Keling, buyuk nemis futbolchilari, perulik, polshalik va (kutilmaganda!) Lionel Messi haqida fikr yuritamiz.
Agar siz yuqori sifatli Yevropa futbolini yaxshi ko‘rsangiz va juda samarali o‘yinlardan zavqlansangiz, Germaniya Bundesligasiga qoyil qolmasdan ilojingiz yo‘q. Germaniya Bundesligasi har bir o‘yinga o‘rtacha gol urish bo‘yicha Yevropaning yetakchi ligalari orasida peshqadam hisoblanadi. Bundan tashqari, yetakchilik uzoq vaqt davomida saqlanib qoldi va bunda havas qiladigan barqarorlikni ko‘rsatmoqda. Masalan, bu mavsumda Bundesliganing har bir o‘yinidagi o‘rtacha ko‘rsatkich har bir o‘yinda 3,5 goldan oshadi. Reytingda ikkinchi o‘rinni egallab turgan Angliya Premyer-ligasida bu ko‘rsatkich 3,11 golni tashkil etadi. Hatto Germaniyadan Angliyaga ko‘chib o‘tgan Erling Xoland ham bu statistik jangda Premyer-ligani ustunlik bilan ta’minlamadi. Bundesliga har doim o‘zining ajoyib to‘purarlari soni bilan mashhur bo‘lgan. Yuqorida tilga olingan Xoland gollar reytingida bemalol afsonalar bilan raqobatlasha oladi. Ammo norvegiyalik futbolchi Dortmundning "Borussiya" jamosida atigi ikki yarim mavsum o‘tkazdi va hatto Bundesliga tarixidagi eng yaxshi 150 ta "snayper"lar orasiga kira olmadi. Mukofotlar ro‘yxatini kim boshqaradi? Germaniya chempionatining asosiy to‘purarlari o‘ntaligi bilan tanishing.
10. Klaus Allofs. Bundesligadagi gollari soni 177 ta
Forvard butun faoliyati davomida Bundesliganing uchta klubi – "Fortuna", "Kyoln" va "Verder"da o‘ynagan. Har doim ko‘p gol urgan. Uning eng sermahsul mavsumi 1984/85 yilgi mavsum bo‘lib, Bundesliganing 32 ta o‘yinida 26 gol urgan.
9. Diter Myuller. Bundesligadagi gollari soni 177 ta
Myuller Bundesligada Allofs bilan bir xil gol urgan, biroq bu darajaga kamroq o‘yinlarda erishgan. Diter futbolchilik faoliyatini Kaster nomi ostida boshlagan. Va faqat 1973 yilda "Kyoln"ga ko‘chib o‘tgan yigit asrab oluvchi otasining familiyasini oldi. Myullerga aylangan forvard gol urishni boshladi. Birinchi mavsumda u chempionatda 17 ta gol urgan bo‘lsa, keyingisida 24 ta gol urdi. "Kyoln" bilan futbolchi 1978 yilda oltin dublga erishdi - Germaniya chempionati va kubogini qo‘lga kiritdi.
8. Shtefan Kuns. Bundesligadagi gollari soni 179 ta
U Bundesliganing 4 ta klubi – "Boxum", "Yurdingen 05", "Kayzerslautern" va "Arminiya" klublarida o‘ynagan. Ikki marta chempionat to‘purari bo‘ldi (1985/86 mavsumda 22 gol, 1993/94 yilgi mavsumda 18 gol). Germaniya terma jamoasi bilan 1996 yilda Yevropa chempionatida oltin medalni qo‘lga kiritdi.
7. Ulf Kirsten. Bundesligadagi gollari soni 182 ta
Kirsten Oberliga - GDR chempionatida Drezdenning "Dinamo" jamoasida yetti yil o‘ynadi. U yerda u 57 ta gol urdi va shundan keyingina, 1990 yilda u Bundesligaga chiqish uchun yo‘l oldi. 12 mavsum davomida u "Bayer" hujumlarida yetakchilik qildi. Kirsten ko‘pincha o‘zining o‘yin uslubida Gerd Myullerga qiyoslangan. Ulf afsonaviy forvardga o‘xshash tuzilishga ega edi. Ikkalasi ham past bo‘yli, tezkor edi. Ikkalasi ham baland bo‘yli himoyachilarni mahorat bilan aldab o‘tishardi.
