Агар ҳаммаси бир текисда кечаётган бўлса, бошингизга синовлар келмаётган бўлса, билингки, қаердадир хато қиляпсиз.
Келаси йили “Барселона” қандай ўйнаши менга унчалик қизиқ эмас. Жамоа кучлилигича қолади, совринлар учун курашади, бу шубҳасиз. Аммо эътибор беринг,“Челси” финалга йўл олгач, футбол оламида “бомба” портлагандек бўлди, сездингизми? Масалан, кеча тунда маҳалламизда бир нечта мухлисла “Барса еди, урааа” деб бақририб юриши. Ишоннинг, бошқа ҳеч бир жамоанинг мағлубияти бундай резонанс бермасди. Гап бу ерда “Барселона”ни ҳамма ёмон кўришидан эмас, уларнинг ҳақиқатан ҳам футбол тахтига ўтириб олганликларидан далолат эди. Менимча. Келаси йили бундай тахт бўлмайди, “Барселона” баъзида ютиб,. баъзида юта олмайдиган, баъзан уддалаб, баъзида хато қиладиган бир жамоа бўлади. Мазза. Мухлисларга ҳам биринчи навбатда, олдиндан айтиб бўлмайдиган футбол керак. Табриклайман.
Қизиғи, Месси. Энди бу футболчи ўзини қай томонлама кўрсатади? Ўз тахтида қоладими? Бу ерда жуда нозик жиҳат бор. Месси уч марта “Олтин тўп”нит ютган бўлса-да, у ҳақида мунозарали фикрлар мавжудлиги бежизга эмас. Йўқ, мен Мессининг буюклигини рад қилмаяпман, айнан рад қилувчи фикрлар борлигини факт сифатида қабул қиляпман. Бекорга эмасдир, тўғрими?
Айтишади, аввал терма жамоасида натижа кўрсатиб қўйсин. Хави билан Иньеста бўлмаса, у ҳеч ким эмас. Ва ҳоказо. Бу фикрлар нега чиқадими биласизми? Ахир тарих жаҳон чемпиони бўлмаган ўнлаб буюкларни олқишлаган, тан олган. Нега Месси эмас?
Мухлис футболчининг майдондаги муъжизасидан завқланиши табиий. Маҳорат ва иқтидор футболда бирламчи эканлиги сир эмас. Аммо инсон футбол оламида ҳам ҳаётни қидиради. Инсон футбол оламидан қаҳрамон қидиради? Хўш, қаҳрамон ким? Тасаввур қилинг, тарихга боқинг, ҳеч шаҳзодалар қаҳрамон бўлганми? Жуда кам.
Месси – шаҳзода! Унда катта талант бор. У каби футболчилар кўп йилда бир дунёга келади. У “Барселона” қироллигида улғайди, ўсди, ривожланди. Тахт унга мухайё қилинди. Унинг каръераси йўлида кўп нарсадан воз кечилди. Роналдиньо Мессига зона бермаяптими? Хайр, Роналдиньо! Иброҳимович Месси услубига мос эмасми? Кетавер, Иброҳимович! Йўқ, мен бунда Мессини ҳам, Гвардиолани ҳам айбламоқчи эмасман. Бу бир йўл эди. Ўзига яраша таҳлика бор эди, Месси уддалай олмаслиги мумкин эди, жароҳат олиши мумкин эди. Ундай бўлмади, айнан мана шу йўналиш ўзига яраша оқлади, жамоа ўн учта совринн ютди. Лекин барибир Месси – шаҳзода!
Халқ эса, шаҳзодаларни ёқтирмайди. Сабаби, ҳамма ҳам шаҳзода бўлиб туғилмайди. Хўш, Мессининг йўлидан бориш учун Месси бўлиб туғилиш керак, беш ёшида топ клуб назарига тушиши керак ва ҳоказо. Бунинг иложи йўқ-ку, тўғрими? Камбағал оиладан етишиб чиққан қаҳрамон эса, ҳар бир қадамда синовга дуч келади, ҳар қадамда ўлим билан юзма-юз, ҳар қадамда ўзининг қаҳрамонлигини исботлашгга мажбур.
