruhi tasarrufiga o‘tgandi.
Oradan 10 yil o‘tgach, Liga 1 grandi dunyoning eng qimmatbaho klublari ro‘yxatida yuqori 10talikka kirdi. Devid Bekxem, Zlatan Ibragimovich, Neymar, Kilian Mbappe va Lionel Messining transferi nafaqat Parij klubining o‘zi, balki akademiyasining gurkirab yashnashiga turtki berdi. Hozirda «PSJ» Fransiyadagi yetakchi iqtidor chashmalaridan birining egasidir. Yosh iste’dodlarni tarbiyalash bobida ulkan tajriba to‘plagan Luish Kampushning Parijda ish boshlagani esa, bu borada asosiy muvaffaqiyatlar hali oldinda ekanligini anglatadi.
Boshlanish chizig‘i
Aynan 2011 yili Parij yaqinidagi «Obervilye» akademiyasi 4 yoshli Uorren Zair-Emerini qabul qilgandi. Tabiiyki, bolakay o‘sha pallada o‘z kelajagidan mutlaqo bexabar bo‘lgan, qolaversa, «PSJ»ning qanday kurs bo‘yicha harakatlanishi ham ma’lum emasdi. Amalda Zair-Emeri 12 yildan keyin CHLda «Bavariya»ga qarshi kechgan bahsda maydonga tushib, nufuzli turnir tarixida «pley-off» bosqichining eng yosh debyutanti (16 yoshu 343 kun)ga aylandi. Kuzda esa 17 yoshga to‘lgan Uorren «PSJ»ning boshlang‘ich tarkibidan joy oldi. Aqlga sig‘mas taraqqiyot! Zair-Emeri hozirning o‘zida Liga 1dagi eng qimmatbaho futbolchilari ro‘yxatida tobora yuqoriga intilmoqda. U hattoki, Lionel Messi va Neymardek megayulduzlarni ham qoyil qoldirishga ulgurdi. Xalqaro tanaffusdan oldin oxirgi 5ta o‘yinda 2ta gol va 4ta samarali uzatma muallifiga aylangan vunderkindga faqat xalqaro e’tirof yetishmayapti - Raymon Kopa yoki Golden Boy sovrini. Lekin bu yaqin yillarda hal bo‘ladigan masaladek.
Uorren va «PSJ» - samimiy muhabbat tarixi
Millionlar o‘yiniga bog‘liq ilk saboqlarni sobiq futbolchi va murabbiy bo‘lmish otasi Frank Emeridan olgan, mashg‘ulotlar jarayonida hatto o‘zidan kattaroq bolakaylarga namuna ko‘rsatgan Uorren 8 yoshidayoq Parijni zabt etishga chog‘landi. Muhimi, u xuddi Obervilyeda bo‘lgani kabi poytaxtda ham muhitga o‘ta osonlik bilan moslashib, darhol yetakchilikni qo‘lga oldi. Deylik, 14 yoshida U-17, keyingi yili U-19 jamoasi tarkibida maydonga tushib, klub rekordini yangiladi. To‘g‘ri, jussasi kichikligi boismi, Uorren avvaliga biroz qiynaldi, lekin tez orada muskullari quvvatlangach, o‘ng qanotda tayanch yarim himoyachi pozisiyasida ishonchli to‘p sura boshladi. Zair-Emerining tobora yorqinroq o‘yin ko‘rsatishga tushganidan otasi ham biroz lol qolgandi: «O‘g‘limning yuksak iqtidoriga hech qachon shubha bilan qaramagan bo‘lsamda, 15 yoshida U-19 jamoasida o‘zidan ancha katta yigitlardan o‘zib ketgani hayratimni oshirdi. Deylik, tez-tez ajoyib reydlarni amalga oshirishi bilan nazarga tushdi».
