"Chelsi" bilan o‘yinning 70-daqiqasida "kanonirlar" himoyachisi Ben Uayt darvozaning uzoq burchagiga to‘pni joylab qo‘ydi. Bu himoyachining derbidagi ikkinchi va ligadagi to‘rtinchi goli bo‘ldi (plyus to‘rtta golli uzatma) - Uayt bu mavsumda "Arsenal"ning eng yaxshi va barqaror o‘yinchilaridan biri bo‘ldi.
U Angliya terma jamoasiga foydali o‘yinchi bo‘lishi aniq (masalan, markaziy himoyaning muammoli pozisiyasida o‘ynashi mumkin), ammo mart oyida Garet Sautgeyt Ben Angliya terma jamoasida o‘ynashdan bosh tortganini xabar qildi. Ularning hech biri hech qanday tafsilotni e’lon qilmagan. JCH-2022da, Ben "shaxsiy sabablarga ko‘ra" terma jamoa lagerini tark etgandi. O‘shandan beri ikkala orada kelishmovchiliklar bor. 26 yoshida mamlakatning eng yaxshi himoyachilaridan biri terma jamoa safida atigi 4 ta o‘yin o‘tkazgan.
Hozirgi "Arsenal" haqida gapirganda, ular ko‘pincha yorqin yarim himoya va qanotlarni (Rays, Edegor, Saka, Martinelli...) tushunishadi yoki temir-beton himoya markazini tilga olishadi. Uaytga kamroq e’tibor qaratiladi va biz bu xato tendensiyani tuzatmoqchimiz. Quyida 26 yoshli inglizning shaxsiyatini yaxshi ochib beradigan The Athletic jurnalining mart oyidagi maqolasi tarjimasi keltirilgan. U bilan tanishib chiqing. Ben Uayt uchun futbol shunchaki suyukli ish. U o‘yinlarni TVda ko‘rmaydi. Angliyada o‘ynashdan bosh tortish Uaytning introvertligini ko‘rsatib beradi. Garet Sautgeyt Benning terma jamoada ishtirok etmasligini tushuntirguniga qadar, "Arsenal" himoyachi bilan yangi uzoq muddatli shartnoma imzolaganini e’lon qildi. Shu munosabat bilan klub videorolik tayyorladi, unda jamoadoshlari futbolchi haqida gapirgan.
Bu ikki voqeaning kesishishi shunchaki tasodif emasdek tuyulardi. Uaytni klub ichida qanday qabul qilishlari va uning tashqaridan qanday ko‘rinishi o‘rtasidagi farq juda katta.
Jamoa sardori Martin Edegor shunday deydi: "Unga tashqaridan qarasangiz, u befarq odamlardan biridek taassurot qoldirishini ko‘rishingiz mumkin. Ammo u jamoa haqida ham, o‘rtoqlari haqida ham hammadan ko‘proq qayg‘uradiganlardan biri".
Uaytning standart intervyularga rioya qilishni istamasligi uning sirliligini oshiradi. 2021-yil oktabr oyida, "Arsenal"ga qo‘shilganidan ko‘p o‘tmay, u intervyuda bo‘sh vaqtini o‘yinlarni tomosha qilish bilan o‘tkazmasligini aytgandi.
"Men yoshligimda futbol ko‘rmaganman va hozir ham ko‘rmayman", dedi u Sky jurnalistlariga. Bu so‘zlar sarlavhalarga aylandi va barchani hayratga soldi. Ma’lumki, barcha futbolchilar bo‘sh vaqtlarini uchrashuvlarni tomosha qilish bilan o‘tkazmaydilar, ammo buni tan olishga jur’at etganlar kamchilikni tashkil qiladi. Benning so‘zlarini yoqtirmaganlar, uning keyingi gaplarini o‘tkazib yuborgan bo‘lishi mumkin.
"Arsenal"da hech kim Uaytning o‘yinga bo‘lgan munosabatini so‘ramaydi. Hamkasblari uning raqobatga bo‘lgan tinimsiz ishtiyoqi, yangi ko‘nikmalarga ega bo‘lish va o‘z-o‘zini takomillashtirishga chanqoqligidan hayratda. Futbol uning uchun doimiy ish va u o‘z kasbining eng zo‘ri bo‘lishga e’tibor qaratadi, lekin bo‘sh vaqtida u boshqa ishlarni afzal ko‘radi.
Ha, u dam olish vaqtida o‘yinlarni ko‘rmaydi, lekin u mashg‘ulotlarni yaxshi ko‘radi va buni yaxshi bajaradi, shuning uchun uning futbol ko‘rishni istamasligi "Arsenal" uchun muammo bo‘lishi dargumon. Ko‘rinishidan, u uzoq vaqtdan beri klub bilan bog‘langan - uning yangi shartnomasi 2028 yilgacha mo‘ljallangan va yana bir yilga uzaytirish imkoniyati mavjud.
Ma’lumotlarga ko‘ra, Uayt "Barselona", "Bavariya" va "Siti" uslubiga mos keladi. Yangi shartnomani imzolashdan oldin Uaytning vakillari Analytics kompaniyasi tomonidan tayyorlangan tahliliy hisobotni klubga taqdim etdi. Bu hujjatda Ben markaziy va qanot himoyachisi pozisiyalarida yuqori darajadagi o‘yin ko‘rsatgani ta’kidlangan. Yevropaning kuchli beshlik ligasidagi qanot himoyachilari bilan solishtirganda, Uayt oldinga qisqa to‘p uzatishlar hamda paslar aniqligi bo‘yicha eng yaxshi 10 futbolchi ichiga kirgan.
