JCH-2018da OFKning 5 vakilidan biri bo‘lgan Saudiya Arabistoni milliy jamoasi mezbon - Rossiya termasi bilan bir guruhda bahs olib boradi. Shu bois, rossiyaliklar barcha jamoalar qatori bo‘lajak raqiblarini ham yaqindan o‘rganib chiqishmoqda.
Sayyohlar va Garri Potterga taqiq
Dunyoning eng yopiq mamlakatlaridan hisoblangan Saudiya zaminiga yevropaliklar sayyoh sifatida tashrif buyura olmaydilar. Agar ularda biznes yoki talabalar vizalari bo‘lsa, Saudiyadagi qarindoshlaridan chaqiruv olishsa, borishlari mumkin. Shuningdek, sport sohasi vakillariga ham yo‘l ochiq.
Saudiyaliklar Moldova terma jamoasini o‘rtoqlik uchrashuviga taklif etishdi. Arablar bu uchrashuvni FIFA taqvimi tashqarisida o‘tkazishga qaror qilishgandi. Bunday vaziyatda sparring raqib topish qiyin bo‘lgani sababli, ular reytingning 166-pog‘onasida turgan jamoa bilan aloqaga chiqishdi.
Moldova uchun bo‘lajak JCHning ishtirokchisiga qarshi o‘ynash - tarixiy voqea. Chunki kuchliroq raqiblardan tayinli taklif ololmagan moldovaliklar doimo MDH davlatlari vakillari yoki Andorra va Malta kabi zaifroq jamoalar bilan kifoyalanishga majbur edilar.
Lekin arablardan kelgan rasmiy taklif yoki hamkorlik uchun berilgan vazifalar u yerdagi qonun-qoidalardan mehmonlarni forig‘ etmaydi. Masalan, har qanday spirtli ichimliklarni olib kirish mumkin emas, hatto shokoladga ham ruxsat yo‘q. Odob-axloq mezonlariga zid bo‘lgan adabiyotlar, sehr-jodu xususidagi kitoblar ham mumkin emas.
«Bir paytlari yurtimizga kelgan biznesmenning sumkasidan Garri Potter haqidagi kitobni topib olishdi. Uni sehr-jodu aqidalarini targ‘ib qilishda ayblab, ortga qaytarib yuborishdi. Demoqchimizki, sizlar ham Saudiyaga otlanayotganda juda ehtiyot bo‘ling», - deya ogohlantirdi moldovalik futbolchilarning ushbu yurtga uyushtirgan safariga mas’ul bo‘lgan elchixona xizmatchisi.
Saudiya Arabistonida siyosiy partiya yo‘q, prezident yoki parlament saylovlari hech qachon o‘tkazilgan emas. Mamlakatni qirol boshqaradi, uning vafotidan keyin hokimiyat voris ixtiyoriga o‘tadi. O‘g‘irlik uchun u yerda panjalar, qo‘llar, kerak bo‘lsa, boshlar tanasidan judo qilinadi.
Ayollar borasida ham qat’iy qonunlar joriy etilgan. Ular ishlash, yuzlari ochiq holda ko‘chaga chiqish, erkaklar iznisiz shifoxonaga yotish huquqlariga ega emaslar. Nozik jins vakilalariga bundan yarim yil avval avtomobil boshqarishga ruxsat berildi.
Kiyinish xonasi yo‘q do‘konlar va eng baland favvora
Moldova terma jamoasini Jiddada qabul qilishdi. Mamlakatning ikkinchi eng yirik shahri iqtisodiy jihatdan o‘ta rivojlangan va zamonaviy inshootlar, savdo markazlari bilan to‘lib-toshgan. Havo harorati yil bo‘yi 40 darajadan pastga tushmaydi. Shu sababli mahalliy aholi bo‘sh vaqtlarini kondisionerlar bilan jihozlangan binolar va kafelarda o‘tkazadilar.
Eng ajablanarli manzarani Jidda do‘konlarida ko‘rish mumkin - ularda libosni kiyib ko‘rish kabinalari yo‘q. Xaridorlar o‘zlariga yoqqan 20-25 xil libosni tanlab, uylarida kiyib ko‘radilar. Ma’qul kelmagan kiyim-kechaklarni 1-2 haftadan ke-yin qaytarib berishlari yoki bosh-qasiga almashtirishlari mumkin.
Albatta, shahar faqat osmono‘par binolar, do‘konlaru restoranlardan iborat emas. Jiddaning asosiy obidasi - Fahd favvorasi. Ginnes rekordlar kitobidan joy olgan inshootdan otilayotgan suv 312 metr balandlikka ko‘tariladi. Mo‘’jizaviy favvorani mehmonxonalarning so‘nggi qavatlaridan tomosha qilish mumkin. U ayniqsa, tungi chiroqlar shu’lasida o‘zgacha tovlanadi.
Shaharning ikkinchi ulkan obidasi - «Sport Siti» stadioni. Unga qirol Abdulla nomi berilgan. 2014 yilda foydalanishga topshirilgan arena 62 ming muxlisga mo‘ljallangan.
