Jarohatlar har qanday sportning ajralmas qismidir, ayniqsa kontaktli sport turlari. Ko‘pincha jarohatlar sportchilarning yuqori cho‘qqilarga chiqishiga jiddiy to‘sqinlik qiladigan va ba’zan ularni faoliyatini tugatishga majbur qiladigan holatlar mavjud. Futbolda ham shunday bo‘ladi. Keyinchalik faoliyatiga jarohatlar jiddiy to‘sqinlik qilgan futbolchilar haqida fikr yuritamiz.
Lui Saa
Aleks Fergyuson Saaning ashaddiy muxlisi edi, shuning uchun uni "Fulxem"dan olib keldi. Fransiyalik futbolchi yaxshi taassurot qoldirdi, faqat u sog‘lom bo‘lgandagina. Saa o‘zining "Old Trafford"dagi faoliyatini juda kuchli boshladi va "Manchester Yunayted" nega uning uchun 12,4 million funt sterling to‘lashga rozi bo‘lganini ko‘rsatdi va dastlabki 14 o‘yinda 7 ta gol urdi.
Ammo keyin jarohatlar paydo bo‘la boshladi. Fergyuson futbolchining ahvoliga hamdard bo‘ldi va yakundap uni "Everton"ga qo‘yib yubordi. Mutaxassis keyinchalik shunday tushuntirdi: “Saani sotish sababi u qanchalik iqtidorli bo‘lmasin, men unga hech qachon 100 foiz ishona olmasligim edi".
Jek Uilshir
2022 yilning iyul oyida Jek Uilshir faoliyatini yakunlaganini e’lon qildi. "Arsenal"da atigi 16 yoshida debyut qilgan va bundan oldin Sesk Fabregasga tegishli bo‘lgan rekordni yangilagan buyuk iste’dod atigi 30 yoshida butsasini mixga osib qo‘yishga majbur bo‘ldi. Jek 2011 yilda mavsumoldi o‘rtoqlik o‘yinida to‘pig‘idan jarohat oldi va keyinchalik u to‘liq tuzalmadi.
Bir yildan ko‘proq vaqtni chetlab o‘tgandan so‘ng, futbolchi Fabio Kapello "ingliz futbolining kelajagi" deb atalgan, ammo u doimo davolanmagan jarohatlardan azob chekardi. Yakunda "Arsenal" uni 2018 yilda tekin transferga qo‘yib yubordi, u ajoyib o‘tish diapazoni bilan iqtidorli o‘smir sifatida stadionni hayratga solayotganida tasavvur qilib bo‘lmaydigan narsa.
Tyago Alkantara
Pep Gvardiola Tyago Alkantara "Bavariya" klubini boshqarishi bilanoq uni sotib olishni juda xohlardi. Buning sababini tushunish oson: ispaniyalik futbolchi juda iqtidorli edi. Biroq, u ham asabiylashadigan darajada mo‘rt edi. Tyago o‘z avlodining eng iqtidorli pleymeykerlaridan biri ekanligiga shubha yo‘q, ammo u jarohatlarga juda moyil.
Faoliyatining atigi bir mavsumida u 30 ta o‘yinda maydonga tushishga muvaffaq bo‘ldi - bu hayratlanarli va qayg‘uli statistika.
Mario Gyotse
Gyotse Germaniya terma jamoasi bosh murabbiyi Yoaxim Lyov undan talab qilganidek JCH-2014 finalida Lionel Messidan yaxshiroq ekanligini isbotlay olmagan bo‘lishi mumkin, lekin u, albatta, Rioda uni ortda qoldirib, zaxiradan maydonga tushganidan ko‘p o‘tmay g‘alaba golini urdi. O‘sha paytda yarim himoyachi endigina 22 yoshda edi va uni oldinda ajoyib martaba kutayotgandek edi. Ammo uning ishlari tezda ortga qarab ketdi.
Marioning o‘zi tan olganidek, 2013 yilning yozida u Dortmundning "Borussiya" klubida "Bavariya"ga o‘tib, katta xatoga yo‘l qo‘ydi. Mushaklarning takroriy muammolari uning o‘yin vaqtini ko‘p hollarda cheklab qo‘ydi. Hozirda Frankfurtning "Ayntraxt" klubida o‘ynagan Gyotse o‘z salohiyatini maksimal darajada oshira olmadi, bu esa Yurgen Kloppni uni o‘zi murabbiylik qilgan eng yaxshi yosh futbolchi deb atashga undadi.
Pol Pogba
2023 yilning 14 mayida Pol Pogba "Yuventus"ga qaytganidan keyin ilk asosiy tarkibda maydonga tushdi. U jarohat tufayli atigi 23 daqiqa o‘ynadi. Keyinchalik Pol uchun mavsum yakunlangani tasdiqlandi va yarim himoyachi Turindagi ilk paytidagi o‘yinchi boshqa hech qachon bo‘lmasligi mumkinligidan qo‘rquv kuchaydi.