Ne-ne orzu-havaslar bilan poytaxtga yo‘l olgan yosh iqtidorning xursandchiligi muxlislar quvonchi bilan uyg‘unlashib ketganini ko‘rish juda yoqimli. «PSJ» sentyabr oyida «Marsel»ni yirik hisobda dog‘da qoldirgach, Uorren o‘z futbolkasini sovg‘a qilish niyatida tribuna tomon yugurdi. Shu payt muxlislar yetakchisi unga megafon uzatib, qo‘shiq kuylab berishini iltimos qildi. «O‘sha lahzada o‘zimni o‘ta mag‘rur his etgandim», - dedi yosh futbolchi keyinchalik. Endi klub rahbariyati ham noyob vunderkindni munosib rag‘batlantirish niyatida. Har holda, Uorren uchun uzoq muddatli yangi shartnoma tayyorlanayotgani haqida xabarlar bor. Insayder Fabrisio Romanoning yozishicha, unda xavbekning maoshi ham sezilarli darajada oshiriladi. Boshqa bir ma’lumotga binoan, «PSJ» rahbariyati aynan Zair-Emeri tufayli Jud Bellingemni xarid qilish imkoniyatidan voz kechdi. Chunki klubda Uorren yaqin kelajakda angliyalik iqtidordan o‘zib ketishiga ishonishmoqda. Ayni holatda futbolchi va jamoa o‘rtasida o‘ta ajoyib mutanosiblik bor. «Butun faoliyatimni «PSJ»da o‘tkazishni xohlayman. Ertalab mashg‘ulotga kelaman, tushdan keyin o‘qishga boraman. Kechqurun - o‘yin. Naqadar ajoyib» - Uorren jahon futboli yulduzlari Lionel Messi, Kilian Mbappe va Neymar bilan yonma-yon o‘tgan kunlarni shunday ta’riflagandi. Muhimi, yosh futbolchi bilim olishga sira panja ortidan qaramaydi. Deylik, aytishlaricha, akademiyaga yo‘l olgan payt avtomobil ichida ko‘pincha darsga tayyorlanadi. «Futbolchi maydonda ham, uning tashqarisida ham o‘zini talab darajasida tutishi shart. Shunday ekan, maktab men uchun juda muhim, yakunda bakalavr darajasini olishdan umidvorman», - deydi Uorren bu masalada. Vunderkind chindan ham, o‘zini munosib tutish, nuqsonlarni chetlab o‘tishga urinadi va bor kuchini rivojlanishga sarflaydi. «PSJ» himoyachisi Presnel Kimpembe bejiz uni charchash nimaligini bilmaydigan robotga qiyoslamagandi. Chunki Uorren jamoaviy mashg‘ulotdan keyin hamisha qo‘shimcha tarzda shug‘ullanadi.
Zair-Emeri zaif jihatlardan xoli
Uorrenning «PSJ»dagi yorqin debyutiga tayyorgarlik yig‘inlari va avvalgi mavsumda qayd etgan shiddati yordam bergani tayin. Raqamlarda aytsak, yigitcha o‘smirlar o‘rtasidagi YECHLning har bir o‘yinida o‘rtacha hisobda 5 martadan raqib uzatmasini «ilib» olgan, «Gol+pas» tizimida «1+2» natijasiga erishgan va to‘p uzatish aniqligi bo‘yicha 90 foizdan baland ko‘rsatkich qayd etgandi. Qolaversa, may oyida U-17 belgisi ostidagi Yevropa chempionatida porlab, g‘alaba nashidasini surdi. Jumladan, Portugaliya o‘smirlar termasiga qarshi kechgan yarim final bahsida 30 metr uzoqlikdan chiroyli gol urdi. Aytgancha, Uorren 15 yoshidayoq Maurisio Pochettino nazariga tushgan va argentinalik mutaxassis bolakayni «PSJ»ning asosiy jamoasiga jalb qilgandi. To‘g‘ri, debyuti Kristof Galtye davriga to‘g‘ri keldi, ya’ni yigitcha biroz kutishga majbur bo‘ldi. Nihoyat, 16 yoshu 151 kunligida Liga 1 1-turidan o‘rin olgan «Klermon»ga qarshi o‘yinda zaxiradan maydonga tushdi. U shu tariqa «PSJ» tarixida rasmiy uchrashuvda qatnashgan eng yosh futbolchi bo‘ldi. Uorren debyutdan keyin