Yevropa klublari daromadlarining eng katta qismini tijorat shartnomalari tashkil etadi. An’anaga ko‘ra sportdagi eng yirik reklama beruvchilardan biri hisoblangan texnik homiylar bilan hamkorlikdan katta pul keladi. Quyida ekipirovkalar ishlab chiqaruvchilari bilan tuzilgan eng kuchli shartnomalar keltirilgan.
“PSJ” – Nike, mavsum uchun 80 mln yevro
"PSJ" va Nike 30 yildan ortiq vaqt davomida birga ishlamoqda va bir yil avval ular shartnomani yana o‘n yilga uzaytirishdi. Yangi shartnoma nafaqat erkaklar futbol jamoasi, balki ayollar va gandbol jamoalarini ham qamrab oladi. Mablag‘ning o‘sishi juda katta - oldingi kelishuvga ko‘ra, parijliklar 25 million yevro olishgan, hozirgi shartnomaga ko‘ra har bir mavsum uchun kamida 80 million yevro. Tomonlar, shuningdek, 2021 yilda Jordan bilan eksklyuziv hamkorlikni yo‘lga qo‘yishdi, bu futbolka savdosi rekordini o‘rnatdi, Nosir Al-Xelayfi bu raqam “Evropa futbolidagi eng yuqori ko‘rsatkichlardan biri” ekanini aytdi.
“Arsenal” – Adidas, mavsum uchun 85 mln yevro
Tomonlar eski shartnoma muddati tugashiga ikki yil qolganda qayta imzoladilar, buning uchun “Arsenal” Adidas'dan avans oldi. Shartnomada klub Angliya kubogi, Premyer-liga yoki Chempionlar ligasida g‘olib chiqqani uchun bonuslar ham olishi mumkinligi aytilgan. Qo‘shimcha to‘lovlarsiz "Arsenal" adidasdan mavsum uchun 85 million yevro oladi.
"Manchester Yunayted" – Adidas, mavsum uchun 104 mln yevro
Klub 2015/2016 yilgi mavsum boshida Adidas bilan shartnoma imzoladi va 23 yildan keyin yana birlashdi. Bu yil kelishuv uzaytirildi (yangi shartnoma 2025 yilda kuchga kiradi), APL klubi uchun rekord shartlar bilan imzolandi - 1,04 milliard yevro. "Manchester Yunayted" uchun shartnoma summasi 20 foizga o‘sdi. Klub har mavsumda kamida 104 million yevro oladi (plyus bonuslar). 2022 yilda Manchester klubining formasi dunyoda eng ko‘p sotilgan bo‘ldi - jami 3,22 million forma sotilgan (asosan Ronaldu hisobiga).
“Barselona” – Nike, mavsum uchun 105 mln yevro
Nike “Barselona” bilan 1998 yildan beri hamkorlik qiladi va 2016 yilda kompaniya Barsa brendini birlashtirish va undan foydalanish huquqini, shuningdek, reklama huquqlarini oldi. Qizig‘i shundaki, o‘shanda tomonlar 2028 yilgacha uzaytirish haqida e’lon qilishgan, biroq 2018 yilgacha ular batafsil shartnomasiz ishlashgan. Klub va jihozlar yakuniy kelishuv ikki yildan keyin imzolanishiga kelishib oldi. Muzokaralar jarayonidan xabardor manbalarga ko‘ra, 2016 yilgi kelishuv Nike tomonidan Barsaga berilgan imtiyoz bo‘lgan. Axir u Xosep Bartomeu direktorlar kengashining maqsadlariga erishish uchun darhol pul olishni xohladi. 2018 yil kelganida, kelishmovchiliklar tufayli yana kelishib bo‘lmadi, shuning uchun shartnoma dastlabki bo‘lib qoldi.
Shartlarni 2023 yilda qayta ko‘rib chiqishga kelishib olindi (joriy kelishuvga ko‘ra, klub har mavsumda taxminan 105 million yevro oladi, agar bir qator shartlar bajarilsa, bu miqdor 155 million yevrogacha ko‘tariladi), shuning uchun to‘lovlar miqdori oshishi mumkin. O‘tgan kuzda ispan matbuoti xabar qilganidek, "Barselona" "Real Madrid"ning Adidas bilan kelishuviga havas qilmoqda va Nike'dan mumkin bo‘lgan maksimal miqdorni talab qilmoqchi. Klub har qachongidan ham ko‘proq pulga muhtoj va bu tijorat daromadini oshirishning yaxshi usuli.
“Real Madrid” - Adidas, mavsum uchun 152 mln yevro
Nemis kompaniyasi Madrid klubi bilan 1998 yildan beri hamkorlik qilib keladi va 2019 yilda ular hamkorlikni yana bir bor kengaytirdi. Yangi shartnoma 2020/2021 yilgi mavsumdan kuchga kirdi va 2028 yilning yoziga qadar amal qiladi. Shartnoma summasi butun davr uchun 1,1 milliard yevroni tashkil etadi, bu umumiy hisobda “Real Madrid”ga mavsumda taxminan 152 million yevro ishlab olish imkonini beradi. 2022 yil oxirida Madrid klubi futbolkalari sotilgan buyumlar soni bo‘yicha dunyoda ikkinchi o‘rinni egalladi - 3,106 million nusxa (eng mashhur familiya - Benzema). Bir yil oldin Chempionlar ligasidagi g‘alaba uchun "Real Madrid" qo‘shimcha 5 million yevro olgan.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