Мессида ҳеч қачон ўз иқтидорини исботлашга мухтожлик бўлмаган. Ҳа, у кўп марта исботлаган, лекин исботлашга мухтож бўлмаган. Бунинг фарқи катта, сезяпсизми? Тўғри, у барқарор ўйин кўрсатаётгандир, аммо бу барқарорлик айнан тахт вориси бўлганлиги учун эмасми? Оддий мисол, Роналду ҳал қилувчи ўйинларда ўзини кўрсата олмайди, деган фараз кўп янграрди. Аммо бу фараз Мессига нисбатан ишлатилмаган. Сабаб? Ахир айнан шу масалада Месси ожизроқ эканини пайқаш қийинми? Статистикада “Барселона” мағлубиятга учраган, “Барселона”нинг ўйини чиқмаган ўйинларда Месси гол ура олмаган. Яъни, Месси ўзини комфорт сезиши учун “Барселона”нинг ўйини ҳам қовушиши керак бўлган, ҳар доим. Албатта, бу гапни тескари буриб, “Барселона” Месси ўйнолмаган ўйинларда ғалаба қозона олмайди, деб Мессини янада буютиш мумкин. Аммо, бу нотўғри. Илгари бу нотўғри бўлган. Илгари, “Барселона” Мессига бугунчалик мухтож эмасди, “Барселона” умуман кам ютқазарди. Демак, бу жамоанинг ютқазган ўйинлари таҳлил қилинмасди. Эндичи?
Энди, бироз бошқача. Ушбу мавсумда “Барселона” ўйини тўлалигича Мессига боғлиқ бўлиб қолди. Бу боғлиқлик етарлича иш берди. Аммо энг муҳим паллада айнан Мессининг ўйини қовушмагани “Барселона”га қимматга тушди.
Йўқ, бу хулоса эмас. Шунинг учун ҳам, келаси мавсум Месси учун жуда муҳим эканини айтмоқчиман. Мессининг талантига аллақачон тан берганмиз, ана энди у ўзини қаҳрамон сифатида кўрсатиши керак. “Барселона” бу мавсум омадсизликка учради. Айнан ҳал қилувчи зарбада Месси пенальтини ура олмади. Юқорида айтганимдек, жамоа ўйинида етарлича муаммолар кузатилиши табиий. “Барселона” ўзгариб боради. Олдинги ўзгариш даврида Месси ёш эди, учта “Олтин тўп” олмаганди. Энди эса, у босим кетидан босимга дуч келиши табиий. Ҳар бир мағлубиятда (балки бу олдингилардан кўп бўлар) Месси таҳлли қилинади. Ана энди, Месси “ёқимтой талантли болакай” образидан чиқиб, “қаҳрамон эркак” қиёфасига киришга маҳкум. Жамоа ўйини қовушмаган, жамоаси оғир аҳволга тушиб қолган қайсидир ўйинда гол яратиб, рақиб мухлисларига қарата – “тинчланинг, мен борман” дея оладиган даражада! Мен буни жудаям истайман. Агар футболда шаҳсият сифатида қолишни истаса, албатта.
Шаҳсиятларни эса муъжизалар эмас, хатолар тарбиялайди. Текис йўлнинг охирад бундай эътирофни кутманг. Ўша бутун оламга қаршилик қилган Марадона, ўша бир пенальти хунини бир умр тўлаган Баджо, жароҳатлар гирдобидан наҳанг мисол чиқаверган Роналдо… Ва бошқа бошқа юлдузлар каби… Биз уларнинг ўша хислатлари учун қадрлаймиз, эслаймиз, ўрнак оламиз. 41 та гол эса, “Барселона” мухлислари учун. Ош бўлсин….
Ҳасанали ота
Фурқат Қурбонов
Холис таҳлилчи блоги
Жалолиддин Қобилжонов
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Сафарали Сиддиқов
«InterFutbol» газетаси
Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги
Маъмуржон Ибрагимов
Қаҳрамон Асланов
