Azaldan hakimlar bu tabiat ne’matini shunday sifat bilan ulug‘lab kelganlar. Professional futbolning poydevorlaridan biri bo‘lmish parhezda ham u o‘z o‘rniga ega. O‘z iqtidorini to‘la namoyish etishi uchun futbolchidan parhez qoidalariga qat’iy rioya qilish talab etiladi. Quyidagi material futbolchilarning to‘g‘ri ovqatlanish rejimi haqida.
RPLda barchaga yaxshi tanish Tarasov borshi urf bo‘lgan. Adaptasiya davrida har qanaqa taomni tanavvul qilish mumkin. Chunki futbolchilarda vazn toifasiga ko‘ra kuch sinashadigan sport vakillaridagi cheklovlar yo‘q. Azar yoki Iguainga o‘xshagan baquvvat va serishtaha yigitlar yozgi ta’til davrida semirib ketishlari mumkin. Yaqinda Neymar qorindor bo‘lib qolgandi, hozir hammasi risoladagidek.
Birdaniga vazn tashlash yaxshi emas, lekin zarur pallada «Gestapo» bo‘limi - jismoniy tayyorgarlik murabbiylari yordamga keladilar. Diyetologlar, shifokorlar va oshpazlar futbol klublarida natija uchun javobgar hisoblanadilar. To‘g‘ri tashkil etilgan ovqatlanish tizimi futbolchilarni ortiqcha jarohatlardan asraydi. Germaniyalik shifokorlar tarvuzning foydali ekanligini ko‘p ta’kidlashadi. Uning tarkibidagi nitratlar teriga yaqin joyda to‘planadi, o‘zi organizmga zarar keltirmaydi. Shu sababli, «Augsburg» - «Xoffenxaym» uchrashuvidagi qisqa pauzalarda futbolchilarga tarvuz bo‘lakchalarini tarqatishgandi.
Klub diyetologining mantiqi: tarvuz deyarli 100 foiz suvdan iborat, issiq iqlimda chanqoqni qondirish va yengil tamaddi uchun juda muhim, oson hazm bo‘ladi, vitamin va minerallari yurak uchun foydali.
Tarvuz «Augsburg» o‘yinini kuchaytira olmadi - jamoa o‘z uyida mag‘lubiyatga uchradi. Lekin futbolchilarning taomlanishiga bo‘lgan e’tiborni kuchaytirdi. Uning ta’siri 1-2 kun ichida sezilmaydi, ammo uzoq vaqt davomida yuksak saviyada to‘p suradigan o‘yinchi parhezning foydasini yaqqol his etadi.
Futbolchilar rasioni odatdagidan farqli
Turli saviyadagi klublarning ovqatlanish tizimi umumiy maxrajga olib keladi: o‘yinlar davomida ulkan kaloriyalarning sarflanishi futbolchilardan tez-tez ozuqlanishni talab etadi. Yaremchukning rafiqasi turmush o‘rtog‘i kuniga 13 marta taomlanadi, deb hazillashgandi. Biroq u shafqatsiz diyetolog qo‘liga tushsa, bir qator ne’matlar, masalan, bodring va souslarni taqiqlab qo‘yishi mumkin. Ayrim mutaxassislar oq guruchni yoqtirmaydilar. RPLda borshning ko‘p qo‘llanishiga sabab - ko‘pchilik uni bolaligidan iste’mol qilib keladi. Xorijliklar ham unga tez ko‘nikadilar. Grechka doimo bo‘lavermaydi, biroq u mol go‘shti bilan tayyorlansa, futbolchilar uchun bayram bo‘ladi.
Har qaysi yurtning o‘ziga xos an’anasi bor. Italiyaliklar asosan pasta bilan oziqlanishadi, Germaniyada tuzlangan karamni xush ko‘rishadi. Ko‘pchilik futbolchilar dengiz mahsulotlari va ekzotik mevalar bilan ta’minlanganlaridan mamnunlar. «Arsenal» klubi va Angliya terma jamoalarida o‘yindan keyin quruq mevalar bilan siylash yo‘lga qo‘yilgan. Shuningdek, ertalab mashg‘ulotga boradiganlar uchun pissa ham juda foydali.