Uning "Old Trafford"dagi vaqti ham muntazam ravishda chetda qolib ketgan, mushaklardagi turli muammolar va to‘pig‘idagi jarohatlar unga nimaga qodirligini ko‘rsatishga xalaqit bergandi. Muvaffaqiyatsiz dori sinovi uning faoliyatini yanada qoralashi mumkin. Ammo bu ma’lum bo‘lishidan oldin, Pogbaga jarohatlar to‘sqinlik qilganini hisobga olsak, unga hamdardlik bildirmaslik qiyin edi. U jahon chempioni bo‘ldi, lekin individual tarzda ko‘proq yutuqlarga erishishi mumkin edi.
Adriano
Adriano borasida "Inter" Ronaldoga tayyor o‘rinbosar topgandek edi. Braziliyalik hamyurti kabi jismoniy kuch va texnikaning ajoyib uyg‘unligi edi. Hatto Zlatan Ibrahimovich ham unga qoyil qoldi. Afsuski, ajoyib startdan so‘ng, hujumchining faoliyati ham, hayoti ham pasayib ketdi.
Bunga otasining halokatli yo‘qolishi bilan birga jarohatlar ta’sir ko‘rsatdi. Adriano o‘zining keskin pasayishini shunday izohladi: "Bu oddiy: mening to‘pig‘imda bitta teshik, qalbimda boshqa teshik bor".
Marko Roys
Roys Marko van Basten sharafiga nomlangan, bu futbolchi uchun ajoyib motivasiya bo‘lgan, ammo niderlandiyalik afsonaning faoliyati jarohat tufayli shafqatsizlarcha qisqartirilganini hisobga olsak, bu dahshatli alomatdir. Garchi nemis futbolchisi hali ham 34 yoshida o‘ynasa-da, u allaqachon o‘z nomidan ko‘ra ko‘proq omadsizlikka uchragan, doimiy jarohatlar uning ajoyib salohiyatidan maksimal darajada foydalanishga yaqinlashishiga to‘sqinlik qilgan.
Roys bir qator yirik xalqaro turnirlarni o‘tkazib yubordi va klub darajasida u ko‘pincha o‘yindan chetda qolardi. GQ nashri bergan intervyusida Marko rostgo‘ylik bilan shunday dedi: "Men yana sog‘lom bo‘lish, o‘z ishim bilan shug‘ullanish, o‘zim yoqtirgan ish bilan shug‘ullanish – futbol o‘ynash uchun bor pulimni bergan bo‘lardim. Professional o‘yinchilar sifatida biz juda ko‘p pul topamiz, lekin ba’zida sog‘lig‘imiz bilan buning uchun katta narx to‘laymiz" - degandi. Roys bu qayg‘uli haqiqatning eng yaxshi namunasidir.
Ronaldo
Ikkita "Oltin to‘p", "Oltin butsa", Jahon chempionati sovrindori - Ronaldo ajoyib obro‘ ortirdi. Ammo bundan ham yaxshiroq bo‘lishi mumkin edi. U endigina 23 yoshda edi, u "Inter"da tizzasidan olgan ikkita dahshatli jarohatining birinchisini oldi, bu esa uni 3 mavsumga safdan chiqdi. Braziliyalik futbolchi tuzalib ketdi, ammo to‘liq emas. 2003 yilda "Old Trafford"da xet-trik qayd etib, olqishlarga sazovor bo‘lgan futbolchi endi 1998 yil UYEFA kubogi finalida buyuk Alessandro Nestani qiynagan fenomen emas edi. "Lasio"ning sobiq himoyachisi buni "hayotidagi eng yomon tajriba" deb atadi va buning sababini tushunish oson edi.
O‘zining tezligi, kuchi va ajoyib mahorati bilan Ronaldloning ushbu versiyasini to‘xtatib bo‘lmas edi. U tomosha qilish uchun eng qiziqarli markaziy hujumchi edi. Keyinchalik u erishgan hamma narsaga qaramay, odamlar ba’zida uning tizzasi jarohatlari bo‘lmaganida nima bo‘lar edi, deb o‘ylashadi...
Marko van Basten
Van Basten - afsona, futbol tarixidagi eng yaxshi "to‘qqizlik"lardan biri. U ham ajoyib to‘purar, ham ajoyib gollar muallifi va bunda muhim gollar muallifi edi. Biroq 1995 yilning avgust oyida niderlandiyalik futbolchi to‘pig‘idan olgan jarohati qaytalanishi sababli faoliyatini yakunlashini e’lon qildi. O‘shanda u atigi 30 yoshda edi, biroq 2 yil o‘ynamagandi, ya’ni niderlandiyalik hujumchi o‘z vaqtidan o‘g‘irlab ketilgan. Fabio Kapello aytganidek: "Uning erta ketishi uning uchun ham, futbol uchun ham katta baxtsizlik bo‘ldi".
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