yana 2ta o‘yinda atigi 2 daqiqadan harakatlandi. Adolat yuzasidan aytish kerak, uning ko‘proq va tez-tez maydonga tushishiga asosiy futbolchilarning birin-ketin jarohatlanishgani ham yo‘l ochdi. Oxir-oqibat, yigitcha «Bavariya»ga qarshi kechgan CHL «pley-off» o‘yinida «PSJ»ning boshlang‘ich tarkibiga kirib, o‘ng qanot yarim himoyachisi pozisiyasini egalladi. O‘yin boshlanishi bilan esa maydonda keng hudud bo‘ylab harakatlanib, himoya va hujum chizig‘ini o‘zaro bog‘lab turdi. Uchrashuv ritmiga ozgina moslashib olganidan so‘ng asosiy ustun jihatini ishga solib, to‘p bilan chiroyli reydlar uyushtira boshladi. Avvaliga 17 yoshli bolakayni osongina cho‘chitish, qisib qo‘yish va to‘pni undan olib qo‘yish mumkindek tuyuldi. Amalda Uorren maydonda esankirab qolmadi, asosiy ustunligidan to‘g‘ri foydalandi va oyog‘ida mustahkam turdi. Xullas, «Bavariya» vakillari yigitchani to‘xtatish yoki yiqitish oson emasligini tezda tushunishdi. Fransiya U-21 terma jamoasi murabbiyi, mashhur Tyerri Anri e’tirofiga e’tibor qarating: «Uorrenni anchadan buyon kuzatib kelyapman. Fransiya futbolida o‘yinni tushunish bobida bir-biridan o‘zib ketadigan yigitlar juda ko‘p. Lekin Zair-Emeridek jismoniy to‘qnashuvlarga tayyor yosh futbolchi juda kam».
«PSJ» boshqaruviga Luis Enrikening kelishi iqtidorli futbolchining uzatmalar aniqligi va o‘yinni his etish bobida yanada yaxshilanishiga ijobiy turtki berdi. Chunonchi, Kristof Galtye asosan yigitchaning jismoniy qobiliyatidan unumli foydalanishni ko‘zlagan bo‘lsa, ispaniyalik mutaxassis uslubi bo‘yicha to‘pni olis masofaga aniq uzatish imkoniyati bor joyda yugurish shart emas - bu mutlaqo o‘zgacha futbol. Mana, yangi uslub samarasi - Zair-Emeri assistent rolini ham risoladagidek ado etishga tushdi. Xo‘sh, Enrikening o‘zi qanday fikrda? «Uorren 17 emas, 37 yoshdadek. Bu yerda shunday iqtidorga ega bo‘lish - men uchun ulkan omad. Zair-Emeri akademiyadan chiqqan futbolchilarga mukammal namunadir. Juda kamtar yigit, tinim bilmay ishlaydi, juda aqlli» - ispaniyalik mutaxassisdan ajoyib ta’rif.
Navbatdagi bekat - Fransiya milliy jamoasi
Uorren Zair-Emeri noyabr oyidagi FIFA kunlari Fransiya milliy jamoasini ham zabt etdi qaysidir ma’noda. Bunga qadar Tyerri Anri boshqaruvidagi U-21 jamoasida to‘p surgan «PSJ» javohiri 18 noyabr kuni Yevro-2024 saralash bosqichidan o‘rin olgan Gibraltar termasiga qarshi o‘yinda ilk daqiqalardan harakatlana boshladi. Faqat debyut biroz ko‘ngilxiralikka ulandi - Uorren 20-daqiqadayoq jarohatlanib, o‘z o‘rnini zaxira vakiliga bo‘shatib berdi. Asosiysi, u bunga qadar milliy jamoadagi gollari hisobini ochishga ulgurdi. Yakunda fransiyaliklar 14:0 hisobida g‘alaba qozonib, bir qator rekordlarni yangilagan bo‘lsalar, Zair-Emeri ham alohida natijadan quruq qolmadi. Ya’ni oxirgi 109 yil badaliga Fransiya milliy jamoasi safida maydonga tushgan va gol urgan eng yosh futbolchiga aylandi. U o‘yin vaqti 17 yosh 8 oy 11 kunlik edi. Nima bo‘lishidan qat’iy nazar, Didye Desham endi yarim himoyachini ko‘zdan qochirmaydi aslo.
S.RAHMONOV tayyorladi
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
