So‘nggi yillarda futbolchilar o‘rtasida “oltin to‘p” sovringa bo‘lgan harislik tobora oshib bormoqda. Taniqli “FranceFootball” nashri bu sovrinni qo‘lga kiritish uchun nomzodlarni uzoq saralab keyim omma e’tiboriga taqdim etishidan xabaringiz bor. Eng qizig‘i shundaki, o‘tgan asr so‘nggi va yangi asr boshida ko‘plab biz uchun notanish bo‘lgan futbolchilar ushbu sovrin uchun nominantlar qatorida bo‘lishgan va ba’zi yulduzlarni ortda qoldirishga ham muvaffaq bo‘lgan ekan. Bugun ana shunday nomalum,biroq “oltin to‘p”ga da’vogarlik qilgan futbolchilar haqida so‘z boradi.
Trifon Ivanov
Bolgariya futbolining yorqin namoyondalaridanbiri sifatida tarixda qolgan Trifon himoyadagi ayovsiz o‘yinlari bilan qisqa muddatga bo‘lsadabarchani o‘ziga qarata olgan edi. Qahramonimiz birorta sovrinni qo‘lga kiritmay turib ham o‘z imidjini yarata olgan futbolchilardan bir desak, adashmgan bo‘lamiz. U hech qachon top klublarda o‘ynamagan bo‘lsada, terma jamoa libosini kiyishi bilan o‘tib bo‘lmas qoyaga aylanar edi. 1996-yilda bo‘lib o‘tgan Yevropa chempionati Ivanov shu qadar yaxshi taassurot qoldirdiki, uning ismi “oltin to‘p” sovrini uchun da’vogarlar qatorida paydo bo‘ldi. Yakuniy so‘rovnomadan so‘ng ma’lum bo‘lishicha, Ivanov Figu va Zidandan ikki barobar ko‘proq ovoz to‘plashga muvaffaq bo‘lgan ekan.
Tomas Brolin
Tomas Angliyaning “Lids Yunayted” jamoasiga o‘tgununiga qadar Yevropaning eng iqtidorli futbolchilaridan biri hisoblanar edi. 1994-yilda bo‘lib o‘tgan Jahon chempionatida “Shvetsiya” bilan brozna medallarga ega chiqqan qahramonimiz “Parma” safida kubog egalari kubogini hamboshi uzra ko‘tarishga muvoffaq bo‘ladi. Yil so‘nggida esa, “oltin to‘p” uchun kurashda ko‘plab mega yulduzlarni ortda qoldirgancha 4-pog‘onani zabt etadi. Bunday o‘sishdan so‘ng futbol mutaxassislari Tomasning kelajagi porloq ekanligini bashorat qilgan bo‘lsada, barchasi tamomila o‘zgacha ko‘rinish oladi. APLni zabt etish uchun tashrif buyurgan hujumchi jarohati bois bir necha oyni o‘tkazib yuboradi va ortiqcha vazn muammosiga o‘ralashib qoladi. Bundan tashqari, Tumanli albionning kurashlarga boy to‘qnashuvlari Brolinni futboldan erta sovub ketishiga sabab bo‘ladi. Jamoa mashg‘ulotlariga ham kelmay qo‘ygan futbolchi bilan “Lids” shartnomani bekor qilishdan boshqa chora topa olmay qoladi. Shvetsiyalik futbolchi o‘z faoliyatini tiklash maqsadida ko‘plab klublar safida to‘p surgan bo‘lsada, barchasi omadsizlik bilan yakunlandi. “oltin to‘p”ga da’vogarlik haqida-ku, gapirmasa ham bo‘ladi.
Emmanuel Olisadebe
Nigeriyalik futbolchining faoliyatida keskin burulish yasagan voqea 1997-yilda amalga oshadi. Mahaliy “Jasper Yunayted” jamoasidan Polshaning “Poloniya” klubi safiga borib qo‘shiladi. Mavsum so‘nggida chempionligini qo‘lga kiritgan futbolchiga Polsha pasportini taklif qilishadi. Shunday qilib Olisadabe Polsha tarixidagi ilk mahaliylashtirgan futbolchi sifatida tarixga kiradi. Shu o‘rinda aytib o‘tish joiz, kelib chiqishi nigeriyalik bo‘lgan futbolchi Polsha terma jamoasiga naf keltira oladi.Qahramonimiz uchun 2001-yil faoliyatidagi eng omadli yil bo‘ldi desak, adashmagan bo‘lamiz. O‘sha yili “Panatinaykos” safida oltin dubl qayt etgan bo‘lsa, Polsha tarkibida JCH saralash uchrashuvlarida 8 ta gol kiritib jamoani 16 yillik tanafusdan so‘ng yana mundialga olib chiqadi. O‘sha yili Polshada yilning eng yaxshi futbolchisi deb e’tirof etilgan Olisadebe “oltin to‘p” uchun kurashda Rui Kosta, Stiven Jerrard va Roberto Badjolarni ortda qoldirigani bilan barchanin yodida qolgan edi.
Trainos Dellas
Gretsiya terma jamoasining 2004-yildagi Yevropa chempionligi haqida haligacha kinofilmlar olinayotgani hech kimga sir emas. Butun dunyoni hayratda qoldirgan yunonlar Portugaliyada bo‘lib o‘tgan musobaqada shu qadar yaxshi ishtirok etishdiki, jamoaning bir yo‘la ikki futbolchisi “oltin to‘p” uchun da’vogarlarning yakuniy ro‘yxatidan o‘rin egallashga muvaffaq bo‘ldi. Ulardan biri jamoa to‘puraru Angelos Xaristeas bo‘lsa, ikkinchisi markaziy himoyachi TrayninosDelas edi. QIziqg‘i shundaki, ushbu himoyachi Rimning “Roma” jamoasining chuqur zahirasidan o‘rin egallagan bo‘lsada, so‘rovnomada omadli ishtirok etadi. Musobaqa davomid deyarli birorta epizodda ko‘zga tashlanmagan himoyachi so‘rovnoma yakunlariga ko‘ra Zayniddin Zidan, Luish Figu, Krishtiyanu Ronaldu va Nedvedlarni ortda qoldirishni uddalagani e’tiborga molik.
Papa Diop
2002-yil qit’amizda bo‘lib o‘tgan mundial kutilamgan natijalarga keragidan ortiq boy bo‘lga desak, adashmagan bo‘lamiz. Musobaqaning ochilish o‘yini ham bundan mustasno emas. Deyarli hech kimga tanish bo‘lmagan futbolchilardan tashkil topgan Senegal terma jamoasi butun musobaqa davomida chinakam shov-shuv ko‘tarishni qoyilmaqom tarzda uddalagani muxlislarning yodidan ko‘tarilmagani aniq. Senegal JCHdagi o‘zining ilk uchrashuvidayoq amaldagi chempion Fransiya ustidan g‘alaba qozongan va uchrashuvda yagona bo‘lgan golni aynan Papa Diop hisobiga yozilgan edi. Tayanch yarim himoyachisi bo‘lishiga qaramay, musobaqani ko‘tarinki kafiyatda o‘tkazgan Papa Diop yil so‘nggida “oltin to‘p” sovrini uchun da’vogarlar qatoridan joy oladi. Eng qizig‘ishudanki, musobaqa kashfiyoti deb ta’rif berilgan Elxoji Diufdan ham ko‘proq ovoz to‘plashga muvaffaq bo‘ladi. Shuningdek qahramonimiz Totti, Raul, Jerrard singari futbolchilarni ham so‘rovnomada ortda qoldiradiyu
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
Қаҳрамон Асланов
