Surinam - Janubiy Amerikaning shimoli-sharq sohilida joylashgan mo‘’jazgina mamlakat. 1975 yili Niderlandiya mustamlakasidan qutulib, mustaqillikka erishgan Surinam Ruud Gullit, Klarens Zeedorf, Patrik Klyuyvert, Virjil van Deyk, Jorjinyo Veynaldum kabi ko‘plab nomdor futbolchilarning tarixiy vatani hisoblanadi. Biroq Surinam milliy jamoasining o‘zi hali katta muvaffaqiyatlarni ko‘rgan emas. To‘g‘ri, surinamliklar kelajakda shonli zafarga eltuvchi taraqqiyot yo‘lini topib olishgandek. Quyidagi maqola shu mamlakatning kamtarin jamoasi haqida.
Surinam KONMEBOL emas, KONKAKAF a’zosidir. Sababi oddiy: Janubiy Amerika jamoalari o‘rtasidagi keskin raqobat. Surinam va Gayana termalari KONMEBOLda yaqqol autsayder bo‘lib qolishi tayin edi. Qolaversa, Karib havzasi mamlakatlari jamoalari bilan kuch sinashish surinamliklardan katta mablag‘ talab etmaydi. Surinam termasi yangi asrning ortda qolgan yillari na KONKAKAF va na FIFA bayrog‘i ostidagi saralash turnirlarida guruh bosqichidan chiqa oldi. O‘tgan yildan e’tiboran esa shu kamtar jamoa o‘z safiga Niderlandiya termasidan joy topolmagan, lekin Eredivizion, hattoki, top-ligalarda ishonchli to‘p surayotgan futbolchilarni jalb eta boshladi. Natija uzoq kuttirib qo‘ymadi: surinamliklar JCH-2022 saralashi birinchi bosqichida Kanada termasidan keyin 2-o‘rinni egalladi. Chunonchi, bir qator yevropalik futbolchilar Surinam milliy jamoasi sharafini himoya qilishga rozilik bildirishdi. Xullas, surinamliklar tartibli menejment hisobiga jamoa tarkibini qisqa vaqtda sezilarli darajada kuchaytirib olishdi.
1. Rayan Donk (35 yosh). «Qosimposho»ning baland bo‘yli markaziy himoyachisi. U 2021 yilning 10 fevralidan buyon Surinam termasida katta rol o‘ynamoqda. «Valveyk» tarbiyalanuvchisi vaqtida «Barselona», «Ayaks» va PSV kabi katta klublar nazariga tushgan, biroq avvaliga AZ safida tajriba oshirishni afzal ko‘rgandi. Rayan shuning barobarida Niderlandiya U-21 termasida 2 mavsum to‘p surib, 2007 yili Yevropa chempioni bo‘ldi. Keyinchalik «Vest Bromvich»da omadsizlikka yuz tutgan va Belgiyaning «Bryugge» klubida sport formasini qayta tiklagan himoyachi 27 yoshida «Qosimposho» taklifini qabul qildi. Donk bu orada «Galatasaroy» tarkibiga qo‘shilib, Turkiyaning ikki kara chempioniga aylandi, qisqa vaqt «Betis»da ijara muddatini o‘tadi va yakunda erkin agent maqomida «Qosimposho»ga qaytdi. 35 yoshli faxriy endilikda Surinam termasining asosiy himoyachisi. Donk jamoa libosida 7 marta maydonga tushib, sardorlik bog‘ichini taqishga ham ulgurdi.
2. Sheraldo Bekker (27 yosh). «Ayaks» akademiyasida tahsil olgan bu futbolchi ayni payt «Union» (Berlin) a’zosidir. Amsterdam klubi mavsum-2014|2015da iqtidorli vingerni ijara kelishuvi asosida «Zvolle»ga yubordi. Sheraldo yangi jamoasida Erediviziondagi gollari hisobini tezda ochdi, ammo ko‘p o‘tmay, jiddiy jarohatga yo‘liqdi. Keyinchalik 200 ming yevro evaziga «Den Xaag» safiga o‘tgan futbolchi jamoadagi 3-mavsumda binoyidek mahsuldorlik qayd etdi - 7ta gol va 10ta samarali uzatma. To‘g‘ri, «Union» bilan erkin agent maqomida shartnoma tuzgan Bekker Berlinda jarohatlar tufayli barqaror o‘ynolmayapti. Aytgancha, u ham vaqtida Niderlandiyaning barcha yosh toifasidagi termalarida o‘ynagan, faqat milliy jamoada emas. Bekker Surinam termasidagi debyutini 2021 yilning 5 iyun kuni nishonladi. U hozirga qadar jamoaning 5ta o‘yinida 2ta gol urdi.
3. Uorner Xan (29 yosh). «Gyoteborg» darvozaboni ham «Ayaks» maktabini ko‘rgan, biroq unga asosiy tarkibda maydonga tushish nasib etgan emas. Umuman, iqtidorli kiper Niderlandiyada «Dordext», «Feyenoord», «Zvolle», «Ekselsior», «Xerenven» va «Gou Exed Igls» sharafini himoya qildi. Bu oraliqda Niderlandiya kubogini boshi uzra baland ko‘tardi. Xorijda esa «Anderlext»da tajriba oshirdi. Uorner ham Niderlandiya o‘smirlar va yoshlar termalarida o‘ynagan, jumladan U-21 jamoasi safida 14 marta maydonga tushgan. Lekin bosh jamoaga o‘tolmadi, baribir. Xullas, oxir-oqibat, Surinam termasi taklifini qabul qilgan Xan KONKAKAF miqyosidagi dastlabki 8ta uchrashuvda saviyasi chakki emasligini to‘liq isbotladi.
4. Shon Klayber (27 yosh). «Ayaks»ning amaldagi futbolchisi. «Utrext» tarbiyalanuvchisi sanalgan Shon Surinam termasining eng qimmatbaho vakilidir. O‘ng qanot himoyachisi mavsum-2019|2020da 4tadan gol va samarali uzatma qayd etib, «Ayaks» nazariga tushdi. Biroq jarohat uning Amsterdam klubida to‘liq kuch bilan o‘ynashiga mone’lik qilmoqda. Klayber hozirgacha Surinam terma libosida 3 marta maydonga tushdi. Ko‘pchilik uning KONKAKAF darajasida asosiy himoyachilardan biriga aylanishini taxmin qilmoqda, faqat jarohatdan to‘liq qutulsa, bas.
5. Rijesiano Xaps (28 yosh). «Venesiya» himoyachisi AZ tarbiyalanuvchisidir. U qadrdon jamoasida 4 mavsum o‘ynagach, «Feyenoord»ga ko‘tarildiyu, jarohatga yo‘liqdi. O‘tgan yilning 31 avgustida esa «A» seriyasi debyutanti Xapsni 500 ming yevroga sotib oldi. Niderlandiyalik futbolchi hozircha «Venesiya»da barqarorlikka erisha olgani yo‘q, ammo Surinam termasi safidagi 5ta o‘yinda yomon taassurot qoldirmadi.
S.RAHMONOV tayyorladi
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