6. Klaudio Pisarro. Bundesligadagi gollari soni 197 ta
Perulik forvard 9 yil davomida Bundesliga tarixidagi eng yaxshi xorijlik to‘purar bo‘ldi. Agar polshalik sehrgar Robert Levandovski Germaniyaga ko‘chib o‘tmaganida, u bu faxriy unvonni yanada ko‘targan bo‘lardi. Nemis muxlislari Pisarroga "And tog‘laridagi bombardimonchi", shuningdek, "Pissa" (uning familiyasiga mos ravishda - Pisarro) laqabini berishdi. U "Verder"da yulduzga aylandi, keyin "Bavariya"ga o‘tib, super yulduzga aylandi. Myunxenliklar jamoasi bilan Pisarro 17 ta sovrinni qo‘lga kiritdi, jumladan, oltita Germaniya chempioni va bitta Chempionlar ligasi g‘olibligi. Bundesligada urilgan gollar soni 200 taga yetib borishi uchun hujumchiga atigi 3 ta gol kam edi.
5. Manfred Burgsmyuller. Bundesligadagi gollari soni 213 ta
Ushbu reytingning eng yaxshi beshtaligidagi barcha to‘purarlar ikki yuzta gol belgisini "buzishdi". Buning uchun Burgsmyuller Bundesligada deyarli 450 ta o‘yin o‘tkazishi kerak bo‘ldi. U "Bayer 05" ("Bayer 04" bilan adashtirmaslik kerak), "Borussiya Dortmund", "Nyurnberg" va "Verder" klublarida o‘ynagan. U Dortmundda eng ko‘p gol urgan - 224 uchrashuvda 135 ta gol. Ayniqsa, 1980/81 yilgi mavsumda u chempionatning 33 o‘yinida 27 bor raqiblar darvozasini ishg‘ol qilgandi.
4. Yupp Xaynkes. Bundesligadagi gollari soni 220 ta
Xaynkes ko‘pchilik muxlislarga "Bavariya" va "Real"da muvaffaqiyatli ishlagan buyuk murabbiy sifatida tanilgan. Ammo Xaynkes ajoyib futbolchi ham edi. U 60-70-yillarda Myonxengladbaxning "Borussiya" jamoasi va "Gannover" klublarida o‘ynagan. U juda ko‘p gol urdi. Uning eng muvaffaqiyatli mavsumi 1973/74 yilgi mavsum bo‘lib, Xaynkes chempionatda 33 o‘yinda 30 ta gol urgan.
3. Klaus Fisher. Bundesligadagi gollari soni 268 ta
Fisher faoliyatining ko‘p qismini "Shalke-04"da o‘tkazgan. To‘liq o‘n mavsumda u 226 ta gol urdi. U klub tarixidagi eng yaxshi snayper unvoniga ega. Shuningdek, u "1860 Myunxen", "Kyoln" va "Boxum" klublarida o‘ynagan.
2. Robert Levandovski. Bundesligadagi gollari soni: 312 ta
Bundesliga tarixidagi eng yaxshi snayperlar ro‘yxatida yetakchi o‘rinlardan birini hozirgi futbolchi, ajoyib to‘purar va taniqli sportchi Robert Levandovski egallab turganini bilish juda yoqimli. Reytingning deyarli barcha ishtirokchilari o‘zlarining professional faoliyatlarini allaqachon yakunlaganlar, shuning uchun polshalik hujumchi o‘zining o‘yinchi avlodi vakillari uchun yagona futbolchidir. Levandovski Dortmundda o‘zini haqiqiy to‘purar mashina sifatida ko‘rsatdi, keyin "Bavariya"ga o‘tdi va u yerda 8 yil ichida g‘ayrioddiy futbolchidan dahoga aylandi. Faoliyatidagi eng yaxshi mavsum 2020/21 yilgi mavsum bo‘ldi, o‘shanda Robert Bundesligada 41 ta gol urgan va Gerd Myullerning 49 yil davomidagi rekordini yangilagan.
1. Gerd Myuller. Bundesligadagi gollari soni 365 ta
Levandovski bir mavsumda gol urish bo‘yicha Myuller rekordidan o‘zib ketdi, biroq Germaniya chempionatida urilgan gollar soni bo‘yicha nemis futbolchisidan o‘zib keta olmadi. Gerd Myuller hech qanday mubolag‘asiz nemis futbolining ramzi hisoblanadi. Jahon va Yevropa chempioni, uch karra yevrokubok sohibi, "Bavariya" afsonasi. 1970 yilda u jahon futbolidagi asosiy shaxsiy mukofot - "Oltin to‘p"ni oldi va ikki marta Yevropa chempionatlarining eng yaxshi to‘purari sifatida "Oltin butsa"ni qo‘lga kiritdi.
Myuller uzoq vaqt davomida bir kalendar yilida gol urish bo‘yicha rekordchi bo‘lgan – 1972 yilda hujumchi 85 ta gol urgan. 2012 yilda bu natijani Lionel Messi ortda qoldirdi.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
