Bugun 5 mart. Futbolchilar yo futbolga dahli borlar ro‘yxatini qarab chiqdim. To‘g‘risi pichoqqa ilingudegi topilmadi. Birdan ko‘zim... unga tushib qoldi. Vladimir Maslachenkoga. Futbolchilik faoliyatida ajoyib darvozabon bo‘lgan, SSSR terma jamoasida o‘ynagan, Yevropa chempioni (1960) va futbol sharhlovchisi.
Ha, uni yaxshi posbon bo‘lgan, deyishadi. Biroq, Maslachenkoning darvozabonlik faoliyatida bittagina “ayb”i bor edi – u Yashin davriga to‘g‘ri kelib qolgan. Shu bois, hech qachon birinchi bo‘la olmasdi.
Sharhlovchiligida esa, Ozerovdan keyin ham sharhladi va birinchi bo‘la oldi. O‘zi bu haqda kulib aytgan: “Men Yashin va Ozerovdan keyingi bo‘lganman doim. Ammo mening o‘rnimda kimdadir boshqa imkoniyat bo‘larmidi?”
Maslachenkoning ovoz tembri, sharhdagi topilmalari, kuchli tahlili (ayniqsa darvozabonlarning harakati haqida gap ketganda), beqiyos yumori va muxlis bilan samimiyati hanuzamki topilmayapti. Rus sharhlovchiligining asoschisi Nikolay Ozerov deyishsa-da, bugungi kun sharhlovchiligining otasi aynan Maslachenkodir.
Maslachenkoning asosiy yutug‘i baribir yuqoridagi xislatlari emas. Ularni boshqalarda ham topsa bo‘ladi. Uning yutug‘i – zamonga hamnafasligi. Yetmishdan oshganda ham yoshlar bilan ishlay olgani, doimo izlangani. Ko‘p katta yoshlilarning odati – faqat o‘tmishga bog‘lanib qolish, xotiralar ummoniga sho‘ng‘ib ketish Maslachenkoda yo‘q edi. Yoshlik davrini eslaganda ham, bugungi zamonaviy futbolga moslab, vaziyatga tushadigan darajada xotirlardi.
Vasiliy Utkin u haqda shunday degan: “Maslachenko davrini ikkiga bo‘lishadi: SSSR davridagi kommunist Maslachenko va Rossiya sharhlovchiligidagi mutlaqo boshqa uslubda ishlagan Maslachenko. Aslida undoq emas. SSSR davridagi Maslachenko bizning davrimiz uchun tayyorlanib yashagan. Chunki Vladimir Nikitovich erkin davr odami edi. So‘zi bo‘g‘iladigan jamiyatning tugashini, ozod davrlar boshlanishini sog‘ingan kam sonli daholardan edi u. Menga Maslachenkoning yoshligi haqida gapirib berishsa, kulaman, ha yo‘g‘a, sizlar haqiqiy Maslachenkoni ko‘rmagansizlar, biz ko‘rganmiz. U sizga o‘zini ko‘rsatmay yashagan!”
Buyuk sharhlovchining samimiyati, yoshlarga ko‘rsatma berishi va YOSHLARDAN O‘RGANA OLISHI barchani hayratga solardi. Mamlakatga snoubordni olib kelganida, undan bu sport turiga qiziqishini so‘rashgan. Bilasizmi, Maslachenko nima deb javob bergan: “Yo‘q, menga bu sport turi yoqmaydi. Yoshlarga yoqadi, shuning uchun olib keldim”.
Mana shu gaplar ostida Maslachenko dunyoqarashi yoqadi: O‘z so‘zi bor, o‘z “men”i bor va shu bilan birgalikda zamon bolalarining qarashlarini ham hisobga olishi...
Utkin boyagi fikrini shunday tugatgan: “Qizig‘i, Maslachenko haqida gaplashsak, uni katta yoshlilardan, zamondoshlaridan ko‘ra yoshlar ko‘proq yaxshi eslashadi, yaxshi ko‘rishadi. Nega? Chunki u hech qachon qarimadi. Doimo yosh edi”.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