O‘rtacha vazndagi futbolchi uchun 3 ming kaloriya talab etiladi. Baquvvat gavdali o‘yinchilar ko‘proq iste’mol qiladilar. Ularni ko‘pincha tovuq filesi, dengiz balig‘i, kurka, qaynatilgan tuxum, ba’zan mol go‘shti bilan boqadilar. Spagetti, bug‘doy unidan tayyorlangan pastalar, sariyog‘ yoki margarin qo‘shilmagan pechenye va har xil bo‘tqalar - faol sportchining uglevod manbai.
Shuningdek, sabzavotlar va mevalarga keng o‘rin berilgan. Ko‘katlardan tayyorlangan salatlar, choy va kofe, sharbatlar, kisel ham foydali hisoblanadi. Kofein futbolchilarga tetiklik bag‘ishlaydi.
Standartlar avloddan avlodga o‘zgarib turadi
Odamlar doimo uglevodlarga boy bo‘lgan yuqori kaloriyali taomlarni xush ko‘rishgan. Zidan muntazam ravishda pissa iste’mol qilgani holda, xushbichimligini saqlab qolmoqda. Messining ovqat hazm qilish tizimi shokoladlarni, gazli suv va pissani ko‘tara olmaydi. U shaxsiy diyetolog tavsiyasiga ko‘ra shakar va oq nondan voz kechdi.
Lekin shuni ham ta’kidlash lozimki, doimo «Sprayt»ni simirib, pishloqli pissani paqqos tushirgan davrida ham argentinalik dahoning sermahsulligi a’lo darajada bo‘lgan. O‘ynashni bilmagan mashqqa zo‘r beradi. Vazn yoki salomatlik borasida muammo yuzaga kelsa, taomga e’tiborni kuchaytiradi. Gazli suvlar Ronalduning dushmani ekanligi barchaga ma’lum. U nok sharbatini yaxshi ko‘radi, uyqudan oldin esa, tarvuzni. Nima uchun aynan oqshomda yeyishini tushunish qiyin. Balki shunga odatlanib qolgandir. Aytgancha, Ronaldu bilan bir xil vazn va bo‘yga ega yigitlarga uning ovqatlanish uslubini tavsiya etmaymiz. Sababi, ular bir yilda 20 kilogrammga semirib ketadilar. Futbolchiga mo‘ljallangan taomlar kaloriyasi 3 mingdan yuqori bo‘ladi.
Semizlik allaqachon jahon tibbiyotining dolzarb muammosiga aylangan. Ortiqcha vazn organizmning barcha a’zolariga ta’sir ko‘rsatadi. Bu salbiy holatni pandemiya yana bir bor isbotladi. O‘yinchilar xotirjamlik bilan juda ko‘p sharbat ichadilar, ulardagi uglevod oddiy kishilarnikidan ikki baravarga ko‘p. Lekin Messi va unga o‘xshagan o‘yinchilarni gazli suv va shokoladlardan voz kechib, tabiiy ichimliklar va mevalarni tavsiya etayotganda shuni unutmaslik kerakki, har qanday taom organizmning turli sinovlarga tayyorgarligini belgilab beradi. Ayniqsa, yosh ulg‘ayib borishi bilan taomning ahamiyati ham ortib boradi. Balki Maradona giyohvand moddalardan uzoqroq yurishdan tashqari, taomlanish borasida ham jiddiy muammolarga duch kelmaganida, hozir o‘z vorisi bo‘lmish vatandoshi - Messining «PSJ»dagi o‘yinlarini sharhlayotgan bo‘larmidi...
MUHAMMADSODIQ tayyorladi
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Шуҳрат Шокиржонов
Шерзод Ражабов
Қаҳрамон Асланов