Analytics FC hisobotiga ko‘ra, Ben Yevropada "Milan", "Barselona", "Bavariya" va "Manchester Siti" kabi ko‘plab top-klublarining uslubiga mos keladi. Agar u kutilmaganda yangi jamoa izlayotgan bo‘lsa, takliflar kam bo‘lmasligi aniq. "Arsenal"ning baxtiga, Uayt 2021 yilning yozida joriy klubida qolishni birinchi o‘ringa qo‘ygan. Himoyachining o‘yinidan hayratga tushgan klub yangi shartnoma bo‘yicha muzokaralarni juda erta boshlagan. Dastlabki kelishuv 2026 yilga qadar tuzilgan bo‘lsa-da, klub 2023 yilning sentyabrida muzokaralarni boshlagan.
Muzokaralar muammosiz o‘tdi. Uayt uchun yangi shartnoma o‘zini uyidagidek his qiluvchi bu klubidagi maqomini mustahkamlaydi.
Chidamlilik va moslashuvchanlik
«Arsenal» «Brayton»ga 50 million funt to‘laganida, ko‘plab mutaxassislar bu narxni juda yuqori deb hisoblashgan. Biroq, himoyachi shubhalarni tezda yo‘q qildi. Uayt ikki pozisiyada juda yaxshi. Dastlab markaziy himoyachi sifatida sotib olingan futbolchi 2021-22 yilgi mavsumning ko‘p qismida Gabriel bilan birga shu pozisiyada o‘ynadi, ammo keyinchalik o‘ng qanot himoyachisiga aylantirildi. Bu o‘zgarish asta-sekin sodir bo‘ldi. Treningda Uayt bilan ishlagan Arteta va uning xodimlari uning qanchalik moslasha olishini tushunishdi. Uning to‘p bilan muomala qilish qobiliyati va chidamliligi uni Artetaning jamoasida qanot himoyachisi roliga ajoyib nomzod qilib qo‘ydi va, eng muhimi, Salibaga markaziy himoyaga kirishga imkon berdi.
Uaytning evolyusiyasi davom etmoqda. "Arsenal" xodimlari uni videotasvirlardan foydalanib, texnik va taktik tafsilotlarga o‘rgatishmoqda. Arteta muntazam ravishda himoyachi bilan o‘z yutuqlarini muhokama qiladi va ular o‘rtasida o‘zaro hurmat borga o‘xshaydi. Muhimi, Benning o‘zi yangi pozisiyadan zavq oladi. U jamoaviy o‘yinchi va murabbiy qayerda desa, o‘sha yerda o‘ynashga tayyor. Uaytni shaxsan biladiganlar u yangi qiyinchiliklarga tayyorligini aytishadi. 26 yoshida u hayotdagi ko‘p qiyinchiliklarni yengdi. Bolaligida u og‘ir xastalikni (immun tizimining buzilishi) yengdi va 16 yoshida "Sautgempton" akademiyasidan haydaldi. U qiyinchiliklarga javob berishga odatlangan.
Bu o‘ziga xos qattiqqo‘llik uning chidamliligida ham namoyon bo‘ladi. Uayt 2022/23 yilgi mavsumda 36 ta, o‘tgan yil 32 ta va 2020/21 yilgi mavsumda 36 ta o‘yinni asosiy tarkibda boshlagan. "Arsenal"da faqat Edegor, Saka va Gabriel undan ko‘proq o‘yinlarga ega.
"Aqliy yirtqich" futbolchi va yechinish xonasida liderlardan biri bo‘lib kelmoqda. Ben og‘riq bilan o‘ynay oladigan futbolchi sifatida shuhrat qozondi. Himoyachi 2022 yilda "Nyukasl"ga qarshi o‘yinda jarohat olganidan keyin Rob Xolding uni "aqliy yirtqich" futbolchi deb atagan. Bir qancha safdoshlari uni “jangchi” deb ta’riflaydilar.
Bu mavsumda "Arsenal" mavsum boshida himoyachi Timberdan ayrildi. Bu Ben dastlab rejalashtirilganidan ko‘proq o‘yin o‘ynashi kerakligini anglatardi. Mart oyining o‘rtalariga kelib, tizzasidagi muammolarga qaramay, u barcha musobaqalarda (shu jumladan, 25 ta o‘yinda Premyer-ligada) 3000 daqiqadan ko‘proq vaqt to‘pladi. Uning uchun keyingi qadam yirik titullarni yutishdir.
Bu mavsumda u allaqachon "Arsenal"ning yetakchilaridan biriga aylandi. Mavsumoldi mashg‘ulotlari davomida murabbiylar shtabi Benning yosh o‘yinchilarga turtki berishidan hayratda qoldi. Ularning aytishicha, o‘yinlar oldidan uning ovozi yechinish xonasidagi eng baland ovozlardan biri. Endi u "Arsenal"da o‘zini butunlay qulay his qilmoqda, Ben turli yangi yo‘llar bilan ochilib bormoqda.
Uayt futbol ko‘rishni yoqtirmasligi mumkin, ammo "Arsenal" muxlislari uning o‘yinini tomosha qilishni yaxshi ko‘radilar. Hozirgi Angliya terma jamoasi uchun esa usiz o‘ynash katta yo‘qotish.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
