FIFA Eronni jahon chempionatidan chetlashtirish talabini oldi.
Eronlik bir guruh futbolchilar va boshqa sport turlari bilan bog‘liq bo‘lgan shaxslar shunday talab bilan bayonot berishdi.
“Eronning o‘z xalqiga nisbatan shafqatsizligi va jangariligi juda muhim nuqtaga yetdi, bu esa uni futbol va sport olamidan aniq va qat’iy ajratishni talab qiladi.
FIFAning siyosiy janjallarga tarixiy aralashuvi ko‘pincha bu vaziyatlar futbol sohasiga metastaz qilmagan hollardagina yo‘l qo‘ygan.
Eronda ayollarning pozisiyasi keng siyosiy va ijtimoiy-iqtisodiy nuqtai nazardan juda yoqimsiz. Afsuski, futbolda ham xuddi shunday illat va noto‘g‘ri tushunchalar uchrab turadi, bu esa hamma uchun xavfsiz joy bo‘lishi kerak bo‘lgan futbol ayollar va hatto erkaklar uchun ham xavfsiz joy emasligini anglatadi.
Ayollarga doimiy ravishda mamlakat bo‘ylab stadionlarga kirish taqiqlanadi va FIFA qadriyatlari va nizomlaridan keskin farqli ravishda Eron futbol ekotizimidan muntazam ravishda chetlashtiriladi. Agar ayollar butun mamlakat bo‘ylab stadionlarga kiritilmasa va Eron futbol federasiyasi hukumat ko‘rsatmalariga amal qilib, amalda qo‘llasa, uni mustaqil va har qanday ta’sirdan xoli tashkilot sifatida ko‘rib bo‘lmaydi.
Bu FIFA nizomining 19-moddasini buzish hisoblanadi. Bu qoida o‘tmishda Quvayt futbol federasiyasi, Hindiston futbol federasiyasi va hatto o‘tmishda Eron futbol federasiyasi kabi futbol federasiyalari faoliyatini to‘xtatib qo‘yish uchun zarur shart bo‘lgan.
Erondagi vaziyat mamlakat hukumati futbol federasiyasidan ma’lum irq yoki millat vakillarining stadionlarga tashrif buyurishini taqiqlashni talab qilgan vaziyatdan farq qilmaydi. Bu hukumatning mamlakatdagi barcha ligalarga taalluqli ofsayd qoidasini o‘zgartirish haqidagi talabidan farqi yo‘q.
Bunday faraziy vaziyatlarda FIFA bunday federasiyalarni tezda olib tashlashi mumkin - ayniqsa, ikkinchi holatda, bu "o‘yin qonunlari" bilan bog‘liq. Eron futbol federasiyasida FIFA nizomi, uning qoidalari va eng muhimi, qadrli qadriyatlariga rioya qilish avtonomiyasi aniq emas.
Agar FIFA Eron futboli o‘z hukumati ta’sirida emas va faqat mustaqil tashkilot sifatida faoliyat yuritadi deb hisoblasa, barcha ayollarning stadionlarga tashrif buyurishi va Eronning Jahon chempionatida qatnashishi taqiqlanishi FIFA nizomining 3 va 4-moddalarini buzadi (FIFA xalqaro tan olingan inson huquqlarini hurmat qiladi va himoya qiladi).
Xuddi shu nizomning 16-moddasiga ko‘ra, FIFA Kengashi qonun bo‘yicha zudlik bilan keskin choralar ko‘rish huquqiga ega. FIFA kengashi Eronni zudlik bilan chetlatishi mumkin va kerak.
FIFA taraf tanlashi kerak. Eron futbol federasiyasi betaraf emas, balki zulmni kuchaytirish va ayollarni sport ekotizimidan tizimli ravishda chiqarib tashlash uchun safarbar qilinganini hisobga olsak, FIFA tomonidan betaraflik mumkin emas.
Eron hukumati ayollardan tashqari, mamlakatdagi bir qancha sportchilarning ham ovozini o‘chirdi va ularning chiqish huquqlarini cheklab qo‘ydi. Husayn Mahini, Orif G‘ulomi kabi milliy terma jamoa o‘yinchilari va Ali Karimi hamda Ali Dayi kabi taniqli sobiq futbolchilar hukumat tomonidan qamoqqa tashlangan, ta’qib qilingan yoki tahdid qilingan. FIFA uchun chora ko‘rish vaqti keldi" - deyiladi sportchilari bayonotida.
JCH-2022 Qatarda 20 noyabrdan 18 dekabrga qadar bo‘lib o‘tadi. Eron terma jamoasi Angliya, AQSH va Uels terma jamoalari bilan bir guruhdan joy oldi.
Al-G‘arafa
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