U yerda asosiy maydondan tashqari, bir nechta mashg‘ulot maydonchalari va mehmonxona majmuasi barpo etilgan. Stadion qurilishiga bevosita qirolning o‘zi rahbarlik qilgandi. U futbolning ashaddiy muxlisi edi.
Uchrashuvga kelolmaganfutbolchilar va JCH-2018dan chetda qolgan murabbiy
Moldova terma jamoasi Jiddaga yetakchi futbolchilarisiz tashrif buyurdi. Lekin yangi bosh murabbiy - Aleksand Spiridon rahbarligida keldi. Bu mutaxassis 13 yil Mircha Lucheskuning assistenti sifatida «Shaxtyor» va «Zenit»da faoliyat yuritgan.
Mezbonlar tarkibida ham muammolar yetarli edi. Ispaniya bilan imzolangan kelishuvga ko‘ra, jamoaning 9 nafar a’zosi Primero klublari safidan joy olishgandi. Yarim himoyachi Salim al Dosari «Vilyarreal»da, himoyachi Yahyo al Shahri «Leganes»da, hujumkor yarim himoyachi Fahad al Muvallad «Levante»da malaka oshirishmoqda.
Yana 6 nafar yosh futbolchi Segunda va La Liganing o‘rinbosarlari tarkibida tajriba to‘plamoqdalar. Tabiiyki, ular ham xorijiy chempionatlardagi moldovalik kasbdoshlari kabi o‘rtoqlik uchrashuviga kela olishmadi. Moldova bilan bo‘lgan bahs Saudiya uchun JCH-2018ga tayyorgarlik jarayonining yakuniy bosqichini boshlab berdi.
Uni samarali o‘tkazish mas’uliyati gollandiyalik Yan van Vinkelga yuklatilgan. Yevropaning aksariyat termalari turnir arafasida 5ta o‘rtoqlik uchrashuvi o‘tkazadilar. Saudiyaliklar esa kamida 8ta o‘yinda maydonga tushishni rejalashtirishgan.
Jamoa avvaliga Iroq, keyin Ispaniyada Peru va Ukraina, so‘ngra Italiya, Belgiya va Germaniya bilan kuch sinashadigan bo‘ldi. «Iroqqa qarshi bellashuvning ahamiyati shundaki, uning uslubi Misrnikiga yaqin. Ukraina esa guruhdagi ikkinchi raqibimiz - Rossiyaga o‘xshash» - dedi van Vinkel.
Saudiya milliy jamoasi mundialga yangi bosh murabbiy - Xuan Antonio Pissi rahbarligi ostida tayyorgarlik ko‘rmoqda. Avvalroq ispaniyalik mutaxassis Chili termasini Kopa Amerika-2016 turnirida shohsupaga olib chiqqandi. Bir yildan keyin esa u Konfederasiyalar kubogida portugaliyaliklarga final yo‘lida to‘siq bo‘ldi.
Lekin Messi va Ronalduning jamoalaridan ustun kelgan Chili JCH-2018 yo‘llanmasini qo‘lga kirita olmadi. Murabbiy esa Rossiyaga Saudiya termasi ustozi sifatida boradigan bo‘ldi. Chunki bu termani saralashdan olib chiqqan Bert van Marveyk yangi kelishuv shartlaridan qoniqmadi va jamoani tark etdi. Oqibatda uning o‘rnini Pissi egalladi.
Moldova termasiga qarshi nazorat bahsini mezbonlar shunchalik shiddat bilan boshlashdiki, go‘yo ispaniyalik murabbiy bor maoshini shogirdlarining tezkor goli uchun tikkandek tuyuldi.
Mehmonlar esa bunday bosimni kutmaganlari bois, unga tayyor emasdilar. Natijada mezbonlar 10 daqiqada hisobni ochdilar. Pissi o‘yin jarayonida 4-4-2 sxemasini 4-1-4-1ga almashtirib turdi, uning shogirdlari esa Ispaniyaga xos o‘yin namoyish etishdi.
Jamoa himoya chizig‘i xususida fikr bildirish qiyin. Chunki ikkinchi tarkib bilan maydonga tushgan Moldova 45 daqiqa ichida atigi 1 marta aniq zarba yo‘lladi. Xullas, bellashuv mezbonlarning 3:0 hisobidagi g‘alabasi bilan yakunlandi.
Jamoa saviyasini yanada oshirish maqsadida mamlakat rahbari 700 mln. yevro ajratdi. Tabiiyki, sarmoya o‘z samarasini beradi. Ehtimol, Rossiya mundialida o‘zgarishlar unchalik sezilarli bo‘lmas, lekin Qatardagi JCHda Saudiya munosib to‘p surishi turgan gap.
InterFutbol.uz ning Telegram dagi sahifasiga ulaning – eng so‘nggi yangiliklar, qiziqarli bloglar va tahliliy materiallar endi bir to‘plamda.
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
